"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2303 E., 2023/1324 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/31 E., 2022/399 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiş, davacının ziynet alacağı istemi yönünden tefrik kararı verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı erkek vekili tarafından adli yardım talepli olarak temyiz edildiği, bu sebeple de temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin yatırılmadığı belirlenmiştir.
Adli yardım, temyiz yoluna başvuru sırasında talep edilmekle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
Adli yardım, 6100 sayılı Kanun’un 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre gerçek kişiler ile kamuya yararlı dernek ve vakıfların yararlanabileceği adli yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan gerçek kişi veya tüzel kişinin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı, bu belgeler incelenerek belirlenecektir.
Bu açıklamalar ışığında adli yardım talebinde bulunan tarafın, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin gereken temyiz yoluna başvuru giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşıldığından, adli yardım talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; erkeğin eşi ve çocukları ile ilgilenmediğini, erkeğin düzenli olarak alkol kullandığını, düzensiz aralıklarla uyuşturucu madde kullandığını, kadının bir çok kez şiddete maruz kaldığını, erkeğin ağza alınmayacak küfürler ettiğini, evlilik birliğinin yükümlülüklerini yerine getirmediğini, eline geçen bıçak ve jilet gibi kesici aletlerle kendisini defalarca kez yaraladığını, pencereyi açarak atlamak istediğini, geceleri sosyal medya üzerinden canlı yayın açarak kafasına silah dayadığını, polis ekiplerinin engel olduklarını, kadını birden fazla kez farklı kişiler ile aldattığını, takılan takıların alıkonulduğunu iddia ederek, tarafların zina, pek kötü ve onur kırıcı davranış, haysiyetsiz hayat sürme ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenleriyle tarafların boşanmalarına, müşterek çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, kadın için aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, müşterek çocuk için 2.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, 200.000,00 TL maddî, 200.000,00 TL manevî tazminata, ziynetlerine aynen iadesine mümkün olmadığı taktirde bedelinin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek cevap dilekçesinde özetle; erkeğin eşinden ve çocukların ayrılmak istemediğini, erkeğin evin ve çocukların her türlü ihtiyaçlarını karşıladığını, kadına karşı sözlü ya da fiziksel şiddet uygulamadığını, erkeğin zaman zaman aile konutundan atılmak suretiyle çok zor durumlara düşürüldüğünü, iddiaları kabul etmediğini, kadının evlilik birliği içerisinde ziynetleri kendi rızası ile erkeğe bağışladığını belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin sıklıkla alkol kullandığı, küfür ettiği, evde alkollü iken kadına ve müşterek çocuğa fiziksel şiddet uyguladığı, müşterek çocukların ihtiyaçları ile ilgilenmediği, evlilik birliği süresince evin giderlerine gereği gibi katılmadığı, kendi kolunu jilet ile kestiği, birkaç kez camdan atlamaya çalıştığı, sosyal medyada canlı yayın açarak kendisine zarar vereceği yönünde videolar paylaştığı, bu şekilde kadın üzerinde psikolojik şiddet uyguladığı, yine dosya içerisinde yer alan iletişim bilirkişi raporunda, erkeğin hayatın olağan akışına aykırı şekilde görüşme trafiğinin olduğunun tespit edildiği, yine aynı yönde tanıkların görgüye dayalı bilgilerinin de olduğu, bu şekilde güven sarsıcı davranışlarda bulunduğu gerekçesi ile 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun'un) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince açılan boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına, yasal koşulları oluşmadığından 4721 sayılı Kanun'un 161, 162 ve 163 üncü maddelere gereğince açılan boşanma davalarının ayrı ayrı reddine, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, çocuk ile baba arasında belirtilen zamanlarda kişisel ilişki kurulmasına, çocuk için aylık 200,00 TL tedbir ve aylık 500,00 iştirak nafakasına, kadın için aylık 500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın için 60.000,00 TL maddî ve 60.000,00 TL manevî tazminata, ziynet alacağı isteminin tefrikine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, boşanma davasının kabulü, velâyet, kabul edilen tazminat ve miktarları, kadın ve çocuk yararına kabul edilen nafaka ve miktarları yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesi ile davalı erkeğin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1)inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek,kusur belirlemesi, boşanma davasının kabulü, velâyet, kabul edilen tazminat ve miktarları, kadın ve çocuk yararına kabul edilen nafaka ve miktarları yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadından kaynaklanan kusurlu bir davranışın ispat edilip edilmediği, kusur belirlemesine bağlı olarak kadının maddî ve manevî tazminata hak kazanıp kazanmayacağı, kadın ve çocuk yararına nafakanın yasal koşullarının oluşup oluşmadığı, boşanma davasının kabulünün usul ve yasaya uygun olup olmadığı, hükmedilen nafakalar ile tazminat miktarlarının hakkaniyete ve dosya kapsamına uygun olup olmadığı, müşterek çocuğun velâyetinin anneye verilmesinin çocuğun menfaatine olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanunu'nun 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 182 nci, 328 inci maddesi, 330 uncu maddesi, 336 ncı maddesi; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebi ile başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.