"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/296 E., 2023/826 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ: Elazığ 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/528 E., 2022/488 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin davasının reddine; kadının davasının usulüne uygun şekilde harcı ödenerek açılmış bir karşı dava bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince Mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı-davacı kadın vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince Mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince kesinleşen hususlarda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı-davalı erkek vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; davalı-davacının evliliğin ilk günlerinden bu yana müvekkilini ve ailesini benimsemediğini, ufak tefek meseleleri problem haline getirerek tavır aldığını, davalı- davacının kadınlık görevini yapmadığını, müvekkilini beğenmediğini ve küçümsediğini, davalı-davacının evlilik birliğinin kendisine yüklediği sorumlulukları yerine getirmediğini, davalı-davacının sürekli intihar girişiminde bulunduğunu, davalı-davacının sık sık evi terk ettiğini, davalı-davacının ortak çocuğu da alıp kaçtığını 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin müvekkiline verilmesine, 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili, cevap-karşı dava dilekçesinde özetle; davacı-davalının evin ihtiyaçlarını karşılamadığını, şiddet uyguladığını, müvekkili ve ortak çocukla ilgilenmediğini, davacı-davalı ve ailesinin her fırsatta müvekkiline "istemediklerini" söylediklerini, tüm parasını kendi özel zevkleri için kullandığını, en son müvekkilinin ailesini arayarak "alın ben kızınızı istemiyorum, götürün buradan, götürmezseniz bende onu evime almam, ne hali varsa görsün" diyerek müvekkilini evden kovduğunu, bu yüzünden müvekkilinin Batman'da bulunan ailesinin yanına sığındığını, 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin müvekkiline verilmesine, ortak çocuk için aylık 500,00 TL tedbir/iştirak nafakası bağlanmasına, müvekkili için aylık 1.000,00 TL tedbir/yoksulluk nafakası verilmesine, 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminatın davacı-davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, ziynetlerin aynen iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde bedelinin müvekkiline iade edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 20.02.2018 tarih, 2015/518 Esas, 2018/99 Karar sayılı kararı ile; davacı-davalının davasının reddine, kadın tarafından usulüne uygun şekilde harcı ödenerek açılmış bir karşı dava bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri ziynet alacağı, boşanma ve fer’îleri yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Bölge Adiye Mahkemesinin 24.05.2019 tarih ve 2018-2072 Esas 2019/1067 Karar sayılı kararı ile; davalı-davacı kadının başvuru harcını yatırdığı, davalı-davacı kadının boşanma davası için bir adet maktu karar harcı, ziynet alacağı davası yönünden peşin nispi karar harcının ikmali için süre verip sonucuna göre karar vermek gerektiği, gerekçede belirtildiği şekilde işlem yapılması için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesi gerektiği, istinaf isteminin kabul gerekçesine göre de iki tarafın esasa yönelik istinaf sebeplerinin şimdilik incelenmesinin yer olmadığına karar verilmesi buna göre hükmün kaldırılması, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesi’nin İkinci Kararı
İlk Derece Mahkemesi’nin 02.03.2021 tarih ve 2019/407 Esas, 2021/130 Karar sayısı belirtilen kararı ile davacı kadının, kocası tarafından dayak yediği ve kocası tarafından kovulduğu bu sebeple ailesi tarafından Batman iline götürülmek zorunda kaldığı, kadının ayrı yaşamada haklı olduğu gerekçesi ile Elazığ 1.Aile Mahkemesi' nin 2015/110 Esas, 2016/228 Karar sayılı dosyası davacı kadın ve ortak çocuk lehine tedbir nafakasına hükmedildiği, taraflar arasındaki boşanma davası devam ederken erkeğin Gamze isimli bir bayan ile birlikteliğinden 14.07.2020 tarihinde Alya Yüzgeç isminde bir kız çocuğunun olduğu gerekçesi ile kadının 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesinin birinci fıkrasına dayalı karşı boşanma davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına, erkeğin açtığı asıl davanın reddine, ortak çocuk Beliz Yüzgeç'in velâyetinin davalı-davacı anneye verilmesine, ortak çocukla davacı-davalı baba arasında kişisel ilişki tesisine, davalı- davacı kadın lehine takdir olunan aylık 400,00 TL tedbir nafakasının karar kesinleştikten sonra aylık 600,00 TL'ye yükseltilerek yoksulluk nafakası olarak devamına, ortak çocuk için bağlanan aylık 250,00 TL tedbir nafakasının karar kesinleştikten sonra 400,00 TL'ye yükseltilerek iştirak nafakası olarak devamına, erkeğin manevî tazminat talebinin reddine, davalı-davacı kadın lehine 15.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminat takdirine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, davalı-davacı kadının ziynete yönelik taleplerinin reddine karar verilmiştir.
D. Bölge Adliye Mahkemesi’nin İkinci Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı- davacı kadın vekili tarafından tazminatların ve nafakaların miktarı, reddedilen ziynet alacağı davası, reddedilen ziynet alacağı davası yönünden karşı taraf lehine takdir edilen vekâlet ücreti yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesi’nin 24.09.2021 tarih ve 2021/1211 Esas, 2021/2132 Karar sayılı kararı ile velâyeti anneye verilen çocuk ile baba arasında kişisel ilişki kurulurken çelişkiye düşüldügü, gerekçede neden farklı şekilde kişisel ilişki kurulduğu da belirtilmediği, bu haliyle hükmün infazı sırasında tereddüt hasıl olacağı, kadının dava dilekçesinde açıkça yemin deliline dayandığı, kadının tanıklarının ziynetlerin ilgili beyanlarının alınmadığı, Mahkemece yapılacak iş, kişisel ilişki tesisi sırasında çelişki yaratmadan hüküm kurmak, ziynetlerin yönünden kadının tanıklarının beyanlarını almak, kadının istinaf aşamasında sunduğu düğün CD ve resimleri üzerinden inceleme yapmak hasıl olacak sonuca göre kadının yemin deliline de dayandığı gözetilerek kadının ziynet alacağı davası ile ilgili karar vermekten ibaret olduğundan verilen kararın kaldırılmasına, açıklandığı şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın kaldırılma nedenine göre tarafların sair istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
E.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, asıl davanın reddi, davacı-davalının manevî tazminat talebinin reddi, karşı davanın boşanma hükmü ile velâyete ilişkin kısımlar kesinleştiğinden bu konular hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına, ortak çocuk ile davacı-davalı baba arasında kişisel ilişki tesisine, ortak çocuk için aylık 250,00 TL tedbir, aylık 400,00 TL iştirak, davalı-davacı kadın için aylık 400,00 TL tedbir, aylık 600,00 TL yoksulluk nafakası bağlanmasına, 25.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminatın kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı-davacı kadına verilmesine, davalı-davacının ziynet alacağı davasının kısmen kabulü ile, ziynetlerin aynen iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde toplam bedeli olan 46.620,00 TL'nin davalı davacı kadına ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı- davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde; hükmedilen nafaka ve tazminatların miktarı ile ziynet alacağı davasının reddedilen kısmı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Davacı- davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde; kusur belirlemesi, nafakalar, kadın lehine verilen maddî ve manevî tazminatlar, ziynet alacağı davası ile tazminatların reddedilen kısmı yönünden lehlerine vekâlet ücreti verilmemesi yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Elazığ 1. Aile Mahkemesinin 2015/110 Esas, 2016/228 Karar sayılı dosyasında davacı kadının, davalı erkek tarafından şiddet gördüğü ve evden kovduğu gerekçesi ile 4721 sayılı Kanun 197 nci maddesine göre davacı kadına aylık 400,00 TL, kadın yanındaki ortak çocuk için aylık 250,00 TL tedbir nafakasına hükmedildiği, tarafların 2014 yılı Kurban Bayramı'ndan beri ayrı yaşadıklarının anlaşıldığı, erkeğin davalı-davacı kadına şiddet uyguladığı, evden kovduğu, kadını istemediğini söylediğinin anlaşıldığı, erkek vekilinin vekâlet ücretine yönelik istinaf incelemesine gelince; boşanma davalarında vekâlet ücreti davanın kabul veya reddine göre verildiği, boşanmanın fer'îsi niteliğinde bulunan ve ayrıca nispi harca tabii olmayan tazminat isteklerinin kabul veya reddi nedeniyle taraflara ayrıca vekâlet ücreti verilmeyeceği, açıklanan nedenle davacı-davalının vekâlet ücretine yönelik istinaf itirazının yersiz olduğu, davalı-davacı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat ile iştirak/yoksulluk nafakalarının miktarının az olduğu, kadın vekilinin tazminatların, iştirak ve yoksulluk nafakasının miktarlarına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılarak 60.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminatın davalı-davacı kadına verilmesine, davalı-davacı kadın lehine aylık 1.000,00 TL yoksulluk, ortak çocuk için aylık 500,00 TL iştirak nafakasına, ziynet alacağı davası yönünden; İlk Derece Mahkemesinin ziynet alacağına ilişkin kararının dosyadaki delillere uygun olarak verildiği, davalı-davacının ziynet alacağı davasının kısmen reddinde ve reddedilen kısım yönünden davacı-davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinde usulsüzlük bulunmadığı gerekçesi ile kadın vekilinin sair, erkek vekilinin tüm yönlere ilişkin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
2.Bölge Adliye Mahkemesince 13.07.2023 tarihli ek karar ile; ziynet alacağı ile ilgili temyiz başvurusu hakkında davacı-davalı vekili 24.06.2023 tarihli muhtıraya rağmen süresi içerisinde temyiz başvuru harcı, temyiz karar harcın (nispi) yatırmadığından, davacı-davalı vekilinin temyiz başvurusundan vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir. Ek karar taraflara usulünce tebliğ edilmesine rağmen temyiz edilmemiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı- davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde; kusur belirlemesi, nafakalar, kadın lehine verilen tazminatlar, tazminatların reddedilen kısmı yönünden lehlerine vekâlet ücreti verilmemesi yönünden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar, vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesi, 174 üncü maddesi, 175 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı-davalı erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.