"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/873 E., 2023/897 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ: Karabük 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/387 E., 2022/200 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı olarak açılan boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine, karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince erkeğin istinaf başvurusunun esastan reddine kadının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı kadın vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinde erkek eşin ağır kusurlu olduğunu iddia ederek; tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına 1.500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 250.000,00 TL maddî 250.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesine karar verelimesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; iddiaların asıl ve gerçek dışı olduğunu beyan ederek; kadının davasın reddine karşı davanın kabulü ile; tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına müvekkili yararına 250.000,00 TL maddî ve 250.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; evlilik birliğinin ortak hayatı sürdürmeleri taraflardan beklenmeyecek derecede temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkek eşin, müşterek konutun ihtiyaçlarını karşıladığı ancak davacı kadına harçlık vermediği, müşterek konutun işleriyle ilgilenmediği, hakaret ve küfür ettiği; kadının ise astım hastası olmasına rağmen sigara içtiği, sık sık müşterek konuttan ayrılarak uzun süre annesinin yanında kaldığı, erkek eşin kadını eve götürmek için geldiğinde müşterek konuta dönmek istemediği, evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinde erkeğin ağır, kadının ise az kusurlu olduğu, boşanma sebebiyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen ve kişilik hakları saldırıya uğrayan kadın eş yararına maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi gerektiği, erkek lehine tazminat şartlarının oluşmadığı, kadın lehine yoksulluk nafakası şartlarının oluştuğu gerekçesi ile; her iki davanın kabulü ile; tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına ve kadın yararına boşanma kararı kesinleşmesinden itibaren 10.000,00 TL maddî, 5.000,00 TL manevî tazminata, erkeğin tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı-davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; erkeğin boşanma davasının kabulü, kusur tespiti, tazminatların ve nafakaların miktarlarına yönelik İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kadının boşanma davasının kabulü, kusur tespiti, kadın lehine hükmolunan tazminatlar ve nafaka ile reddedilen tazminat taleplerine yönelik İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, kusurları, kişilik haklarına yapılan saldırı ve hakkaniyet ilkesi dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen tazminatların miktarının az olduğu, tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumlarına, nafakanın niteliğine ve günün ekonomik koşullarına göre kadın yararına takdir edilen yoksulluk nafakası miktarının az olduğu gerekçesi ile; kadının yoksulluk nafakası ve tazminat miktarlarına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili bentleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kadın yararına aylık 1.500,00 TL yoksulluk nafakası ile kadın yararına 40.000,00 TL maddî ve 30.000,00 TL manevî tazminata ve erkeğin tüm, kadının ise sair istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı- davalı kadın vekili katılma talepli temyiz dilekçesinde özetle; istinaf kanun yolu itirazlarını aynen tekrar ederek; kusur belirlemesi, tazminat ve tedbir nafakasının miktarı, karşı davanın kabulü yönlerinden kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı- davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; reddedilen tazminat talepleri ile kadın yararına kabul edilen tazminat ve nafalar yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü ve 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu, 174 üncü, 175 inci, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, delillerin takdirinde hata görülmemesine ve özellikle Mahkemece kadına izafe edilen "astım hastası olmasına rağmen sigara içtiği" ve "kadını eve götürmek için geldiğinde müşterek konuta dönmek istemediği" maddî vakıalarının kusur olarak yüklenmesinin doğru olmadığı, kadına yüklenen kusurlardan çıkarılması gerektiği, kadın eşe yüklenmeyen ancak tanık beyanları ile ispatlanan " kadının annesinin, damadını komşulara ve akrabalara kötülediği, kadının da bu duruma sessiz kaldığı" maddî vakıasının kadına kusur olarak yüklenmesi gerektiği, Mahkemece belirlenen ve gerçekleşen tarafların diğer kusurlu davranışları ile birlikte değerlendirildiğinde boşanmaya sebep olan olaylarda yine de erkek eşin ağır; kadının ise az kusurlu olduğunun anlaşılmış bulunmasına göre; karar, usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.