"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Çocuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/272 E., 2017/31 K.
KARAR : Kabul
KARAR DÜZELTME İSTEYEN : Davacı vekili
Taraflar arasındaki ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının anne ve babasının cinayet suçundan tutuklu bulundukları, küçüğün anneannesi ve teyzesi ile birlikte oturduğu, anneannesinin eşinden ayrı yaşadığı, inek besleyerek geçimlerini sağladıkları, ... Özçeliğin kaldığı evin tek katlı, ahşap, banyosu bulunmayan bakımsız bir ev olduğu, gerekli birçok ev aletinin bulunmadığı, anneannesi ve teyzesinin sık sık evi terkettiği, çocuğun psikolojisinin bozuk olması nedeniyle Erbaa Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.12.1987 tarih ve 1987/119 D İş Esas - Karar sayılı kararı ile korunma kararı alındığı, Erbaa Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.10.1996 tarih ve 1996/319 Esas, 1996/372 Karar numaralı kararı ile ergin olmadan kaldırıldığı, davacının anne babasının cezaevinden çıkmış olmaları, çocuklarını özlemeleri nedeni ile kuruma başvurarak kısa süre çocuklarını görmek istemeleri, bu süreç içerisinde maddî durumlarının olmaması nedeni ile ayni ve nakdi yardım taleplerini belirterek müracaat ettikleri 18.10.1995 tarihli başvurularının bulunmasının ihtimalinin olmadığını, okuma yazma bilmediklerini, kurumdan dilekçeye imza atmamız halinde çocuğu teslim ederiz dedikleri için babanın dilekçeye imza attığını, kaldırılma kararına kadar koruma kararı devam etmiş olup davalı kurumun bu süreç içerisinde ne ayni ne de nakdî yardım yaptığını, ne de çocuğu takip ettiğini, davacının anne ve babasının yeni ceza evinden çıkmış olmaları nedeni ile iş bulma olanaklarının olmadığını, davalı kurumun bu durumdaki bir aileye çocuğu teslim ettiğini, o güne kadar her hangi bir olumsuzluğu bulunmayan çocuk için sosyal inceleme raporunda aile sevgisinin eksikliğini okula devam etmediği gibi nedenlerle rapor tanzim edildiğini, rapora istinaden korunma kararının kaldırıldığını, çok acele alınan koruma kararının kaldırılması davasında annesine husumet yöneltilmediği gibi kararın küçüğün ve annesinin haberi olmaksızın hukuku aykırı olarak alındığını, korunma kararının kaldırıldığı tarihlerde davacının 16 yaşında olduğunu, korunma kararının kaldırılmasını gerektirecek koşulların olmadığını belirtilerek ergin olduğu tarihe kadar kurumun korumasında kaldığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; iddiaların asılsız olduğunu, davanın görevsiz mahkemede açıldığını, görevli mahkemenin Çocuk Mahkemesi olduğunu, korunma kararının davacı ergin olmadan önce haklı nedenlerle kaldırıldığını, 2828 sayılı Kanun’un 24 üncü maddesi gereğince davacının korunma kararının ergin olmadan önce mahkemece kaldırıldığını, ilgilinin 3413 sayılı Kanun'un haklarından yararlanmaması yönünde davalı idarece yapılan işlemin hukuka uygun olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
... Aile Mahkemesi’nin 09.06.2015 tarihli 2015/35 Esas, 2015/399 Karar sayılı kararı ile çocuğun haftasonları babasının yanına izinli olarak geldiği, babaya gösterilen belge altındaki imzanın babaya ait olduğu ancak okuma yazması olmadığı için içinde yazanların ne olduğunu bilmediğini beyan ettiği, davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumun koruması altında kaldığı gerekçesi ile davanın kabulü ile davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespitine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.... Aile Mahkemesi’nin (III) numaralı paragrafta belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından hükmün tümü yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 25.02.2016 tarih ve 2015/18744 Esas, 2016/3470 Karar sayılı kararı ile davacının 2828 sayılı Kanun uyarınca korunma altına alınarak yetiştirme yurduna yerleştirildiğini belirterek ergin oluncaya kadar yetiştirme yurdunda kaldığının tesbitini talep ettiği, davanın Aile Mahkemesince karara bağlandığı, 2828 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan Korunmaya Muhtaç Çocukların İşe Yerleştirilmesine İlişkin Tüzüğün 7 nci maddesi gereğince bu tespitin bir mahkeme kararı ile olabileceği, mahkemelerin görevi kamu düzeni ile ilgili olduğu, mahkemece, yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerektiği, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun (5395 sayılı Kanun) 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında mahkemeler ve çocuk hakiminin bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan tedbir kararlarını almakla görevli olduğu çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemelerinin ve gerektiğinde çocuk hakiminin bu kanunda yazılı koruyucu ve destekleyici tedbirlerle ilgili olarak da karar vermeye görevli olduğu belirtilmiştir. ... da çocuk mahkemesi bulunmaktadır. Bu durumda tespit kararının çocuk mahkemesinde verilmesi gerektiğinden, Mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1.... Aile Mahkemesi' nin 14.06.2016 tarih, 2016/313 Esas, 2016/438 Karar sayılı ilamı ile Toplanan deliller, Yargıtay bozma ilamı ve tüm dosya kapsamı ile davaya bakmaya Çocuk Mahkemeleri görevli olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir.
2.... Çocuk Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yapılan yargılama, toplanan deliller, nüfus kayıt tablosu, dinlenen tanıklar ve tüm dosya kapsamına göre; davacının anne ve babasının cezaevine girmesi nedeni ile Erbaa Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 16.12.1987 tarih ve 1987/119 müteferrik kararı ile devlet koruması altına alındığı,babanın cezaevinden çıktıktan sonra hafta sonları davacıyı yanına aldığı, çocuğun ( davacının ) izinli olarak ailesinin yanına gittiği, babanın kurumda imzaladığı dilekçeyi okuma yazması olmadığından içeriğini bilmeyerek izin dilekçesi olarak imzaladığını beyan ettiği, kurumca hazırlanan sosyal inceleme raporuna istinaden davacının korunma kararının Erbaa Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15.10.1996 tarih ve 1996/319 Esas, 1996/372 Karar sayılı kararı ile kaldırıldığı, korunma kararı kaldırılırken davacıya ya da anne babasına husumet yöneltilmediği, kararın kesinleştirilmediği gerekçesi ile davanın kabulü ile, davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespitine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 11.05.2023 tarihli ve 2023/3070 Esas, 2023/2364
Karar sayılı kararıyla, toplanan delillerden ve özellikle tanık olarak dinlenen tanık beyanlarından, davacının babasının beyanında okuma yazması olmadığı için neye imza attığını bilmediği ancak kurumdan çıkartılması için hazırlanmış evrak olduğunu belirtmesine karşın devamında oğlunun bu olaydan bir yıl sonra yanına geldiğini belirttiği, diğer tanığın ise davacının ne zaman ve ne şekilde yurttan ayrıldığını bilmediğini beyan ettiği, tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacının ergin olduğu tarihe kadar sürekli ve düzenli olarak kurumda kaldığını ispatlanmadığının anlaşıldığı, davacı vekilinin dava dilekçesinde kurumun çocuğu işi olmayan anne ve babasına teslim ettiği beyanı ile tanıkların bunu doğrular nitelikteki beyanları karşısında davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmadığından bahisle hükmün bozulmasına
karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı vekili; davacı hakkında koruma kararının kaldırılmasına dair verilen kararın davacının 18 yaşını doldurmasından sonra verildiğini, bozma kararının hatalı olduğunu belirterek, Mahkeme kararının onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tarafından açılan ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespiti davasında, 2828 sayılı Kanun uyarınca çocuk hakkında daha önce verilen korunma kararının kaldırılması kararına rağmen yeni bir dava ile davacının ergin olduğu tarihe kadar korunma altında olduğunun ve kurumda kaldığının tespitine karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi, 442 nci maddesi. 2828 sayılı Kanun’un 22 nci maddesi, 5395 sayılı Kanun'un 7 nci maddesinin 6 ncı fıkrası, 26 ncı maddesi. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.01.2013 tarih ve 2012/2 - 563 E., 2013/69 K. sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle bozulmuş olup, temyiz ilamında bildirilen gerektirici sebeplere göre karar düzeltme istemi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Karar düzeltme talebinin REDDİNE,
1086 sayılı Kanun'un 442 nci maddesinin son fıkrası ve 4421 sayılı Kanun'un 2 nci ve 4 üncü maddesinin (b) bendinin (1) inci alt bendi delaletiyle takdiren 1.470,00 TL para cezanın karar düzeltme isteyenden tahsiline,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.