"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Çocuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/258 Esas, 2017/32 Karar
KARAR : Davanın kabulü
KARAR DÜZELTME İSTEYEN : Davacı vekili
Taraflar arasındaki ergin olana kadar kurumda kaldığının, devlet koruması altında olduğunun tespiti davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulü ile davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespitine karar verilmiştir.
Kararın davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; anne ve babasının ayrılmasından sonra bakım ve gözetime muhtaç hale gelen davacının Şarköy Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 05.08.1988 tarih, 1988/70 Esas, 59 Karar sayılı kararı ile 11 yaşındayken ağabeyi ile devletin bakım ve koruması altına alınarak ... Yetiştirme Yurduna yerleştirildiklerini, korunma kararının alındığı 05.08.1988 tarihten kararın kaldırıldığı 15.02.1995 tarihine kadar geçen 7 yıllık süre zarfında devlet bakım ve koruması altında kaldığı, korunma kararının Şarköy Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 15.02.1995 tarih ve 1995/70 Esas, 1995/59 Karar sayılı kararı ile ergin olmasına 6 ay kala korunmakta olduğu yetiştirme yurdundan izinsiz olarak ayrıldığı ve yapılan çağrılara rağmen geri dönmediği gerekçesiyle kaldırıldığını, oysa ki 1994 yılı Eylül ayında davalı kurum ile Turizm Bakanlığı arasıda imzalanan protokol uyarınca Turizm Eğitim Merkezine kaydının yaptırıldığını, ...Turizm Eğitim Merkezi Servis bölümünde yatılı eğitim almaya başlayan davacı, bakılıp korunduğu yetiştirme yurdunun bilgisi ve izni dahilinde ...'de eğitimine başladığını, davalı kurum tarafından program çerçevesinde okula yatılı yerleştirildiğini, yerinin ve yaşam koşullarının bilindiği, davacı ile irtibata geçme olanağına sahip olunduğu ancak sorumlu kişiler tarafından davacı ile ilgilenilmediği, okul ihtiyaçlarının gönderilmediği, İstanbul'a gönderilip ilgilenilmediği, yurda ve gönderildiği eğitime devam etmiş olmasına karşı uyumsuzluk gösterdiği, izinsiz olarak okulu terk ettiği gerekçesiyle aleyhine düzenlenen sosyal inceleme raporu ile ergin olmasına 6 ay kala sorumluluktan kurtulmak ve yasanın davacıya sağladığı imkanlardan yararlanmasını engellemek amacıyla kötü niyetle koruma ve bakım görevini yerine getirmediği gibi, Turizm Eğitim Merkezi'nin masraflarını da karşılamayarak davacının buradan ayrılmak zorunda bırakıldığı, ...'da balıkçılık yapmaya başlayan davacı teknelerde kalarak küçük yaşta hayatını kazanmak için yaşam mücadelesi verdiğini, korunma kararının kaldırılması şartlarının oluşmadığını iddia ederek davasının kabulüne Şarköy Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1995/21 Esas,18 Karar sayılı kararının hukuka aykırılığının tespitine, ...'nun ergin olduğu tarih olan 30.08.1995 tarihine kadar devletin koruması altında olduğunun tespitine, devlet memuru olabilme hakkını kullanabilmesi için gerekli belgeyi alma hakkının olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; iddiaların asılsız olduğunu, korunma kararının mahkeme kararı ile kaldırıldığını, bir mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunun tespitine yönelik başka bir dava yoluyla talep edilebilmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının kurumdan izinsiz ayrıldığını ve çağrılara rağmen dönmediğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
... 1. Aile Mahkemesinin 02.06.2015 tarih ve 2014/733 Esas, 2015/374 Karar sayılı kararı ile davacı ...'ın devlet koruması altındayken Şarköy Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 15.12.1995 tarih ve 1995/21 Esas, 18 Karar sayılı kararı ile verilen koruma kararının kaldırılmasına karar verildiği, kararın davacıya ya da yakınlarına tebliğ edilmediği, davacının eğitiminin devamı niteliğinde olan ve kurum tarafından eğitime gönderildiği, davacının 18 yaşını doldurana kadar kurum korumasında kaldığı tanık anlatımları ile de sabit olduğu gerekçesi ile davacı ...'nun 18 yaşını doldurana kadar Devletin koruması altında olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından hükmün tümü yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 03.02.2016 tarih, 2015/26399 Esas, 2016/1725 Karar sayılı kararı ile 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’nun (2828 sayılı Kanun) 22 nci maddesi gereğince korumaya muhtaç çocukların ergin oluncaya kadar bu Kanun hükümlerine göre kurumca kurulan sosyal hizmetler kuruluşlarında bakılıp yetiştirilmeleri ve bir meslek sahibi edilmeleri hususundaki gerekli tedbir kararının yetkili ve görevli mahkemece alınacağı, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun (5395 sayılı Kanun) 26 ncı maddesinin 3 üncü fıkrası gereğince mahkemeler ve çocuk hakiminin bu kanun ve diğer kanunlarda yer alan tedbir kararlarını almakla görevli olduğu düzenlendiği, 2828 sayılı Kanun'un 22 nci maddesinde düzenlenen tedbir kararlarında da çocuk mahkemeleri görevli bulunduğu, ...'da çocuk mahkemesi bulunduğu, bu durumda tespit kararının çocuk mahkemesinde verilmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1.... 1. Aile Mahkemesi’nin 24.05.2016 tarih ve 2016/236 Esas, 2016/354 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama ve toplanan deliller, Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen bozma ilamı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.01.2013 tarih ve 2012/2 - 563 Esas, 2013/69 Karar sayılı kararı dikkate alınarak 2828 sayılı Kanun’un 22 nci maddesi gereğince görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gerekçesi ile mahkemenin görevsizliğine, kararın kesinleşmesi ile birlikte talep halinde dosyanın iki hafta içinde görevli ve yetkili Çocuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
2....’nin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ... 1. Aile Mahkemesi’nin 24.05.2016 tarih ve 2016/236 Esas, 2016/354 Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verildiği, mahkemenin belirtilen esasına kaydının yapıldğı, toplanan deliller, nüfus kayıt tablosu, dinlenen tanıklar ve tüm dosya kapsamına göre davacının Şarköy Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 05.08./1988 tarih ce 1988/70 Esas, 59 Karar sayılı kararı ile 11 yaşındayken devlet koruması altına alındığı ve bu karar ile birlikte ... Yetiştirme yurduna yerleştirildiği, ortaokulu bitirmesine müteakip kurum tarafından eğitiminin devamı amacıyla İstanbul ...Truzim Eğitim Merkezine kaydının yapıldığı, çocuğun (davacının ) burada yatılı olarak eğitimine devam ettiği, eğitiminin devamı sırasında kurumun talebi üzerine Şarköy Asliye Hukuk Mahkemesi' nin 1995/21 Esas -1995/18 sayılı kararı ile çocuk (davacı) hakkındaki koruma kararının kaldırılmasına karar verildiği, kararın davacıya ya da yakınlarına tebliğ edilmediği, usulüne uygun olarak kesinleştirilmediği, dosya kapsamı ve tanık beyanları ile de davacının 18 yaşını doldurana kadar yurt korumasında kaldığı ve 2828 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan Korunmaya Muhtaç Çocukların İşe Yerleştirilmesine İlişkin Tüzüğün 7 inci maddesi uyarınca da davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu gerekçesi ile davanın kabulüne, davacının yurda yerleştirildiği tarihten ergin olduğu tarihe kadar fiilen devletin koruması altında olduğunun tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 11.05.2023 tarihli ve 2023/3066 Esas, 2023/2360 Karar sayılı kararıyla, yapılan yargılama toplanan deliller, davanın kabulüne elverişli olmayan, sebep ve saiki açıklanmayan, soyut nitelikteki ve inandırıcı olmaktan uzak, zamanı da belirsiz tanık beyanlarına göre, davacının ergin olduğu tarihe kadar düzenli ve sürekli olarak kurumda kaldığı anlaşılamadığı gibi davacının korunma kararının kaldırıldığı, davacının dilekçesinde de belirtildiği üzere ağabeyi ile balıkçı teknelerinde kaldığı, kurumla ilişiğinin devam etmediğinin kabulü gerektiği, hal böyle olunca, Mahkemece davanın ispat edilemediğinden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığından bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı vekili; müvekkil hakkında koruma kararının kaldırılması kararının kesinleşmediği, kararın var kabul edilmesinin ve bozma ilamının hatalı olduğu gerekçesi ile Mahkeme kararının onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tarafından açılan ergin olduğu tarihe kadar devletin koruma ve bakımında kaldığının tespiti davasında davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumla ilişkisinin devam edip etmediği, devlet koruması altında olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi. 2828 sayılı Kanun’un 22 nci maddesi. 5395 sayılı Kanun'un 7 nci maddesinin 6 ncı fıkrası. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.01.2013 tarih ve 2012/2 - 563 Esas 2013/69 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle bozulmuş olup, temyiz ilamında yer alan açıklamalara göre karar düzeltme istemi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Karar düzeltme talebinin REDDİNE,
1086 sayılı Kanun 442/son ve 4421 sayılı Kanunun 2 ve 4/b-1 maddeleri delaletiyle takdiren 1.470.00 TL para cezasının düzeltme isteyenden tahsiline,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.