"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/4 E., 2022/2 K.
...
...
KARAR : Karar verilmesine yer olmadığına
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen ipoteğin kaldırılması davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; ipoteğin kaldırılması davasında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinin müştereken ve müteselsilen alınarak davacı mirasçılarına payları oranında ödenmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı banka vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının ve davalının ortak çocukları ... ...'nın, davalı ... ... adına vekâletnamesi ile çeşitli krediler kullandığını, ... ...'nın çektiği birçok kredi bedeline teminat olarak davalı ... ...'nın birçok taşınmazı üzerinde ipotek tesis etttiğini, davacının bilgisi ve muvafakati dışında banka lehine ipotek tesis edildiğini, dava konusu aile konutunun satışına engel olmak için icra takibin taşınmazın satışının tedbiren durdurulmasını istediğini, taşınmazın aile konutu olması nedeniyle, bankaca konulan ipoteğin açık rıza bulunmaması dolayısıyla geçersiz olduğunu iddia ederek, taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı banka vekili cevap dilekçesinde özetle; banka lehine ipotek tesis edilen gayrimenkulun kaydı üzerinde "Aile Konutu Şerhi" bulunmadığını, ipotek konurken davalını noterden muvafakatinin bulunduğunu iddia ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemenin 16.07.2019 tarih ve 2018/633 Esas, 2019/567 Karar sayılı kararı ile, ipotek tarihinde, davacı ile davalı ... ...'nın evli olduğu, mernis adres kayıt sisteminde ipotek konusu taşınmazın da tarafların adresleri olduğu, icra takibinde de aynı adresin davalı ipotek borçlusu adresi olarak gösterildiği, ipotek işleminde davacının açık rızası olmadığı, davalı bankanın açık rızayı ispat edemediği gerekçesi ile davanın kabulü ile davalılardan ... adına tescilli bulunan ... 14 Pafta, 2408 Parsel, 20/260 arsa paylı, 10 numaralı bağımsız bölüm taşınmazın aile konutu olduğunun tespitine, tapu kaydına konulan ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı banka vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 26.05.2021 tarih ve 2019/2484 Esas, 2021/906 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ SÜREÇ
A.Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı banka vekili tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.
2.Dairenin, 23.11.2021 tarih, 2021/7678 Esas, 2021/8693 Karar sayılı ilamı ile; malik olmayan davacı erkek eşin yargılama devam ederken 17.01.2021 tarihinde öldüğü, 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin, rızası gereken eşe sağladığı hakkın, şahsa bağlı olduğu, bu eşin ölümü halinde mirasçılarına intikali mümkün olmadığı, aile konutuyla ilgili işleme rızası gereken eşin ölümüyle davanın esasının konusuz kaldığı, bu husus gözetilerek davanın esası hakkında “Karar verilmesine yer olmadığına” karar vermek ve dava tarihi itibariyle tarafların haklılık durumları dikkate alınarak yargılama giderleri ile vekâlet ücretini tayin ve takdir etmek üzere hükmün bozulmasına karar verildiği belirtilerek Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B.İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamı ile dava tarihine göre davacı talebinin haklı olduğunun tespiti ile davalı taraftan yargı gideri ve vekil ücretinin tahsiline karar verildiği gerekçesi ile ipoteğin kaldırılması talebi hususunda karar verilmesine yer olmadığına, ipoteğin kaldırılması davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmekle yatırılan 5.195,80 TL harçtan, 71,80 TL peşin harcın, ret karar harcı olarak mahsubu ile bakiye 5.124,00 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacı mirasçılarına miras payları ile ödenmesine, davacı tarafın 300.000,00 TL üzerinden harç yatırdığı anlaşıldığından bu değer üzerinden hesaplanan 23.950,00 TL avukatlık ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı mirasçılarına miras payları ile ödenmesine, davacı tarafın yapmış olduğu yargılama gideri olan 281,00 TL 20 adet tebligat gideri, 22,11 TL 4 müzekkere gideri, 4,50 TL bir e-tebligat gideri olmak üzere toplam 307,61 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı mirasçılarına miras payları ile ödenmesine, davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı banka vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı banka temyiz dilekçesinde özetle; Mahkemece gerekli araştırma yapılmadan, taşınmazın aile konutu olduğu tespit edilmeden hüküm kurulduğunu, davacının davasını ispatlayamadığını, davacının taşınmazın aile konutu olduğu iddiasının açıkça hukuka aykırı olduğunu, müvekkili bankanın dava açıldığı tarihte haklı olduğunu, davacı ve davalı sıfatlarının birleştiğini Mahkemenin bunu dikkate almadığını belirterek hükmün tamamı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe:
1.Uyuşmazlık ve hukuki nitelendirme
Uyuşmazlık, ipotek konulan taşınmazın, dava tarihi itibari ile aile konutu vasfında olup olmadığı, davalı banka lehine konulan ipoteğe ilişkin davacının rızasının bulunup bulunmadığı ile davada haklılık durumuna göre yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinden kimin sorumlu tutulacağı noktasında toplanmaktadır.
2.İlgili hukuk
6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 176 ncı ve 177 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı banka vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...
...