"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1042 E., 2023/1771 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/888 E., 2022/668 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl boşanma davasının kabulü, birleşen boşanma davasının reddi ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kısmen kaldırılarak bu yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı kadın vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; erkeğin kadına fiziksel şiddet uyguladığını, kadını çalışmasına izin vermediğini, kadına baskı uyguladığını, alkol kullandığını ve eve geç geldiğini, eşinin ihtiyaçlarını karşılamadığını, birlik görevlerini yerine getirmediğini, çocuğu aldırması için tehditte bulunduğunu, en son kavgada kadına fiziksel şiddet uyguladığını, kadın ve babasını evden kovduğunu, hakaret ve tehdit mesajları gönderdiğini iddia ederek, evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, 100.000,00 TL maddî ve 200.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili birleşen dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; kadının yemek yapmadığını, kendisine zarar verecek psikolojide olduğunu, son olayda kadının kendi kendisine zarar verdiğini, kadının evine ve eşine karşı ilgisiz olduğunu, ailesinin evliliğine müdahale ettiğini, erkeğin ailesiyle görüşmesini istemediğini, rencide edici ve aşağılayıcı sözler söylediğini, babası ile evi terk ettiğini iddia ederek, evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, 100.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, kadının müşterek haneden dışarı çıkmasına, komşuları ile görüşmesine izin vermediği, kadının sosyal yaşamı üzerinden baskı kurduğu, erkeğin gece geç saatlere kadar ortak haneye gelmediği, müşterek haneye alkollü bir şekilde gelerek taraflar arasında tartışmaların yaşanmasına sebebiyet verdiği, tarafların ayrılmalarına neden olan en son olayda erkeğin kadını darp ettiği, taraflar ayrıldıktan sonra erkeğin kadını tehdit ettiği, birleştirilen davacı tanıklarının taraflar Aksaray'da yaşamaya başladıktan sonraki olaylara ilişkin görgüye dayalı bilgilerinin olmadığı, taraflar arasında geçtiği ileri sürülen vakıalara yönelik bilgilerinin davacıdan aktarma duyuma dayalı ve soyut anlatımlardan olduğu, toplanan delillerden kadının çalışmadığı, herhangi bir geliri bulunmadığı anlaşılmış ise de; erkek hakkında 24.04.2019 tarihinde yapılan sosyal ve ekonomik durum araştırılmasında; erkeğin de çalışmadığı, herhangi bir gelirinin olmadığı, erkek hakkında UYAP isteminde yapılan SGK hizmet sorgulamasında da karar tarihi itibariyle erkeğin kayden çalışmadığı, gerçekleşen bu durum karşısında birleştirilen davada kadına atfedilen kusurların kanıtlanmadığı, boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile asıl boşanma davasının kabulü ile evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, yasal koşulları oluşmadığından kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadın için 30.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata, birleşen boşanma davasının reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı- davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; tazminat miktarları ve yoksulluk nafakasının reddi yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, asıl davanın kabulü, birleşen davanın reddi, kabul edilen tazminatlar ve miktarları yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, İlk Derece Mahkemesince erkeğe verilen kusurların yerinde olduğu, erkeğin ayrıca tanık M. N.'un beyanı ile kadına sürekli şiddet uyguladığı yönüyle kusurlu bulunduğu, kadının kusurunun ispatlanamadığı, boşanma ile kadının yoksulluğa düşeceğinin ekonomik sosyal durum raporuyla sabit olmasına, kadının yapılan yargılama neticesinde kusursuz bulunmasına göre yoksulluk nafakası takdir edilmemesinin isabetsiz bulunduğu, dosya kapsamına, mevcut kusur durumuna, ihlâl edilen kişilik hakkının mahiyetine, tarafların gerçekleşen ekonomik ve sosyal durumlarına göre kadın lehine hükmedilen manevi tazminat miktarının fazla olduğu gerekçesi ile, kadının kusura yönelik istinaf başvurusunun kısmen kabulü, yoksulluk nafakasının reddine yönelik istinaf talebinin kabulü, erkeğin hükmedilen manevî tazminata yönelik istinaf talebinin kısmen kabulü ile kararın ilgili kısımlarının kaldırılmasına, kadın yararına 30.000,00 TL manevi tazminata, kadın yararına boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren bir defaya mahsus olmak üzere 30.000,00 TL toptan yoksulluk nafakasına, kadının ve erkeğin sair istinaf taleplerinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı- davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; toptan yoksulluk nafakasına hükmedilmesi, tazminat miktarları ile yoksulluk nafakası miktarı yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı- davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, kabul edilen toptan yoksulluk nafakası, kabul edilen tazminatlar, asıl davanın kabulü ve birleşen davanın reddi yönünden yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, karşılıklı tarafından açılan boşanma davasında geçimsizlikte kusurun kimden kaynaklandığı, kadından kaynaklanan kusurlu bir davranışın ispatlanıp ispatlanmadığı, kadın yararına toptan yoksulluk nafakasının, maddi ve manevi tazminatın yasal koşullarının oluşup oluşmadığı, nafaka ve tazminat miktarlarının dosya kapsamına ve hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü ve 326 ncı maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 176 ncı maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davalı- davacı erkek vekilinin tüm, davacı- davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragraflar kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, kişilik haklarına yapılan saldırının ağırlığı, ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamına nazaran, davacı- davalı kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesi hükümleri dikkate alınarak, daha uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdiri gerekir. Bu yönler gözetilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı- davalı kadın yararına maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden BOZULMASINA,
2.Davalı- davacı erkek vekilinin tüm, davacı- davalı kadın vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıdaki temyiz giderinin Bahtiyar'a yükletilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.