"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/287 E., 2023/942 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ: Erzurum Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/361 E., 2022/375 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı olarak açılan boşanma davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın hayata kast, pek kötü ve onur kırıcı davranış sebebine dayalı ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebine dayalı karşı davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kadının başvurusunun esastan reddine ve erkeğin başvurusunun kısmen kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı kadın vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; erkeğin, hakaret ve tehditlerinin dozunun sürekli arttığını, birden fazla kez fiziksel şiddet uyguladığını, annesinin müvekkiline "hoşt, köpek" şeklinde hakaretler ettiğini iddia ederek; pek kötü ve onur kırıcı davranış olmadığı takdirde tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak ikametgaha aile konutu şerhi konulmasını ve müvekkiline tahsis edilmesini, müvekkili yararına aylık 2.500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 500.000,00 TL maddî ve 500.000,00 TL manevî tazminata, evlilik birliği içerisinde alınan araç üzerine ihtiyati tedbir konulmasını ve ziynetlerinin içinde bulunduğu banka kasasının kilidinin mühürlenmesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; kadının, müvekkilinin ailesini aşağıladığını, boşanma davasına delil oluşturduğunu, şiddete uğramış gibi kendisine zarar verdiğini, müvekkilinin kolunu ısırdığını, evden kovduğunu iddia ederek; kadının davasının reddini istemiş, karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına ve müvekkili yararına 500.000,00 TL maddî, 500.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların aralarında çeşitli tartışmaların yaşandığı ve bu tartışmalardan birinde erkeğin kadını kolundan darp ettiği ancak sonrasında tarafların barışarak bir araya gelmelerinden kadının erkeği affetmiş olduğu, dolayısıyla bu olay öncesinde meydana gelen olaylarda kadının darp edildiğine ilişkin olayda dahil olmak üzere tarafların birbirlerini affettikleri bu sebeple af öncesi olayların kusur olarak taraflara yüklenemeyeceği, kadın tarafından sunulan ses kayıtlarında "söylediklerinin hepsini ses kaydına aldım, sen görürsün." şeklindeki beyanı ile delil üretme amacıyla hareket ettiği, erkekten habersiz olarak ses kaydı yaptığı, yapmış olduğu gizli ses kayıtlarının hukuka aykırı delil olduğu ve bu sebeple hükme esas alınmasının mümkün olmadığı, tarafların bir araya gelmelerinden sonra yaşanılan olaylarda, kadının erkeği evden kovduğu ve erkeğin pijamalı haliyle kız kardeşinin evine gitmek zorunda kaldığı, erkeğin ise kadına "ben size sebep buna katlanıyorum, artık katlanamıyorum, alın bunu anasının evine götürün" şeklindeki beyanları ile ağır derecede onur kırıcı davranışta bulunduğu, tarafların iddia etmiş olduğu diğer iddialarının sabit olmadığı, evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinde tarafların eşit kusurlu oldukları,eşit kusurlu olan tarafların birbirlerinden maddî ve manevî tazminat alamayacağı ve evliliğin süresi kadının yaşı gereğince kadın eş yararına toptan yoksulluk nafakası şartlarının oluştuğu, kadının eczacı, erkeğin ise doktor olması ve tarafların 1/2 hisseler ile maliki oldukları Erzurum ili, Yakutiye ilçesi, İstasyon Mahallesi, 12532 ada, 1 parsel b blok 3.kat 16 nolu bağımsız bölümdeki taşınmazın taraflar adına kayıtlı olduğu sürece karar kesinleşinceye kadar kadına tahsis edilmesine karar verildiğinden kadın lehine tedbir nafakasına hükmedilmesine yer olmadığı gerekçesi ile; kadının 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 162 inci maddesi kapsamındaki boşanma talebinin ve erkeğin evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına dayalı boşanma davalarının kabulü ile 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası ve 162 inci maddesi uyarınca boşanmalarına, tarafların maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine, kadın yararına tedbir nafakası taktirine yer olmadığına, kararın kesinleşmesine müteakip aylık 1.500,00 TL üzerinden 24 aya karşılık toplam 36.000,00 TL bir defaya mahsus toptan yoksulluk nafakasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; erkeğin kabul edilen boşanma davası, kusur belirlemesi, reddedilen tazminat talepleri ve kabul edilen yoksulluk nafakasının miktarı yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi ve tazminatlar ile yoksulluk nafakasının kabulü ve reddedilen tazminat talepleri yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadının terditli olarak dava açtığı, öncelikle 4721 sayılı Kanun'un 162 inci maddesi kapsamındaki boşanma talebine ilişkin olarak delillerin değerlendirilip hüküm kurulması gerekirken her iki sebebe dayalı boşanma kararı verilmesi doğru değil ise de istinaf incelemesinin, kamu düzenine aykırılık görülen haller dışında, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı ve erkek vekilince belirtilen hususa yönelik kanun yolu başvurusunda bulunulmaması nedeniyle kaldırma nedeni yapılmadığını, istinaf nedenleri, kamu düzenine ilişkin hususlara, dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere göre yoksulluk nafakası talep eden eşin boşanma nedeniyle yoksulluğa düşmesi gerektiği ancak kadının eczacı olarak Erzurum Araştırma Hastanesinde aktif olarak çalıştığı, düzenli ve sürekli gelirinin bulunduğu ve boşanma yüzünden yoksulluğa düşmeyeceği gerekçesi ile erkeğin, kadın lehine toptan yoksulluk nafakası hükmedilmesine yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili bentleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kadının şartları oluşmayan yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadının tüm, erkeğin sair istinaf başvurularının ise esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesince davacı-davalı kadın vekiline temyiz harçları ve giderlerini yatırması için usulüne uygun muhtıra tebliğ edilmiş, muhtırada bir haftalık kesin süre içinde harç ve giderlerin yatırılmaması halinde temyiz başvurusundan vazgeçmiş sayılacağı ihtar edilmiş ve temyiz harç ve giderlerinin ödememesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince verilen 06.03.2023 tarihli ek karar ile kadının temyiz talebinden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiş, ek karar kadın vekiline 15.03.2023 tarihinde tebliğ edilmiş ve kadın vekili ek karara karşı temyiz başvurusunda bulunmamıştır.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı- davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi ve tazminat taleplerinin reddi yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kusur belirlemesi, erkeğin reddedilen tazminat talepleri noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü, 6 ncı ve 162 nci maddeleri, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.