"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2321 E., 2022/2338 K.
...
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Niğde 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/923 E., 2022/420 K.
Taraflar arasındaki aile konutundan kaynaklanan kamu haczinin kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, dosyanın yeniden karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddin karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu ... parselde kayıtlı bulunan taşınmazın müvekkili ile eşi ...'ın beraber ikamet ettikleri ve ailenin bu güne kadar olan birikimleri ile alınmış aile konutu olduğunu, bu taşınmazın dava dışı müvekkilinin eşi adına kayıtlı olup, davalı kuruma ipotek olarak verildiğini, bu durumun davacı müvekkilinin rızası alınmadan gerçekleştiğini, durumu izah ederek davalı kuruma vermiş oldukları dilekçenin, taşınmazın tapu kaydı üzerinde aile konutu şerhi bulunmadığı gerekçesiyle reddedildiğini, taşınmazın, müvekkilinin eşi adına kayıtlı olup, eşin ipotek tesisi sırasında kimliğinde evli olduğu görülerek ve ikamet olarak da aynı adresin gösterildiğinin açık olduğunu, ipotek tesisi sırasında işlem tarafı olmayan eşin açık rızası alınmamış olduğunu iddia ederek taşınmaz üzerinde tesis edilen kamu haczinin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle: öncelikle davanın görev yönünden reddinin gerektiğini, görevli mahkemenin iş mahkemeleri olduğunu, müdürlükleri nezdindeki ... Yapı İnşaat Gıda Turizm Petrol San. Ve Tic. Ltd.Şti. 'ne ait borçların süresinde ödenmemesi sebebiyle borçlu şirket hakkında 6183 sayılı yasadan istinaden icra takibine başlandığını ve üzerindeki gayrimenkul ve araçlara haciz işlemi uygulandığını, şirket borcuna karşılık ...'a ait 25.05.2018 tarih ve 4893803 sayılı dilekçesine istinaden kendi adına kayıtlı olan ve üzerinde herhangi bir şekilde haciz, rehin ve şerh olamayan dava konusu taşınmazı, davalı müvekkiline teminat olarak verdiğini, adres olarak ise "A.... mah. ...Sk. ... Koop. Evleri ... sitesi B Blok kat 2/12 Niğde" adresini beyan ettiğini, verilen teminatın o tarihteki borcu karşıladığından dolayı ... Yapı İnşaat Gıda Turizm Petrol San. ve Tic. Ltd.Şti. Üzerine kayıtlı ... ada 2 parsel ve 953 ada 13 parselde kayıtlı gayrimenkuller üzerindeki hacizlerin kaldırıldığını, hatta ... yapı şirketi yetkilisi ...'ın babası ... 'ın 28.06.2018 tarih ve 6757303 sayılı dilekçesi ile "... Yapı İnşaat Gıda Turizm Petrol San. ve Tic. Ltd.Şti." üzerine kayıtlı... ve ... plakalı araçlar üzerindeki hacizlerde fazlaya ilişkin olarak kaldırıldığını, eşin rızasının olmadığının beyanının kötü niyetli olduğunu bildirerek öncelikle mahkemenin görevsizliğine karar verilmesini, aksi durumda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 05.04.2021 tarihli ve 2019/745 Esas, 2021/407 Karar sayılı kararı ile; dava konusu taşınmazda davacının hangi tarihten beri oturduğu hususunda kolluk tarafından yapılan araştırmada davacının 2018 yılından beri o adreste ikamet ettiğinin çevreden ve komşulardan yapılan araştırma ile tespit edildiğinin bildirildiği, ...'a yazılan müzekkere cevabında ... tarafından ... mah. ...sok. ... adresindeki elektrik aboneliğinin başlangıcının 09.04.2014 , bitiş tarihinin 07.09.2017 olduğu, bu tarihten 05.11.2018 tarihine kadar aboneliğin olmadığı, 05.11.2018 tarihinde ... adına... mahallesinde yer alan bir adrese abonelik yapıldığının bildirildiği, tanık ...'nun beyanındaki tarafların önceleri oturdukları adres ile ... aboneliği birlikte değerlendirildiğinde ve diğer tanık ...'un tarafların dava konusu taşınmazın inşaatı tam bitmeden taşındıklarına dair beyanı dikkate alındığında davacı adına olan ... aboneliği bittikten sonra, tarafların dava konusu taşınmaza taşınmış olduğu, arada başka bir adrese abonelik olmadığı, ipotek tarihinden önce de tarafların bu adreste oturdukları hususunun ispat edildiği, davacının bu taşınmaza ipotek konulmasına açık bir şekilde muvafakat ettiğine veya izin verdiğine dair dosyaya delil de sunulmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne, taşınmaz kayıtlarına davalı ... aleyhine Niğde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 25.05.2018 tarih 4858081 sayılı yazıları ile konulan ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından hükmün tamamı yönünden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 10.09.2021 tarihli ve 2021/1019 Esas, 2021/1111 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesince, taşınmazın tapu kaydı celp edilmiş ise de, tapu idaresinden ipotek kaydı ile ilgili dayanak tapu senedini ve belgelerini, ayrıca davalı kurumdan ipoteğin kaynağı kamu alacağı takip dosyasının celp edilmediğini, tapu kaydındaki işlemin kamu haczi gözükmesi nedeniyle, kayıtlar celp edilerek tapudaki şerhin ipotek işlemi mi yoksa haciz işlemimi olup olmadığı araştırmaksızın, davanın esası hakkında karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; her ne kadar kamu haczinin doğrudan doğruya aile konutundan faydalanma ve oturma hakkını engellemiyorsa da, hak sahibi eşin kötüniyetli ve muvazaalı işlemleri ile aile konutunun elden çıkarılma tehlikesi nedeniyle kamu haczi işlemine diğer eşin "Açık rızası" ile yapılabileceği, kolluk tarafından yapılan araştırmada davacının 2018 yılından beri o adreste ikamet ettiğinin çevreden ve komşulardan yapılan araştırma ile tespit edildiğinin bildirildiği, ...'a yazılan müzekkere cevabında ... tarafından ... adresindeki elektrik aboneliğinin başlangıcının 09.04.2014 , bitiş tarihinin 07.09.2017 olduğu, bu tarihten 05.11.2018 tarihine kadar aboneliğin olmadığı, 05.11.2018 tarihinde ... adına... mahallesinde yer alan bir adrese abonelik yapıldığının bildirildiği, tanık ...'nun beyanındaki tarafların önceleri oturdukları adres ile ... aboneliği birlikte değerlendirildiğinde ve diğer tanık ...'un tarafların dava konusu taşınmazın inşaatı tam bitmeden taşındıklarına dair beyanı dikkate alındığında davacı adına olan ... aboneliği bittikten sonra tarafların dava konusu taşınmaza taşınmış olduğu, arada başka bir adrese abonelik olmadığı, kamu haczi tarihinden önce de tarafların bu adreste oturdukları hususunun ispat edildiği, davacının bu taşınmaza kamu haczi konulmasına açık bir şekilde muvafakat ettiğine veya izin verdiğine dair dosyaya delil de sunulmadığı gerekçesi ile davanın kabulü le taşınmaz kayıtlarına davalı ... aleyhine Niğde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 25.05.2018 tarih 4858081 sayılı yazıları ile konulan kamu haczinin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle, davanın kabulü koşullarının oluşmadığını, mahkemenin görevli olmadığını, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek hükmün tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesinin kararının lehlerine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kurum vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde öne sürdüğü sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının hükmün tamamı yönünden bozulması talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, aile konutu nedeniyle kamu haczinin kaldırılması davası olup, uyuşmazlık taşınmaza kamu haczi konulmasına muvafakat edildiği tarihte, taşınmazın aile konutu olup olmadığı ve taşınmaza konulan kamu haczine dayanak olan muvafakatnameye davacı eşin rızasının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun’un 6 ncı ve 194 üncü maddesi; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 194 üncü, 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun'un (6183 sayılı Kanun) 10 uncu maddesinin beşinci fıkrası.
3.Değerlendirme
1.Davacı vekili tarafından, müvekkilinin davalı eşi ... ile birlikte oturdukları taşınmazın aile konutu vasfında olduğu, taşınmazın, üçüncü kişinin borçları nedeni ile müvekkilinin rızası olmadan davalı kuruma teminat gösterildiği, bu muvafakat doğrultusunda konulan kamu haczinin 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi uyarınca geçersiz olduğu iddia edilmiştir. İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde tanık beyanları ve ... abonelik kayıtları doğrultusunda davalı ...'ın 6183 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca taşınmazı teminat gösterdiği 24.05.2018 tarihinde taşınmazın aile konutu vasfında olduğu ve davacı eşin açık rızasının ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
2.Dosya arasına alınan mernis kayıtlarına göre tarafların dava konusu taşınmaza 26.06.2018 tarihinde taşındıklarını bildirdikleri, kamu haczine esas teminatın verildiği 24.05.2018 tarihinde bu taşınmazda tarafların herhangi bir abonelik kaydının bulunmadığı, 01.10.2020 tarihli celsede dinlenen tanıkların tarafların taşınmaza 1.5-2 yıl önce taşındıklarını beyan ettikleri, emniyet müdürlüğünün cevabi yazısında tarafların taşınmaza 2018 yılında taşındığının bildirildiği, bu kapsamda dava konusu yapılan işlemin yapıldığı tarihte taşınmazın aile konutu olduğu hususunun davacı tarafça usulüne uygun şekilde ispat edilemediği nazara alınarak, davanın reddi gerekirken, delillerin değerlendirilmesinde hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış ve bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine gönderilmesine,
07.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...