"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/487 E., 2023/1063 K.
DAVA TARİHİ : 26.09.2017
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 10. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/698 E., 2022/733 K.
Taraflar arasındaki evliliğin mutlak butlanla iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların evliliğinin iptaline karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalılardan Nayım'ın yeğeni olduğunu uzun yıllar ailesi ile Almanya'da yaşayan davalılardan ...'ın "%100 kronik paranoid şizofren" tedavisi gördüğünü, davalılardan Nayım'ın ilk evliliğinin ardından evlendiği diğer davalı ...'nin davalılardan Nayım'ın akıl hastalığı olduğunu bilerek onunla evlendiğini, bu evliliğin yalnızca görünürde olup tamamen kötü niyetle yapıldığını, davalılardan Nayım'ın rahatsızlığı sebebi ile malulen emekli olması için davalı ...'nin birtakım işler yaptığını, davalılardan Nayım'ın evlilik tarihi ve şu anda sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olduğunu evlenmenin mutlak butlan ile batıl olduğunu iddia ederek; davalılardan ... ile ...'ın evlililiklerinin mutlak butlan sebebi ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili ve davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle;iddiaların gerçeği yansıtmadığını, davacının dava açma ehliyetine sahip olmadığını, bu davanın açılmasında hukuki bir menfaat bulunmadığını, kamu düzeninin zarara uğramadığını, tarafların ortak çocuklarının bulunduğunu, kötü niyet iddiasının tamamen yasal dayanaktan yoksun olduğunu, nikah esnasında tüm sağlık raporlarının alındığını, davalı ...'ın diğer davalı ...'nin hastalığından haberdar olmadığını, davalıların tamamen iyi niyetli olarak evlendiklerini, evliliğin gerçek bir evlilik olduğunu, ortak çocuklarının bulunduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalılar Nayım ile Hanife'nin 27.04.2005 tarihinde evlendikleri, evliliklerinden 24.01.2006 doğumlu Hüseyin isimli çocuklarının bulunduğu, davalı ...'ın Bakırköy 8. Sulh Hukuk Mahkemesinin 26.06.2020 tarih ve 2018/482-2020/578 E-K sayılı ilamı ile kısıtlanmasına karar verildiği, Adli Tıp Kurumu Birinci Üst Kurulunca dosya kapsamında mevcut raporlar, Adli Tıp Gözlem İhtisas Dairesi ve Adli Tıp 4. İhtisas Kurulunca düzenlenen raporlar arasındaki çelişkinin giderilerek ...’ın 27.05.2005 evlilik tarihi itibari ile fiil ehliyetine haiz olmadığı" yönünde görüş bildirildiği, davalıların evliliğinin iptaline karar verilmesi gerektiği, ilgili herkesin mutlak butlana ilişkin davayı açabileceği, davacının dava ehliyetinin bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı ... ile davalı ...'ın evliliğinin iptaline, ortak çocuğun geçici ve kesin velâyetinin anneye bırakılmasına, çocuk ile baba arasında kişisel ilişki tesisine, çocuk yararına aylık 1.500,00 TL tedbir nafakasına, davalı ... adına tedbir-yoksulluk nafakası, maddî-manevî tazminat ve ortak çocuk için iştirak nafakası talebinde bulunmadığından bu hususlarda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle;evliliğin iptalinde artık kamu yararı bulunmadığını, alt soy meydana gelen evliliğin gönüllü olarak müvekkili tarafından yürütüldüğünü, evliliğin mutlak butlanının bütün akıl hastalıklarını kapsamadığını, Adli Tıp 4. İhtisas Kurulu tarafından düzenlenen raporda müvekkilinde herhangi bir akıl hastalığı veya zeka geriliği rastlanmadığını, evlenme tarihinde fiil ehliyetinin tam olduğunun belirtildiğini, Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına ilişkin sözleşme hükümlerine göre hane ve aile hayatına saygı ilkesinin ve çocuğun yüksek yararının dikkate alınmadığını, davacının bu davayı, ortaklığın giderilmesi ve ecrimisil davaları nedeniyle miras ve maddî menfaatlere kavuşma isteği ile açtığını, davalı ...'in evlendiğinde rahatsız olduğuna dair herhangi bir delil bulunmadığını, evliliğin butlanı halinde ortak çocuğun da mağdur olacağını belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Davalı Naim Ay vasisi vekili istinaf dilekçesinde özetle: ikinci evliliği olan tarafların iyi niyetli ve severek evlendiklerini, evlilik birliğinin kanuna uygun şekilde tesis edildiğini, Adli Tıp 4. İhtisas Kurulu tarafından düzenlenen raporda müvekkilinin herhangi bir akıl hastalığı veya zeka geriliği rastlanmadığını, evlenme tarihinde fiil ehliyetinin tam olduğunun belirtildiğini, bu raporun iddialarını doğruladığını, ortak çocuğun yüksek yararı, bedensel, zihinsel, ruhsal ve toplumsal gelişiminin sağlanabilmesi için haklarının ön planda tutulması gerektiğini, söz konusu davanın senelerdir açılmayıp şimdi açılmasının sebebinin maddî menfaatleri koruma isteği olduğunu, müvekkili evlendiğinde rahatsız olduğuna dair herhangi bir delil bulunmadığını, ortak çocuğun da mağdur olacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile, istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek ve kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı Nayim Ay vasisi vekili temyiz dilekçesinde özetle: istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek ve kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, evliliğin mutlak butlan ile iptali koşullarının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 129 uncu ve 145 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.