"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2092 E., 2023/1464 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında karar verilmesine,
İLK DERECE MAHKEMESİ : Turgutlu Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/42 E., 2021/563 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve karşı davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında karar verilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; davalı erkeğin müvekkiline ve çocuklara fiziksel şiddet uyguladığını, müvekkilini küçük gördüğünü, yıllarca müvekkiline evden çıkmaması için baskı uyguladığını, eve misafir gelmesini istemediğini, annesinin de evliliğe müdahale ettiğini, en son 11.06.2012 tarihinde müvekkiline fiziksel şiddet uyguladığını, bu sebeple Turgutlu Sulh Ceza Mahkemesi'nin 2012/503 Esas sayılı dosyası ile cezalandırıldığını, müvekkili tarafından Turgutlu Aile Mahkemesi'nin 2012/126 Esas sayılı dosyasında açılan tedbir nafakası sonucunda müvekkili lehine aylık 250,00 TL tedbir nafakasına karar verildiğini, düğünde müvekkiline 3 adet 18 gram 22 ayar bilezik, 1 adet 75 gram 22 ayar zincir ve 1 adet 35 gram 22 ayar künye takıldığını, davalının bu ziynetleri müvekkilinden alarak kendi ihtiyaçları için kullandığını belirterek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle boşanmalarına, müvekkili yararına 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminat ile aylık 750,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile ziynet eşyalarının aynen iadesine, mümkün olmaması halinde şimdilik 36.000,00 TL'nin müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; iddiaların asılsız olduğunu, nişanda davacı karşı davalıya 8-10 gram ağırlığında ince bilezik takıldığını, 22 ayar zincirin evlilik tarihinde üretilmediğini, 35 gram künyenin de takılmadığını, takıları davacı karşı davalı kadının annesine giderken ve evden ayrılırken yanında götürdüğünü, davacı karşı davalı kadının evlilik birliği içerisinde çoğu zamanını annesinin ve kardeşlerinin yanında geçirdiğini, birlik görevlerini ihmal ettiğini, 2005 yılında 8 ay kadar ayrıldıklarını, en son 11.06.2012 tarihinde davacı karşı davalı kadının yine annesine gittiğini, 3 gün kaldığını, geri döndüğünde tartıştıklarını, kendisine hakaret ederek evi terk ettiğini, o tarihten beri tarafların ayrı yaşadıklarını, müvekkilinin .... Noterliği'nin 22.10.2014 tarih, 7541 yevmiye nolu ihtarnamesi ile kadının eve dönmesini istediğini, ancak davacı karşı davalı kadının eve dönmediğini, dönmek için müvekkilinden Turgutlu'da ev almasını, emekli olup başka iş bulmasını ve benzeri şartlar ileri sürdüğünü, müvekkilinin ev alamadığından ev kiralayabildiğini, ancak kadının, yine eve dönmeyip eldeki davayı açtığını belirterek asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, müvekkili yararına 50.000,00 TL maddî, 70.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı karşı davacı erkeğin, davacı karşı davalı kadına ve müşterek çocuklara fiziksel şiddet uyguladığı, davacı karşı davalı kadına hakaret ettiği, küçümseyici sözler söylediği, buna karşılık davacı karşı davalı kadının da davalı karşı davacı erkeğe hakaret ettiği gerekçesi ile taraflar arasında evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı, bu duruma davalı karşı davacı erkeğin davacı karşı davalı kadına nazaran ağır kusurlu davranışlarıyla sebebiyet verdiği, asıl ve karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, davacı karşı davalı kadın lehine aylık 200,00 TL tedbir, aylık 650,00 TL yoksulluk nafakası ile 20.000,00TL maddî, 18.000,00 TL manevî tazminata, davalı karşı davacı erkeğin maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine, 12,50 gr. 22 ayar 3 adet set bedeli olarak 7.500,00 TL'nin, 22 ayar 1 adet zincir bedeli olarak 15.000,00 TL'nin, 3,50 gr. 14 ayar 2 adet yüzük bedeli olarak 875,00 TL takı talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile toplam 23.375,00 tl'lik ziynetlerin aynen iadesine, mümkün olmadığı takdirde ziynetlerin bedeli olan 23.375,00 TL'nin dava tarihi olan 16.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararı kusur belirlemesi, karşı davanın kabulü, tedbir ve yoksulluk nafakası ile tazminat miktarları, müvekkili lehine hükmedilen yargılama giderlerinin eksik hesaplanması, davalı karşı davacı lehine hükmedilen yargılama giderinin fazla hesaplanması, ziynet eşyaları ve ziynet eşyalarına bağlı vekâlet ücretleri yönlerinden istinaf etmiştir.
2.Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararı kusur belirlemesi, asıl davanın kabulü, tedbir ve yoksulluk nafakası takdir ve miktarı, ziynet eşyaları, davacı karşı davalı kadın lehine takdir edilen tazminatlar ile reddedilen tazminat talepleri yönünden istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı karşı davalı eş terk ihtarı çekmekle eşinin ihtar istek tarihinden önceki kusurlu davranışlarını affetmiş, en azından hoşgörüyle karşılamış olduğu, affedilmiş veya hoşgörüyle karşılanmış olayların boşanma davası için boşanma sebebi olarak kabul edilemediği, ihtar istek tarihinden sonra davacı karşı davalı kadına yüklenebilecek kusurlu bir davranış iddia ve ispat edilemediği, davalı karşı davacı erkeğin terk hukuki sebebine dayalı boşanma davası da olmadığı, Türk Medeni Kanunu'nun 166/1. maddesi uyarınca boşanmaya karar verebilmek için davalının az da olsa kusurunun varlığı gerektiği, davacı karşı davalı kadına atfedilebilecek bir kusur bulunmadığına, kadın tarafından açılarak feragat ile sonuçlandığı ileri sürülen boşanma davasının 2005 tarihli olduğunun iddia edilmesine, yukarıda özetlenen Turgutlu Aile ve Sulh Ceza Mahkemesi ilamlarına, tanık beyanlarına göre, mahkemece 2005 tarihinden sonra da davalı karşı davacı erkeğe kusur olarak yüklenen vakıaların ispat edilmiş olmasına ve erkeğin başkaca kusurlu davranışının ispat edilememesine, mevcut olaylara göre, davacı karşı davalı kadının boşanma davasının kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamakta ise de; davalı karşı davacı erkeğin karşı davasının reddine karar verilmesi gerekirken hatalı kusur belirlemesine göre kabulüne karar verilmesi doğru görülmediğinden, davacı karşı davalı kadının, karşı davanın kabulü ve kusur belirlemesine yönelik istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile karşı davanın reddine, davalı karşı davacı erkeğin kusur belirlemesi ve asıl davanın kabulüne yönelik istinaf başvurusunun ise esastan reddine, hüküm ve gerekçe bu yönlerden düzeltilmekle davacı karşı davalı kadının maddî ve manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 50.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminatın hükmün boşanma yönünden kesinleştiği tarihten itibaren davalı karşı davacı erkekten alınarak, davacı karşı davalı kadına verilmesine, davacı karşı davalı kadının tedbir nafakası talebinin kısmen kabulü ile, asıl dava tarihinden mahkeme karar tarihi olan 10/06/2021 tarihine kadar aylık 400,00 TL, 10/06/2021 tarihinden itibaren boşanma hükmü kesinleşinceye kadar aylık 600,00 TL tedbir nafakasının davalı karşı davacı erkekten alınarak, davacı karşı davalı kadına verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı karşı davalı kadının yoksulluk nafakası talebinin kabulü ile, aylık 750,00 TL yoksulluk nafakasının hükmün boşanma yönünden kesinleştiği tarihten itibaren davalı karşı davacı erkekten alınarak, davacı karşı davalı kadına verilmesine, ziynet eşyası alacağı talebinin bu dosyadan tefrikine, sair istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı karşı davalı kadın vekili kararı; yoksulluk nafakasının ve tazminatların miktarları yönlerinden istinaf etmiştir.
2.Davalı karşı davacı erkek vekili kararı; kusur belirlemesi, asıl davanın kabulü, tedbir ve yoksulluk nafakası takdir ve miktarı, kadın lehine takdir edilen tazminatlar ile reddedilen tazminat talepleri yönünden istinaf etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık taraflar arasında evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olacak nitelikte davalı erkekten kaynaklanan bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, kusur belirlemesi, kadının boşanma davasının kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, tazminatlar ve nafakalar ile miktarları noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ve 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanunu’nun 4 üncü ve 6 ıncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu, 174 üncü, 175 inci maddeleri. 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesi hükümler.
3.Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı karşı davacı erkek vekilinin tüm, davacı karşı davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davacı karşı davalı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesi hükümleri dikkate alınarak daha uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdiri gerekir. Bu yönler gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı-karşı davalı kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden BOZULMASINA,
2.Davalı-karşı davacı erkek vekilinin tüm, davacı-karşı davalı kadın vekilin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Mustafa'ya yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana Meryem'e iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.