"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/922 E., 2023/1119 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Akçaabat 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/25 E., 2023/234 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.
Kararın davacı-davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümlerinin kaldırılarak kaldırılan yönden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı-davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; davalı-davacı kadının birlik görevlerini yerine getirmemesi sonucunda tarafların 1993 yılından beri fiilen ayrı yaşadıklarını belirterek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın birleşen dava dilekçesinde özetle; davacı-davalı erkeğin 28 yıl önce 5 çocukla kendisini bırakıp gittiğini, çocukların ve evin iaşesini karşılamadığını belirterek evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına, 1.000,00 TL tedbir-yoksulluk nafakasının, 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminatın davacı-davalı erkekten alınarak kendisine verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı-davalı erkeğin davalı-davacı kadını çok uzun süre önce terk ettiği, davacı-davalı erkeğin evinin ve çocukların maddî ve manevî ihtiyaçlarını çok uzun süreden beri ihmal ettiği, buna karşılık davalı-davacı kadının herhangi bir kusurlu davranışının davacı-davalı erkek tarafından ispat edilemediği gerekçesi ile davacı-davalı erkeğin boşanma davasının reddine, davalı-davacı kadının birleşen boşanma davsının kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına, boşanma yönünden yoksulluğa düşecek taraf kusuru daha ağır olmamak kaydı ile geçimi için diğer taraftan maddî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebileceği gerekçesi ile aylık 750,00 TL tedbir nafakasının dava tarihinden itibaren davacı-davalı erkekten alınarak davalı-davacı kadına verilmesine, hükmün kesinleşmesinden itibaren yoksulluk nafakası olarak sürdürülmesine, boşanmaya sebep olan olaylarda davacı-davalı erkeğin tam kusurlu davalı-davacı kadının kusursuz olduğu gerekçesi ile 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminatın davacı-davalı erkekten alınarak davalı-davacı kadına verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı-davalı erkek vekili; kadının davasının kabulü, erkeğin davasının reddi, kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar ve miktarları yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; her ne kadar erkek aleyhine manevî tazminata hükmedilmiş ise de; erkeğe isnat edilen çalışmama, ev ve ailesiyle ilgilenmeme gibi kusurların kadının kişilik haklarına saldırı niteliğinde olmadığı, erkeğin manevî tazminat yönünden istinaf itirazının yerinde bulunduğu, kusur durumunda erkeğin davasının reddedilmiş olmasında, kadının maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının kabulü ile hükmedilen tutarlarda, hukuka aykırılık olmadığı gerekçesi ile erkeğin kadın yararına manevî tazminat takdir edilmiş olmasına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili kısmının kaldırılmasına, hükmün diğer kısımlarının aynen muhafazasına, yerine davalı birleşen dosya davacısı kadının manevî tazminat isteminin koşulları oluşmadığından reddine şeklinde düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmesine, davacı-davalı erkeğin sair istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı-davalı erkek vekili; kadının davasının kabulü, erkeğin davasının reddi, kusur belirlemesi, maddî tazminat, nafakalar ve miktarları yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca açılan karşılıklı boşanma davalarında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadının davasının kabulü ve erkeğin davasının reddi kararlarının doğru olup olmadığı, kadın yararına maddî tazminat ve nafaka koşullarının oluşup oluşmadığı ve miktarlarının uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci fıkrası, 175 inci maddesi. 6098 sayılı Kanun`un 50 ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı- davalı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebi ile başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.