"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1570 E., 2022/1682 K.
KARAR : Davalılar vekilinin başvurusunun esastan reddine / Davacı vekilinin başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/683 E., 2022/405 K.
Taraflar arasındaki katkı payı alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekili ve davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekilinin başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalıların murisi ...'nın boşandıklarını, evlilik birliği içinde 859 ada 215 parsel sayılı 4 nolu bağımsız bölümü edindiklerini, taşınmazın edinilmesinde müvekkilinin katkılarına rağmen bağımsız bölümün tapu kaydının muris adına yapıldığını, murisin taşınmazın daha sonra muvazaalı olarak bir başkasına ve ondan da murisin babasına devredildiğini, yine benzer şekilde 3404 ada 1 parsel (evveliyatı 1175 ada 4 parsele imar uygulaması ile oluşan 2236 ada 5 parsel sayılı taşınmaz) taşınmazın muris adına satın alındığını, taşınmaz üzerine yaptırılan binada murisin payına karşılık teşkil eden bağımsız bölümlerin mirasçıları olan davalılar adına tescil edildiğini, müvekkili ile murisin evliliklerinin ilk 5-6 yılından sonra murisin yurt dışına gittiğini ve daha sonra da yurt dışında tutuklanıp mahkum olması nedeniyle Trabzon'da yaşamını yalnız sürdürmek durumunda kaldığını, müvekkilinin evlilik süresince evde terzilik yapmak suretiyle gelir elde ettiğini ve taşınmazların edinilmesine katkısının katkısı olduğunu, müvekkilinin alacaklarının gerçek miktarının belirlenmesi için toplanacak deliller sonucu yaptırılacak bilirkişi incelemesi ve değerlendirmesinin zorunlu olduğunu belirterek; yapılacak araştırma ve bilirkişi incelemelerinden sonra ortaya çıkacak gerçek alacak miktarı doğrultusunda fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL alacağın hakkın doğum tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
2. Davacı vekili 13.09.2021 tarihli dilekçesinde; 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden talep miktarını artırarak toplam 235.000,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile bilikte davalılardan tahsilini talep etmiştir.
3. Davacı vekili 15.03.2022 tarihli dilekçesinde; dava dilekçesindeki talep miktarının 859 ada 215 parsel sayılı 4 nolu bağımsız bölüm yönünden 500,00 TL, 3404 ada 1 parsel 45 nolu bağımsız bölüm yönünden 1.500,00 TL, 3404 ada 1 parsel 7 nolu bağımsız bölüm yönünden 4.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 171 nolu bağımsız bölüm yönünden 4.000,00 TL olduğunu; talep artırım dilekçesindeki 235.000,00 TL'nin de müvekkilinin % 15 katkı payı oranına göre 3404 ada 1 parsel 45 nolu bağımsız bölüm yönünden 55.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 7 nolu bağımsız bölüm yönünden 90.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 171 nolu bağımsız bölüm yönünden 90.000,00 TL olduğunu açıklamıştır.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımın dolduğunu, davacının terzi olmadığını, evlilik birliği içinde çalışmadığını, belli bir dönem müvekkillerinin babasının desteği ile isteğe bağlı Bağkur'un yatırıldığını, taşınmazların müvekkillerinin babası tarafından alındığını, 859 ada 215 parsel sayılı 4 nolu bağımsız bölümün müvekkillerinin babasına ait taşınmazın kamulaştırılmasından elde edilen para ile müvekkillerinin babası tarafından satın alındığını, murisin tek erkek çocuk olması nedeniyle onun adına tescil edildiğini, taşınmazın önce davacının kardeşi sonra da gerçek malik olan müvekkillerinin babasına devredildiğini, 1175 ada 4 parsel sayılı taşınmazın da evveliyatında tarafların babaları tarafından ortak alındığını, davacının babasının iki erkek çocuğu, müvekkillerinin babasının da tek erkek çocuğu olan muris adına taşınmazı tescil ettirdiklerini, işbu taşınmazın boşanma aşamasında davacıya tazminat olarak teklif edildiğini, ancak davacının nakit olarak tazminat aldığını belirterek; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin 16.09.2021 tarihli kararı ile, davacının 1987-1994 yıllarında sigortalı olarak çalıştığı, dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının ne kadar katkısının olduğunun net olarak tespitinin mümkün olmadığı, dinlenen yeminli davacı tanıklarının davacının evlilik süresi boyunca terzilik yaparak kazanç elde ettiğini belirtildiği, ancak bu gelirin de ne kadar olduğunun tespitinin mümkün olmadığı, davacının edinme tarihleri itibariyle 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmazın alınmasında %10 oranında katkısının olduğu, davacının işbu taşınmaz yönünden 157.000,00 TL alacağının olduğu; 859 ada 215 parsel sayılı 4 nolu bağımsız bölümün ise başka bir taşınmazın kamulaştırılması nedeniyle kamulaştırma bedeli ile alındığı, davacının işbu taşınmaza katkısının olmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 157.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; işbu karar davacı vekili ve davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahemesince talep miktarının açıklatılması, her bir talep hakkında olumlu olumsuz bir karar verilmesi ve dava dışı taşınmaz kayıtlarının temin edilmesi gerektiği belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının 1987-1994 yıllarında sigortalı olarak çalıştığı, dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının ne kadar katkısının olduğunun net olarak tespitinin mümkün olmadığı, dinlenen yeminli davacı tanıklarının davacının evlilik süresi boyunca terzilik yaparak kazanç elde ettiğini belirtildiği, ancak bu gelirin de ne kadar olduğunun tespitinin mümkün olmadığı, davacının edinme tarihleri itibariyle 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmazın alınmasında %10 oranında katkısının olduğu, davacının işbu taşınmaz yönünden 157.000,00 TL alacağının olduğu; 859 ada 215 parsel sayılı 4 nolu bağımsız bölümün ise başka bir taşınmazın kamulaştırılması nedeniyle kamulaştırma bedeli ile alındığı, davacının işbu taşınmaza katkısının olmadığı, davacının her bir taşınmaz için talep miktarını açıkladığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 3404 ada 1 parsel 7 nolu bağımsız bölüm yönünden 60.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 45 nolu bağımsız bölüm yönünden 37.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 161 nolu bağımsız bölüm yönünden 60.000,00 TL olmak üzere toplam 157.000,00 TL'nin karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, 859 ada 215 parsel 4 nolu bağımsız bölüm yönünden de talebin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili ve davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; zamanaşımının dolduğunu, taşınmazların edinilmesine davacının katkısının olmadığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde; 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmazın arsanın bizzat muris ... tarafından alındığını, müvekkilinin terzilik yaptığına ilişkin gerek tanık açıklamaları gerekse de mesleki belgeler ile SGK kayıtlarının mevcudiyeti ve yine muris kocanın evin infak ve iaşesinden sorumluluğu dikkate alındığında müvekkilinin eşi adına edinilen taşınmaza katkı sağladığının açık olduğundan müvekkilini adına talep edilen %15'lik katkı payı oranının hakkaniyet daha uygun olduğunu, davanın 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden kısmen reddinin hatalı olduğunu, takdiren reddedilen kısım yönünden vekâlet ücreti hükmedilemeyeceğini, faizin başlangıç tarihinin de dava tarihi olması gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacı yararına hakkaniyet ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi ve taşınmazın dava tarihindeki değeri üzerinden belirlenecek tazminat niteliğinde %10 oranında katkısının olduğu kabul edilmesinde ve reddedilen kısma yönelik olarak davalı lehine vekâlet ücreti tayininde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı; belirsiz alacak davası niteliğinde açılan işbu davada, dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olduğu; zamanaşımı süresinin dolmadığı gerekçesiyle; davalılar vekilinin başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulü ile 3404 ada 1 parsel 7 nolu bağımsız bölüm yönünden 60.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 45 nolu bağımsız bölüm yönünden 37.000,00 TL, 3404 ada 1 parsel 161 nolu bağımsız bölüm yönünden 60.000,00 TL olmak üzere toplam 157.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, 859 ada 215 parsel 4 nolu bağımsız bölüm yönünden de talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmazın arsanın bizzat muris ... tarafından alındığını, müvekkilinin terzilik yaptığına ilişkin gerek tanık açıklamaları gerekse de mesleki belgeler ile SGK kayıtlarının mevcudiyeti ve yine muris kocanın evin infak ve iaşesinden sorumluluğu dikkate alındığında müvekkilinin eşi adına edinilen taşınmaza katkı sağladığının açık olduğundan müvekkilini adına talep edilen %15'lik katkı payı oranının hakkaniyet daha uygun olduğunu, davanın 3404 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden kısmen reddinin hatalı olduğunu, takdiren reddedilen kısım yönünden vekâlet ücreti hükmedilemeyeceğini, Bölge Adliye Mahkemesince karar tarihine göre lehlerine vekâlet ücretinin hükmedilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; zamanaşımının dolduğunu, taşınmazların edinilmesine davacının katkısının olmadığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, zamanaşımının dolup dolmadığı, katkının ispatı ve katkı payı oranı ile vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır. Dava, katkı payı alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi, 33 üncü maddesi, 190 ıncı maddesi, 323 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi, 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164 üncü maddesi, 168 inci maddesi, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı maddesi, 179 uncu maddesi; 4722 Sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 10 uncu maddesi; 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 152 nci maddesi, 153 üncü maddesi, 170 inci maddesi, 186 ncı maddesinin birinci fıkrası, 189 uncu maddesi, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 146 ncı maddesi, 544 üncü maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci maddesi, 146 ve devamı maddeleri, 646 ncı maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraflar vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,09.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.