"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Başvurunun kısmen kabulü, esas hakkında yeniden hüküm kurma
İ
Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması ve aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince ipoteğin kaldırılması davası yönünden davanın kabulüne, aile konutu şerhi konulması davası yönünden ise davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı banka vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kısmen kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı banka vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalılardan ... ile 04.06.2005 tarihinden beri evli olduklarını, tapuda davalı eş adına kayıtlı olan Abdülhalik Renda Mahallesi, Zafer caddesi, Selçuklu Apartman, No: 60/17, Merkez/... adresinde bulunan mesken nitelikteki gayrimenkulü aile konutu olarak kullanıldıklarını, taşınmaz üzerine davalı banka tarafından 08.05.2015 tarih 8179 yevmiye numarası ile rızası alınmadan ipotek tesis edildiğini belirterek banka lehine 08.12.2015 tarih ve 8179 yevmiye numarası ile tescil edilen ipoteğin kaldırılmasına, dava konusu taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılardan banka vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili banka ile borçlular arasında imzalanan genel kredi sözleşmesine istinaden davaya konu gayrimenkul üzerine ipotek tesis edildiğini, bu ipoteğin dava dışı borçlu ...Yılmaz'ın kredilerine teminat teşkil etmek üzere alındığını, söz konusu ipotek işlemi tesis edilmeden önce davalılardan ...'ın eşi olan davacı ...'dan banka personeli huzurunda muvafakat alındığını, davacı tarafın dava dilekçesinde ileri sürdüğü gibi ipotek tesisinden haberi olmadığı, eşinin kendi rızası hilafına göre ipotek tesis ettirdiği şeklindeki beyanlarının gerçek dışı olduğunu belirterek, ihtiyati tedbir kararının kaldırılması ile dava sonunda haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalılardan ... davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın tarafların aile konutu olduğu, davalılardan bankanın sunduğu ipotek işlemine muvafakat belgesi hakkında aldırılan bilirkişi raporlarına göre söz konusu belgede yer alan imzanın davacının eli ürünü olmadığının tespit edildiği, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca eşin açık rızasının arandığı, davacının ipotek işlemine açık rızasının bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu taşınmazın tapu kaydında davalılardan banka lehine konulan 08.12.2015 tarihli ipoteğin kaldırılmasına, Tapu Müdürlüğü'nün talebi hukuken ya da fiilen yerine getirmediği belgelendirilmedikçe malik olmayan eşin tapu kütüğüne konutla ilgili şerh konulmasını doğrudan dava yoluyla istemekte hukuki yararının olmadığı, davacının tapu sicil müdürlüğünün hukuken ya da fiilen talebi yerine getirmediğini kanıtlayamadığı gerekçesiyle taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına ilişkin davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararını davacı vekili ve davalı banka vekili istinaf etmiştir.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması davası hakkında verilen hüküm ve yargılama giderleri yönünden kararı istinaf etmiştir.
2.Davalılardan banka vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ipoteğin kaldırılması davasının kabulü yönünden kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince kabul edilen ipoteğin kaldırılması davasında yapılan yargılama giderlerinin tamamının davalılara yükletilmesi gerekirken, haklılık durumunun nazara alındığı belirtilerek bir kısmının, hükmün infazında tereddüt oluşturabilecek şekilde davalıdan tahsiline karar verilmesinin ve dava konusu taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması davasında, ipoteğin kaldırılması davasının davalılarından olan bankaya husumet düşmeyeceğinden dava sebebiyle davalı banka lehine vekâlet ücretine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle tarafların yargılama giderlerine yönelik istinaf taleplerinin kabulüne, bu yönlerden yeniden hüküm tesisi ile; yapılan yargılama giderlerinin tamamının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, aile konutu şerhi konulması davasında kendisine husumet düşmeyen banka lehine vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına, tarafların diğer istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı banka vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı banka vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; davacının söz konusu ipotek işlemini bildiği, mahkemece aldırılan bilirkişi raporunun yeterli olmadığı ve kadının reddedilen aile konutu şerhi konulması davasının bankaya da yöneltildiğinden İlk Derece Mahkemesince lehine verilen vekâlet ücreti nin kaldırılmasının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek kabul edilen ipoteğin kaldırılması davası ile vekâlet ücreti yönünden kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı eş adına kayıtlı bağımsız bölüm üzerine 08.12.2015 tarihli ve 8179 yevmiye numaralı ipotek akdi ile diğer davalı banka lehine tesis edilen ipoteğin kaldırılmasına ilişkin gerekli koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği, davacının reddedilen aile konutu şerhi konulması davasında davalı banka lehine vekâlet ücreti takdiri gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü ve devamı maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 193 üncü maddesi ve 194 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı banka vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.