"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 56. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/154 E., 2023/16 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorlu 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/988 E., 2019/318 K.
Taraflar arasındaki aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ve davalının 2010 yılında evlendiklerini, evliliklerini 7 yıl boyunca Tekirdağ ili, Ergene ilçesi, ... mah, 923 ada, 23 parselde kayıtlı taşınmazda sürdürdüklerini, taşınmazın 1/2 hissesinin davalı adına kayıtlı olduğunu, davalının kumar bağımlılığı nedeniyle çok yüksek miktarda borçlarının bulunduğunu ve ortak konutu terk edip gittiğini, davalının borçları nedeni ile taşınmazdaki hissesini kaybetme ihtimalinin bulunduğunu iddia ederek Tekirdağ ili, Ergene ilçesi, ... mah, 923 ada, 23 parselde kayıtlı, kayıtlı taşınmaza aile konutu şerhi konulmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Dava dilekçesi davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davaya dosyaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına göre aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eşin tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebileceği, davacının tapu müdürlüğüne başvurarak elde edebileceği sonuç için dava açmakta hukuki yararının olmadığı davacı kadının taşınmaza aile konutu şerhi verilmesi için ilgili tapu müdürlüğüne yapılan başvurunun tapu müdürlüğü tarafından yerine getirilmediği belgelendirilemediği gerekçesi ile; kadının aile konutu şerhi konulması davasının hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; reddedilen dava yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, Ergene Tapu Müdürlüğü tarafından düzenlenen 14.12.2017 tarihli başvuru belgesinde, davacının işlemi iptal ettiğine ilişkin bildiriminin olduğu, bildirimin imza ile doğrulandığı ve aile konutu şerhi konulmasına ilişkin başvuru sonucunda tapudan olumsuz yanıt alındığı usulüne uyun şekilde belgelendirilmediğinden hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile, istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; tapu müdürlüğüne başvuru yaptıklarını fakat müvekkilinden kaynaklanmayan sebeplerle (davalının mernis kaydının silinmesi ve Tapu Müdürlüğünün uygulaması sonucunda ret cevabı yerine evrakların iade edilmesi) başvurunun sonuçlanmadığını, davayı açmakta hukuki yararının bulunduğunu, adli yardım kabul edilmesine rağmen istinaf talebinin reddedilmesi ile yargılama giderlerinin kendisinden talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek, reddedilen dava yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, aile konutu şerhi konulması talebinin reddedilmesinin usul ve kanuna uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 6 ncı ve 194 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta, eşler arasında taşınmazın tapu kaydına Aile Konutu Şerhi konulması hususunda uyuşmazlığın bulunduğu, davacı kadının, Tekirdağ ili, Ergene ilçesi, ... mah, 923 ada, 23 parselde kayıtlı taşınmazın aile konutu olduğunu, davalının kumar bağımlılığı nedeniyle çok yüksek miktarda borçlarının bulunduğunu ve ortak konutu terk edip gittiğini, davalının borçları nedeni ile taşınmazdaki hissesini kaybetme ihtimalinin bulunduğunu iddia ederek taşınmazın üzerine aile konutu şerhi konulması için Ergene Tapu Müdürlüğüne müracaat ettiğini, Ergene Tapu Müdürlüğü tarafından düzenlenen 14.12.2017 tarihli başvuru belgesinde, davacı kadının işlemi iptal ettiğine ilişkin bildiriminin olduğu, bildirimin imza ile doğrulandığı ve aile konutu şerhi konulmasına ilişkin başvuru sonucunda tapudan olumsuz yanıt alındığı usulüne uyun şekilde belgelendirilmediği gerekçesi ile hukuki yarar yokluğundan reddine karar verildiği anlaşmıştır.
Ancak, davacı kadının tapuya başvurarak Aile Konutu şerhi konulması işlemini gerçekleştiremediğinden Mahkemeden taşınmazın üzerine Aile Konutu şerhi konulmasını istemekte hukuki yararının bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece uyuşmazlığın çözülmesi için işin esasına girerek toplanan delillere göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru bulunmamış, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.10.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.