"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/251 E., 2022/133 K.
DAVA TARİHİ : 25.08.2005
KARAR : Kısmen kabul kısmen ret
Taraflar arasındaki katkı payı ve eşya alacağı davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı kadın vekili ve davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı erkek vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1998 yılında emekli olduğunu, emeklilik ikramiyesi, İLKSAN emekli yardımı, zorunlu tasarruf alımları ve yolluk olmak üzere o tarihte toplam 14.800,00 Dolar para almış olduğunu, müvekkilinin bu para ile 52 FL 637 plakalı bir araç ile Öğretmenler Sitesinden halen ikamet ettiği bir daireyi aldığını; müvekkilinin Ekim/2000 tarihinde Özyurt köyünde bulunan ve kendi ait taşınmazını 18.500,00 TL'ye sattığını, müvekkilinin buradan elde ettiği paranın 14.775,00 Doları ile köye yeniden bir ev yaptırdığını, ayrıca 3.975,00 Doları ile halen ikamet ettiği eve tadilat yaptırdığını, müvekkilinin köydeki taşınmazın satışında elde ettiği paradan kalan 9000,00 Dolar ile Büyükçekmece'de ev alındığını, Ocak/2002 tarhinde davalının müvekkilinden vekâlet alarak Büyükçekmece'deki evi 14.500,00 TL'ye sattığını, bu paranın müvekkilinin eline hiç geçmeden Şubat/2003 tarihinde doğrudan davalı adına 12.000,00 TL'sinin İş Bankasına, kalan 2.500,00 TL'sinin de İmar Bankası'na 36 günlük dönemler için net 420,00 TL gelir getirmek üzere yatırılmış olduğunu, bu paraların halen davalı uhdesinde olduğunu, müvekkilinin kişisel parası olmasına karşın halen davalıdan alınamadığını; müvekkilinin emekli olmasından sonra üç aylık dönemlerde emekli maaşı almaya başladığını, bu aylıklarını enflasyondan korumak için dolara çevirerek 18 adet üç aylığının karşılığı olan 1.300,00 Dolardan toplam 23.400,00 Doları müvekkilinin davalıya verdiğini, müvekkili ile davalının o dönemlerde davalının maaşı ile evi geçindirerek müvekkilinin maaşını da biriktirdiklerini, müvekkilinin bu paranın yarısının sahibi olduğunu, müvekkilinin emekli maaşlarının banka kayıtları geldiğinde miktarının tespit edileceğini ve bu tutarın yarısının müvekkilinin hakkı olduğunu; ayrıca davalının Ekim/2003 tarihinde müvekkilinin evde olmadığı bir zamanda birlikte ikamet ettikleri evdeki tüm eşyalarını alarak götürdüğünü, eşyaların tahminen 15.000,00 TL değerinde olduğunu, eşyalar yönünden de müvekkilinin 7500,00 TL alacağı olduğunu belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile müvekkili adına kayıtlı Büyükçekmece'de bulunan evin satışından davalı uhdesinde kalan 14500,00 TL'nin Şubat/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, müvekkilinin emekli olmasından itibaren davalıya verdiği 18 adet üç aylık emeklilik maaşınının yarısınının 1998 yılından itibaren her maaş için çekildiği tarih esas alınmak üzere faiziyle birlikte, davalı tarafından götürülen ev eşyaları yönünden de müvekkili adına düşmesi gereken 7500,00 TL'nin tahsilini talep ve dava etmiştir.
2. Davacı erkek vekili 21.12.2915 ve 18.09.2018 tarihli dilekçelerinde; ev eşyalarının soğutucu buzdolabı (901,00 TL+KDV), çamaşır makinesi (534,00 TL+KDV), şofben (180,00 TL+KDV), 4 adet halı (200,00 TL), sehpa takımı (70,00 TL), yemek odası takımı (600,00 TL), bir adet yatak ve bazası (1.200,00) olduğunu açıklamıştır.
II. CEVAP
1. Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı kadın 01.12.2016 tarihli celsedeki isticvabında; evlilik birliği içerisinde Ekim/2002 de Siemens marka modelini hatırlamadığı buzdolabı ve çamaşır makinesi alındığını, ancak kendi kredi kartı ile alındığını, bir ay sonra da evden ayrıldığını, eski misafir odası takımını köye götürdüklerini, yenisini 1.600,00 TL'ye aldıklarını, 250,00 TL peşinat ve diğer ödemeleri kendisinin yapıldığını, yanında hediye olarak sehpa takımı verildiğini; ablasınını hediye olarak 5 metre bir yolluk verdiğini, onu parçalayarak evde kullandığını, başka bir halı almadığın; yemek odası takımının (masa ve 8 adet sandalye ) da misafir odası takımının içinde olduğunu; oğluna ait bir kişilik sünger yatak aldığını, yatağın zaten oğlunun kullandığı 6-7 yıllık yatak olduğunu, baza türü bir eşya alınmadığını, belirttiği eşyaları evden ayrılırken yanında götürdüğünü beyan etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
1. İşbu davanın 2005 yılında kadının açtığı mal rejiminin tasfiyesi davası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
2. Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.07.2015 tarih ve 2004/395 Esas, 2013/365 Karar sayılı ile, erkeğin açtığı işbu dava yönünden Büyükçekmece'deki evin satış parasının tamamının iadesi talebinin yerinde olmadığı, ancak bu paradan davalının 9.250,00 TL miktarında katkı alacağı düşüldükten sonra kalan 5.250,00 TL miktarın yarısı olan 2.625,00 TL miktarın davacının alacağı hakkı olduğu; davacının emekli maaşları ve davalının maaşlarının evlilik birliği içinde evin ihtiyaçları ve mal alımı için sarf edilmesi nedeniyle iadesinin istenemeyeceği; davacının eşya bedeli isteminin değerlendirilmesi için davalının götürdüğü iddia edilen eşya bedeli isteminin değerlendirilmesi için davalının götürdüğü iddia edilen eşyaların nelerden ibaret olduğunun açıklatırılması, mahallinde keşif yapılarak değerlerinin tespit ettirilmesi gerekeceğinden, mahallinde keşif yapılmadığı ve herhangi bir listede sunulmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 2.625,00 TL'nin dava tarihi olan 20.08.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine; kadının açtığı asıl davanın da kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 19.03.2015 tarih ve 2013/22324 Esas, 2015/6412 Karar sayılı kararı ile, davanın mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak isteğine ilişkin olduğu görevli mahkemenin Aile Mahkemesi olduğu, Asliye Hukuk Mahkemesinde yargılamaya devam edilerek yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olduğu belirtilerek kararın bozulmasına, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
3. Bozmaya uyan Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.08.2015 tarih ve 2015/356 Esas, 2015/419 Karar sayılı ile, görevli mahkemenin Aile Mahkemesi olduğu gerekçesiyle; görevsizlik kararı verilmiş, işbu karar 11.09.2015 tarihinde kesinleşmiştir.
4. Ordu 1. Aile Mahkemesinin 2015/675 Esasına kaydedilen dava dosyasından erkeğin açtığı işbu davanın 13.07.2021 tarihinde ayrılmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, bilirkişi raporlarında (30.11.2017 tarihli kök,25.01.2021 tarihli ek rapor) emekli maaşının tasarruf hakkı kapsamında evin ihtiyaçları için harcandığı, davacı erkeğe ait Özyurt köyündeki evin yapımına davalı kadının da katkı sağladığı, bu evin 18.500,00 TL’ye satıldığı, satış bedeli noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, bu evin satımından gelen paranın bir kısmı ile Büyükçekmece’de ev alındığı, daha sonra bu evin davalı tarafından 14.500,00 TL’ye satıldığı ve satış bedelinin davalı adına iki ayrı hesap olacak şekilde bankaya yatırıldığı, satış bedeli olan 14.500,00 TL üzerinde davacı erkeğin hak sahibi olduğu, mal ayrılığının geçerli olduğu dönemdeki katkı oranının bilimsel esaslara göre belirlenmesinin mümkün olmadığının belirtildiği; tarafların her ikisinin de öğretmen olması, benzer sürelerde çalışmış olmaları nedeni ile kadının açtığı dava dosyasında bu oranın %50 olarak belirlendiği ve bu oranın erkeğin açtığı işbu dava yönünden de geçerli olduğu; yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporu neticesinde davalı kadının uhdesinde 1 adet Siemens marka otomatik çamaşır makinesi 200,00 TL ve 1 adet Siemens marka buzdolabı çift kapılı 350,00 TL olduğunun anlaşıldığı; somut olayda tarafların her ikisinin de öğretmen olduğu, davacı erkeğin talebine konu evin mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde satıldığı, tarafların aynı işi yapmaları ve benzer sürelerde çalışmaları nedeni ile bu tarihte edinilen bir mala katkılarının %50 olarak belirlendiği; davacı erkeğin emekli maaşının evin ihtiyaçları için harcanmış olması nedeni ile yerinde olmadığı; eşya alacağı talebinin kısmen yerinde olduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile, 7.250,00 TL katkı payı alacağı ile, 1 adet Siemens marka otomatik çamaşır makinesi 200,00 TL, 1 adet Siemens marka çift kapaklı buzdolabı 350,00 TL olmak üzere toplam 550,00 TL'nin dava tarihi olan 17.12.2004 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile tahsiline, fazlaya yönelik taleplerin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı kadın vekili temyiz dilekçesinde; davacının kişisel malı olduğu bildirilen Büyükçekmece'deki taşınmazın edinilmesine müvekkilinin de en az % 50 oranın da katkısının olduğunu, işbu taşınmazın satışından elde edilen paranın davacı tarafından bir kısmının harcandığını, erkeğin bakım yükümlüğü de gözetildiğinde müvekkilinin sarf etmediği kısmın müvekkilinin hakkı olduğunu, emekli maaşlarının da mevcut olmadığını, eşyaların evlilik birliği içinde alındığı ve bedelinin birlikte ödendiğinin kabul edilmesi gerektiğini, konuta tahsis edilen eşyaların kişisel eşya kabul edilemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde; Özyurt köyündeki taşınmazın müvekkiline babasından kaldığını, üzerindeki evin yapımı içinde nakit yardımı olduğunu ve evin imece usulü yapıldığını, işbu taşınmazın 18.500,00 TL'ye (27.700,00 Dolar) satılarak, satış parasının 14.775,00 Doları ile köyde yeni bir ev yaptırıldığını, 9.000,00 Doları ile de Büyükçekmece'deki evin satın alındığı, işbu taşınmazın da 14.000,00 TL'ye satılarak satış bedelinin davalının banka hesaplarına yatırıldığını, Özyurt köyündeki taşınmazın müvekkiline babasından kaldığının göz ardı edildiğini, katkı payı oranının hakkaniyete uygun olmadığını, kadının açtığı davanın müvekkili lehine bozulduğunu, davalının evdeki tüm eşyaları alarak gittiğini, özellikle tanık Dursun A.'nın davalının evden eşyaları götürdüğünü, şofbenin söküldüğünü beyan ettiğini, eşyalar yönünden davanın kabul edilmesi gerektiğini; emekli maaşının davalı tarafından alındığını, müvekkilinin haricen yaptığı elektrik işinden elde ettiği kazancını harcadığını, ve işbu kazancından da davalıya verdiğini, paraların davalıda olduğunu, emekli maaşlarına yönelik talebin kabul edilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, katkının ispatı ve katkı payı oranı, tasfiyeye dahil edilecek mal, kişisel mal savunması ve ispatı, davalı tarafından götürülen eşyalarının türü, değer ve alacak miktarı noktasında toplanmaktadır. Dava, katkı payı ve eşya alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ıncı maddesi, 33 üncü maddesi, 190 ncı maddesi, geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası; 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 10 uncu maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'un 6 ncı maddesi, 179 uncu maddesi, 202 nci maddesi, 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 152 nci maddesi, 153 üncü maddesi, 170 inci maddesi, 186 ncı maddesinin birinci fıkrası, 189 uncu maddesi, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 146 ncı maddesi, 544 üncü maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 646 ncı maddesi; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 09.05.1960 tarih ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
İşbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
20.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.