"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3276 E., 2023/2295 K.
DAVA TARİHİ : 13.03.2018
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/180 E., 2023/333 K.
Taraflar arasındaki nüfus kayıt düzeltme dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne, davacıların murisi (annesi) ...'nın babasının Mustafa Yurdakul olduğunun tespitine yönelik davanın tefrikine karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalının istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (6) ncı alt bendi gereğince kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince açılan kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların annesi ...'nın nüfus kaydına göre anne ve babasının ... ve ... olarak göründüğünü, bu kişilerin gerçek anne ve babasının olmadığını, gerçek anne ve babasının ... ve ....olduğunu, ...'un nüfusta annesi olarak görünen ... ile gerçek babası Mustafa Yurdakul'un kardeş olduğunu, ...'ın ....'nın halası olduğunu, kayıtlarda anne olarak görünen ...'ın oğlu ....ölümünden sonra başka çocuğu olmayınca ...'u sanki kendi çocuğumuymuş gibi nüfusa kaydettirdiğini, bu nedenlerle .. TC kimlik numaralı ... ve ....TC kimlik numaralı .... kızı olarak Erzincan ili Kemaliye ilçesi Başarı Köyü Cilt 42 hane 15 de nüfusa kaydedilen müvekkilerinin annesi ... kaydının iptali ile gerçek anne ve babası olan ....TC kimlik numaralı ... ve... TC kimlik numaralı ...'un kızı olarak Erzincan ili Kemaliye ilçesi Başarı Köyü Cilt 42 H:6 da nüfusa kaydedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; görevli mahkemenin Aile Mahkemesi olduğunu, davanın, soybağının düzeltilmesi davası olduğunu, görevli mahkemenin Aile Mahkemesi olduğu gözetilerek dava hakkında görevsizlik kararı verilmesi gerektiğini, 6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanunu gereğince yetkili mahkemenin, davalının, dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğunu, davalının yerleşim yeri olan İstanbul Anadolu Aile Mahkemesi'nin yetkili olduğunu, davacının iddiasının aksine ...'nın soy bağının nüfus kaydındaki gibi olduğunu, müteveffa ...'nın sadece davalının daha önce vefat eden kardeşi ile aynı ismi taşıdığını, ancak davacıların mirastan pay sahibi olmak amacıyla haksız bu davayı açtıklarını belirterek davanın usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 20.06.2018 tarih ve 2018/135 Esas, 2018/288 karar sayılı kararı ile; tüm dosya kapsamı, alınan beyanlar, gelen yazı cevapları değerlendirildiğinde, davanın kabulü ile, Erzincan İlçesi, Kemaliye İlçesi, Başarı Köyü, Clit no 42, hane no 6, Bsn 6 da nüfusa kayıtlı, ....ve ... kızı, 14.06.1912 dl, TC no ...olan ...'un, İzmir İli, Foça İlçesi yeni Foça Atatürk Mah cilt no 11 hane no 435 Bsn 27 de nüfusa kayıtlı TC no ... olan .... ve ... kızı 05.08.1939 dl, ... 'nın annesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili tarafından açılan davanın kabulü yönünden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 18.03.2019 tarih ve 2019/468 Esas, 2019/579 Karar sayılı kararı ile, dava sonucu itibariyle, miras hukukunu yakından ilgilendirdiğinden ve aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğundan; gerçek anne olduğu belirtilen ...'un alınacak mirasçılık belgesine göre tespit edilecek tüm mirasçıların (dahil edilmeyen mirasçıların) davalı sıfatı ile davaya katılmaları gerekirken, mahkemece resen gözetilmesi gereken bu durum nazara alınmadan ve taraf teşkili de sağlanmadan davanın esası hakkında karar verilmesinin doğru olmadığı, kamu düzeni ile yakından ilgili olan annenin kim olduğu tespiti davalarında, İlk Derece Mahkemesince kuşku ve duraksamaya neden olmaksızın soybağının doğru olarak tespit edilmesinin zorunlu olduğu, bu ilke gözönünde bulundurularak, tarafların tüm delillerin eksiksiz toplanması, gerekirse mahkemece re'sen araştırma yapılması, taraflardan ve resmi kurumlardan sorularak 1988 yılında vefat eden ...'lı ile 1975 yılında vefat eden ... ve 1943 yılında vefat eden Mustafa Yurdakul'un mezar yerlerinin tespit edilmesi DNA testi yapılması için gereken işlemlerin yapılarak rapor alınması ve ondan sonra eldeki ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek, bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile davalının istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (6) ıncı alt bendi gereğince İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tüm dosya kapsamına, İzmir Adli Tıp Grup Başkanlığı'nın 2022/18233-3397 sayılı raporuna göre ... adlı müteveffanın, ... adlı müteveffa için babaya ait DNA profili bilinmeksizin annelik indeksinin 43.530.989.911,189 olarak hesaplandığı, ... adlı müteveffanın %99,99 ihtimalle ... adlı müteveffanın biyolojik annesi olabileceği anlaşılmakla, Erzincan İlçesi, Kemaliye İlçesi, Başarı Köyü, Clit no 42, hane no 6, Bsn 6 da nüfus akayıtlı, Bekir Cemal ve Ayşe kızı, 14.06.1912 dl, TC no 31993472154 olan ...'un, İzmir İli, Foça İlçesi yeni Foça Atatürk Mah. cilt no 11 hane no 435 Bsn 27 de nüfusa kayıtlı TC no 28891964546 olan Ahmet Remzi ve Sadiye kızı 05.08.1939 dl, ...'nın annesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, görevli mahkemenin Aile Mahkemesi olduğunu, davanın soybağının düzeltilmesi davası olduğunu, nüfus kaydının düzeltilmesi taleplerinin dayanağının soybağının düzeltilmesi yönündeki talepler olduğunu, davacının bu iddialarını ispatlayamadan nüfus kayıtlarının düzeltilemeyeceğini, görevsizlik kararı verilmesi gerekirken hukuka aykırı şekilde hüküm kurulduğunu, davacının iddia ettiğinin aksine ...'nın soybağının nüfus kaydındaki gibi olduğunu, davacıların iddialarının mesnetsiz olduğunu, mirastan pay sahibi olmak amacıyla davanın açıldığını belirterek İlk Derece Mahkemesince kararın kaldırılmasını talep ederek davanın kabulü yönünden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile davalı tarafın istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1)inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek, davanın kabulü yönünden temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davanın nüfus kaydının düzeltilmesi davası mı soybağının reddi davası mı olduğu, uyuşmazlığın çözümünde kararı veren İlk Derece Mahkemesinin yetkili ve görevli Mahkeme olup olmadığı, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun'un 2 nci maddesi, 36 ncı maddesinin birinci fıkrası; 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun (5490 sayılı Kanun'un) 35 inci, 36 ncı ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.