"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1710 E., 2023/1419 K.
KARAR : Başvurunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Erciş 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/109 E., 2022/539 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı-davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; daha önce müvekkilinin açtığı davanın reddedildiğini, tarafların üç yılı aşkın zamandır ortak hayatın yeniden kurulması için bir araya gelmediğini belirterek tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca boşanmalarına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili birleşen dava dilekçesinde özetle; erkeğin başka kadınla birlikteliğinden çocukları olduğunu, şiddet uyguladığını, çocuklara bakmadığını belirterek tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, velâyetinin davacı-davalı anneye verilmesine ve her bir çocuk için aylık 700,00 TL tedbir ve iştirak, müvekkili için 700,00 TL tedbir, yoksulluk nafakasına, 30.000,00 TL maddî ve 30.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 20.03.2019 tarihli kararı ile davacı-davalı erkeğin evlilik birliğinin kendisine yüklediği sorumlulukları yerine getirmediği, eşini ve çocuklarını arayıp sormadığı, aynı zamanda ailesine maddî ve manevî yönden destek olmadığı gerekçesiyle tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, velâyetin anneye tevdiine, her çocuk için aylık 250,00'şer TL iştirak nafakasına, kadın yararına 250,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın yararına 10.000,00 TL maddî, 12.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiş, iki tarafın istinafı üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 14.10.2021 tarihli kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararında, asıl ve birleşen dava yönünden ayrı ayrı hüküm kurulmadığı, tarafların davaları hakkında gerekçeleri de açıklanmak suretiyle ayrı ayrı şekilde hüküm kurulması gerektiği belirtilerek kararın kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin sadakatsiz olduğu, kadına şiddet uyguladığı, birliğin sarsılmasında tam kusurlu olduğu gerekçesiyle erkeğin ve kadının davasının kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin dördüncü ve birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, velâyetin anneye tevdiine, her çocuk için 250,00'şer TL iştirak nafakasına, koşulları oluştuğundan kadın yararına dava tarihinden (06.04.2018) itibaren 200,00 TL tedbir, 250,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın yararına 10.000,00 TL maddî, 12.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-davacı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı-davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminat miktarları, tedbir nafakasına hükmedilmemiş olması ve nafaka miktarları yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; boşanma yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının 02.05.2019 tarihinde kesinleştiriltiği ve tarafların nüfus kaydına işlenmiş olmasına rağmen tekrar boşanma yönünden de karar verilmiş olmasının doğru görülmediği, çocuklar yararına hükmedilen iştirak nafakası miktarı ve davacı kadın yararına hükmolunan yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminatların miktarlarının az olduğu gerekçesiyle kadın vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm tesisine, boşanma yönünden karar verilmesine yer olmadığına, kadın yararına 25.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata, kadın için aylık 500,00 TL yoksulluk nafakasına, çocuklar yararına asıl dava tarihinden itibaren aylık 250,00'şer TL tedbir ve aylık 500,00'er TL iştirak nafakasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminat miktarları, tedbir nafakasına hükmedilmemiş olması ve nafaka miktarları yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, erkeğin boşanma davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar ve nafakalar noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 6 ncı, 166 ncı, 174 üncü,175 inci, 182 inci, 330 uncu ve 331 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı-davacı kadının aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Davalı-davacı kadın, erkeğin açtığı davada kendisi ve çocukları için nafaka talep ettiğini beyan etmiş, daha sonra boşanma ve fer'îlerine ilişkin dava açmış ve her iki davanın birleştirilerek görülen yargılaması sonunda 14.04.2022 tarihli karar ile, kadın yararına kadının dava tarihinden itibaren tedbir nafakasına hükmedilmiştir. 4721 sayılı Kanun'un 169 uncu maddesinde, boşanma veya ayrılık davası açılınca hâkimin, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri re'sen alacağı düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre boşanma veya ayrılık davası hangi eş tarafından açılırsa açılsın hâkim dava tarihinden itibaren davanın devamı süresince istek olmasa bile kanundan doğan alınması gerekli bu önlemlerin alınması için kendiliğinden harekete geçecektir. Bu sebeple, davalı-davacı kadın lehine erkeğin dava tarihi olan 18.04.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere tedbir nafakasına hükmedilmesi gerekirken, İlk Derece Mahkemesince kadının birleştirilen dava tarihinden itibaren tedbir nafakasına hükmedilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesince bu yöne ilişkin istinaf itirazının esastan reddedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın ilgili bent yönünden düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı-davacı kadın vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2.Davalı-davacı kadın vekilinin tedbir nafakasına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesinin tedbir nafakasına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 4. bendinde yer alan "Dava tarihi olan 06.04.2018 tarihinden hükmün boşanma yönünden kesinleştiği 02.09.2019 tarihine kadar geçerli olmak üzere her ay 200,00 TL tedbir nafakasının davacı birleşen davalı ...'dan alınarak davacı- birleşen davacı ...'ya verilmesine,” sözcüklerinin çıkarılarak yerine "davacı karşı davalı erkeğin dava tarihi olan 18.04.2017 tarihinden itibaren başlamak ve boşanma kararının kesinleştiği tarihe kadar devam etmek üzere aylık 200,00 TL tedbir nafakasının erkekten alınarak kadına verilmesine" cümlesinin eklenmek suretiyle temyize konu kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.