"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1758 E., 2024/8 K.
KARAR : Bozmaya uyularak hüküm tesisi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun)166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin müvekkiline verilmesini, ortak çocukların her biri için aylık 3.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, müvekkili lehine aylık 5.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 750.000,00 TL maddî ve 750.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini, boşanmaya karar verilmesi durumunda da ortak çocukların velâyetlerinin müvekkiline verilmesini, davacı kadının nafaka, maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 11.12.2018 tarihli ve 2016/918 Esas, 2018/873 Karar sayılı kararıyla; taraflar arasında yaklaşık 5 yıl öncede sorunlar yaşandığı, erkeğin başka kadınla görüşmesi nedeniyle aralarının açıldığı, ancak ortak çocuklardan birinin epilepsi hastası olması nedeniyle evliliğin devam ettiği, erkeğin alkol alışkanlığının olduğu, içince kırıcı sözler söylediği, ailesine karşı ilgisiz olduğu, en son çıkan tartışmada erkeğin kadının evden gitmesini istediği, göğsüne ve kalçasına vurarak basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek şekilde yaralanmasına sebebiyet verdiği, basit yaralamadan ceza alıp kararın kesinleştiği, tarafların bu olaydan sonra fiilen ayrı yaşamaya başladıkları gerekçesiyle kadının boşanma davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye bırakılmasına, ortak çocuklar ile baba arasında kişisel ilişki kurulmasına, ortak çocukların her biri için taktir edilen ayrı ayrı aylık 750,00 TL tedbir nafakasına, kararın kesinleşmesinden itibaren her bir çocuk için aylık 1.000,00 TL iştirak nafakası olarak devamına, kadın için taktir aylık 1.000,00 TL tedbir ve 1.500,00 TL yoksulluk nafakası ile 120.000,00 maddî, 30.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 16.11.2021 tarihli ve 2022/3168 Esas, 2022/9140 Karar sayılı kararıyla; evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında kadına şiddet uygulayan, alkol aldığında kırıcı sözler söyleyen erkek evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında tam kusurlu olduğu, İlk Derece Mahkemesince erkeğe kusur olarak yüklenen vakıaların bir kısmının ispatlanamadığı, bir kısmına ise kadının dayanmadığı, tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına göre maddî tazminat miktarı fazla olduğu, ortak çocuk ...'ın inceleme tarihi itibariyle ergin olduğu, ... ile ilgili velâyet düzenlemesi ve takdir edilen nafaka bu tarih itibarı ile sona erdiği gerekçesiyle erkeğin kusur tespiti, maddî tazminatın miktarına yönelik istinaf talebinin kabulüne, dayanılan ve ispat edilen vakıalar yönünden hükmün gerekçesinin düzeltilmesine, kadın yararına 60.000,00 TL maddî tazminata, kadının tüm, erkeğin sair yönlere ilişkin istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 10.11.2022 tarihli ve 2022/3168 Esas, 2022/9140 Karar sayılı kararı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davacı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına, erkeğin tüm, kadının bozma kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer yönlerden onanmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Bölge Adliye Mahkemesinin 22.02.2023 tarihli, 2023/27 E., 2023/328 K. Sayılı kararı ile Yargıtay bozma ilamına uyularak kadın için 90.000,00 TL maddî ve 60.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.Karara karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 28.09.2023 tarihli kararı ile, tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davacı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat az olduğu, hükmün bozmanın amacına uygun bulunmadığı gerekçesi ile hükmün bozulmasına, erkeğin tüm, kadının sair temyiz itirazlarının reddi ile
bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerin ise onanmasına karar verilmiştir.
C. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bozmaya uyan Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay bozma ilamına uyulduğu belirtilerek kadın için 350.000,00 TL maddî ve 150.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kadın vekili tazminatların miktarı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı erkek vekili; aleyhine hükmedilen maddi ve manevi tazminatların miktarı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadın için hükmedilen tazminatların miktarının dosya kapsamı ve hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, anlaşılmakla; aşağıdaki paragraf kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyulduğuna göre, yapılacak iş, bozma ilamı doğrultusunda, yeniden hüküm tesis etmekten ibaret olup, bölge adliye mahkemesinin bozma sonrası kararı istinaf incelemesi niteliğinde de değildir. O halde bölge adliye mahkemesince 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesi kapsamına uyulan bozma ilamı kapsamında yeniden hüküm tesis edilmesi gerekirken Dairemizin uyulmasına karar verilen bozma ilamı ile ortadan kalkan önceki kararlara atıf yapılarak, istinaf taleplerinin reddi- kabulü şeklinde hüküm tesisi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın ilgili bentler yönünden düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2.Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan "Davacı kadının manevi tazminata yönelik istinaf talebi ile davalı erkeğin maddi tazminata yönelik istinaf taleplerinin ayrı ayrı kısmen kabulü ile, hükme 7. bent olarak yazılmasına" cümlelerinin hüküm fıkralarından çıkartılmak sureti ile temyize konu kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıranlara geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.