"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2412 E., 2023/1905 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Adana 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/696 E., 2021/388 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı-karşı davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-karşı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı kadın vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde; tarafların ortak reşit iki çocuklarının bulunduğunu, davalının müvekkiline ve çocuklarına şiddet uyguladığını, ihtiyaçlarını karşılamadığını, müvekkili ve çocuklar ile aynı sofrada yemek yemediğini, evde sadece kendi ihtiyaçları için alışveriş yaptığını, aldığı ürünlerini bitirmese bile müvekkili ve ortak çocuklar yemesin diye çöpe attığını, sürekli borçlandığını, alacaklılarının müvekkilini rahatsız ettiğini, ortak çocuk ...'dan nefret ettiğini, sürekli ona hakaret ettiğini, sürekli davalıdan ...'nın şiddet gördüğünü, müvekkili evden ayrıldıktan sonra ortak çocuk ...'ya tehdit içerikli mesajlar attığı, davalının müvekkiline sosyal medya üzerinden hakaretler ettiği, bu sebeplerle evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını beyanla öncelikle karşı tarafın karşı boşanma davasının reddine, kendi açmış oldukları boşanma davasının kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanmalarına, müvekkili için boşanmanın eki niteliğindeki 100,000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazmitanın karşı taraftan tahsiline karar verilmesini vekâleten talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; karşı tarafın davasını kabul etmediklerini, iddiaların doğru olmadığını, asıl kusurun davacı-karşı davalıda bulunduğunu, davacı-karşı davalının evlendikten sonra dengesiz tavırlar sergilediğini, kötü bir ruh haline bürüntüğünü, müvekkilinin engelli olduğu, düzenli olarak çalışamadığını, iş bulamadığı zamanlarda davacı-karşı davalıdan yardım istediğinde davacı-karşı davalının "git camide dilen, ben fatura ödemem, ben paraları dostum ile yiyorum.. " şeklinde sözler sarf ettiğini, bu sebeplerle evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını beyanla öncelikle karşı tarafın boşanma davasının reddine, kendi açmış oldukları karşı boşanma davasının kabulü ile eşlerin boşanmalarına, müvekkili için boşanmanın eki niteliğindeki 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminatın karşı taraftan tahsiline karar verilmesini vekâleten talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; boşanmaya neden olan olaylarda, "evin geçimini sağlamayan, davacı-karşı davalı kadının ve çocukların ihtiyaçlarını karşılamayan, ortak çocuk ...'ya hakaret eden, tarafların ayrılmasına neden olan en son olayda müşterek çocuk ...'ya ve davacı-karşı davalı kadına fiziksel şiddet uygulayan, tarafların ayrılmasından sonra sosyal medya üzerinden davacı-karşı davalı kadına ve ortak çocuk ... ya hakaret ve tehdit eden" davalı-karşı davacı erkeğin tam kusurlu, davacı-birleşen davalı kadının ise kusursuz olduğunun tespiti yapılmak suretiyle; davacı-karşı davalı kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, davacı-karşı davalı kadının boşanmanın eki niteliğinde maddî ve manevî tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile 20.000,00 TL maddî, 15.000,00 TL manevî tazminatın davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, kararın kesinleşmesinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, davalı-karşı davacı erkeğin boşanma davasının reddine, davalı-karşı davacı erkeğin boşanmanın eki niteliğindeki maddî-manevî tazminat taleplerinin davası reddedildiğinden karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı-karşı davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, asıl davanın kabulü, karşı davanın reddi, kadın yararına maddi ve manevi tazminat takdiri ve miktarı, kendi maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddinin usul ve yasaya aykırı olduğu yönlerinden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-karşı davacı erkek vekili; asıl davanın reddi, karşı davanın kabulü gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; her iki dava yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, karşılıklı boşanma davası olup, uyuşmazlık taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, erkeğin davasının reddi ile kadının davasının kabulünün yerinde olup olmadığı, temyiz aşamasında erkeğin vefatı nedeniyle davaların konusuz kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 166 ncı ve 181 inci maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta nüfus kaydına göre, erkeğin boşanma kararı verilmesinden sonra, hüküm henüz kesinleşmeden 10.09.2024 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Bu hale göre, evlilik ölümle sona ermiş, boşanma davaları konusuz kalmış olup boşanma davaları hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir. 4721 sayılı Kanun'un 181 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, ölen eşin mirasçılarının kusur tespiti yönünden davaya devam etme hakkı bulunmaktadır. Bu husus gözetilerek, davalı-karşı davacı erkek mirasçılarının davaya devam edip etmeyecekleri hususunun araştırılması, devam etmeleri halinde sağ kalan eşin boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurunun bulunup bulunmadığının tespiti yönünden bir karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.