"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/540 E., 2023/1688 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Adana 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/767 E., 2022/114 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 2004 yılında evlendiğini, bu evliliklerinden ortak çocukları olduğunu, taraflar arasında kadının kusurlu davranışları sebebiyle geçimsizlik olduğunu iddia ederek davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde dayanılan vakıaların gerçeği yansıtmadığını, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin kusurlu olduğunu iddia ederek öncelikle davanın reddini aksi kanaatte olunması durumunda ise velâyet, tazminat ve nafaka taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda davacı erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği belirtilerek; hükmün tamamı yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; her ne kadar İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmişse de dosya istinaf aşamasındayken tarafların Adana 11. Aile Mahkemesinin 2023/406 Esas, 2023/500 Karar sayılı ilamıyla anlaşmalı olarak boşandıkları ve işbu davanın konusuz kaldığı ve davanın konusuz kalmasına anlaşmalı boşanma davası açan davacı erkeğin sebebiyet verdiği gerekçesiyle davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun usulden kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına ve konusuz kalan boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, kadın yararına maktu vekâlet ücreti takdirine, yargılama giderlerinin erkek üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının hatalı olduğu, tarafların anlaşmalı olarak boşandıkları ve taraflar arasında yapılan boşanma protokolünde birbirlerinden yargılama gideri ve vekâlet ücreti talepleri olmadığının belirtildiği, kadın yararına yargılama gideri ve vekâlet ücreti takdirinin hatalı olduğu belirtilerek; yargılama gideri ve vekâlet ücreti yönünden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı erkek tarafından açılan ve dava devam ederken evlilik birliğinin anlaşmalı boşanmayla sona ermesi nedeniyle konusuz kalan boşanma davasında davacı erkeğin dava tarihi itibariyle dava açmaktaki haklılık durumunun araştırılıp araştırılmayacağı, davalı kadın yararına vekâlet ücretine ve yargılama giderine hükmedilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 166 ncı maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 331 inci maddesinin birinci fıkrası ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci ve 371 inci maddesi hükümleri.
3.Değerlendirme
Davacı erkek tarafından evlilik birliğinin sarsılması nedenine dayalı olarak açılan boşanma davasının yapılan yargılaması sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, verilen bu karara karşı davacı erkek vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, dosya istinaf aşamasında iken tarafların başka bir mahkemede anlaşmalı olarak boşanmalarına karar verildiği ve kararın kesinleştiği, bu hali ile taraflar arasındaki evlilik birliğinin boşanma kararı ile sona erdiği, davanın konusuz kaldığı, davacı erkek tarafından açılan davanın reddine karar verilmesinin doğru olduğu, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve vekâlet ücretinden de davacı erkeğin sorumlu tutulması gerektiği belirtilerek davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun usulden kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, konusuz kalan boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 6100 sayılı Kanun'un 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca kendisini vekille temsil ettiren davalı kadın yararına maktu vekâlet ücretinine hükmedilmiş, hüküm davacı erkek vekili tarafından aleyhine hükmedilen vekâlet ücreti ve yargılama gideri yönünden temyiz edilmiştir. Yapılan yargılama ve toplanan delillerden, tarafların yargılama devam ederken başka bir mahkemede anlaşmalı olarak boşandıkları, bu boşanma kararının kesinleştiği, tarafların anlaşmalı olarak boşanmış olmaları nedeniyle, daha önceden açılmış olan temyiz incelemesine konu eldeki boşanma davasında birbirlerine kusur izafe etmeleri mümkün olmadığı gibi, artık 6100 sayılı Kanun'un 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca haklılık araştırmasının da yapılamayacağı anlaşılmaktadır. Bu durumda, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından erkeğin açtığı iş bu davada, boşanma davasının konusuz kaldığından bahisle bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru ise de kusur tartışması yapılarak davacı erkek aleyhine olacak şekilde davalı kadın yararına vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı kadın lehine hükmedilen vekâlet ücreti ve yargılama giderleri yönünden davacı erkek yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.