"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2024/353 E., 2024/452 K.
KARAR : Bozmaya uyularak hüküm tesisi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi kararının esastan ret kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; kadın yararına maddî ve manevî tazminata karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı- karşı davalı kadın vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; erkeğin sorumluluklarını yerine getirmediğini, erkeğin annesinin tarafların evliliklerine müdahale ettiğini, erkeğin kadının banka kartını elinden aldığını, ihtiyaçları karşılamaktan kaçındığını, kadına ve çocuklara fiziksel şiddet uyguladığını, ziynet eşyalarının evliliğin ilk günü kadından alındığını ve geri verilmediğini iddia ederek asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin kadına verilmesine, çocuk yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına 100.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata, ziynet eşyası alacağının aynen iadesine, aksi takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 250,00 TL ziynet alacağına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- karşı davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; kadının sorumluluklarını yerine getirmediğini, çocuklarıyla ilgilenmediğini, evin temizliğini ve yemeğini yapmadığını, evin sürekli dağınık olduğunu, eve misafir çağırmak istemediğini, kadına düğünde takılan ziynetleri satıp yerine yeni altınlar aldığını iddia ederek asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin erkeğe verilmesine, çocuk yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, erkek yararına yasal faizi ile birlikte 100.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 28.03.2022 tarih, 2021/879 Esas, 2022/195 Karar sayılı kararıyla; erkeğin, kadına şiddet uyguladığı, kadının çalıştığı ve maaş kartının davalı erkekte olduğu, ehliyet almak gibi en doğal hakkını kısıtladığı; her ne kadar kadının evle ilgilenmediği ileri sürülmüşse de bu hususun ispatlanamadığı, bu haliyle erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile asıl davanın kabulüne, karşı davanın ve fer'ilerinin reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, kadın yararına 30.000,00 TL maddî ve 35.000,00 TL manevî tazminata, altınların kadından zorla alındığı ve iade edilmediği hususu ispatlanamadığından ziynet eşyası alacağı talebinin reddine karar verilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin 13.04.2022 tarih ve yukarıdaki başlıkta sayısı belirtilen ek kararı ile; karşı davanın reddine karar verilmesi nedeniyle kadın yararına vekâlet ücretine hükmedilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 14.04.2023 tarih, 2022/762 Esas, 2023/453 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesince; davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplanıp değerlendirildiği, usulü işlemlerin kanuna uygun olarak yerine getirildiği, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, bu itibarla; İlk Derece Mahkemesi kararında gösterilen gerekçeler ile kusura ilişkin yapılan değerlendirmede ve kadının boşanma davasının kabulüne, erkeğin davasının reddine karar verilmesinde, kadına maddî ve manevî tazminat takdir edilmesinde ve takdir edilen tazminatların miktarında, erkeğin tam kusurlu olduğu anlaşıldığından maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine, ziynet eşyalarının erkek tarafından alındığı hususu ispat edilemediği gibi kadın yemin deliline de dayanmadığından, ziynet alacağı talebi yönünden davanın reddine karar verilmesinde, karşı davanın reddine karar verildiğinden kadın yararına vekâlet ücreti takdirinde de herhangi bir isabetsizlik görülmediğinden, taraf vekillerinin istinaf taleplerinin ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri tarafından davanın reddi yönünden temyiz isteminde bulunulmuştur.
2.Dairemiz 21.03.2024 tarihli ve 2023/5442 Esas, 2024/2004 Karar sayılı kararı ile; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davacı- karşı davalı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminatın az olduğu gerekçesi ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının kadın lehine hükmedilen maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının kadın lehine hükmedilen maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden bozulmasına, erkek vekilinin tüm, kadın vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile kararın bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin onanmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamına uyulmakla, taraflar arasında boşanma kararı verildiği ve kesinleştiği anlaşıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, kadın için 60.000,00 TL maddî ve 60.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı- karşı davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; eksik incelemeye ve delillerin hatalı olarak değerlendirilmesine bağlı olarak tesis edilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, erkeğin tam kusurlu olduğunun kabul edilmesi ve buna bağlı olarak fahiş miktarda tazminata hükmedilmesinde hukuki isabet bulunmadığını,erkeğe kusur olarak isnat edilen söz konusu hususların varlığına dair tamamen duyuma dayalı olan çelişkili tanık beyanları dışında dosya kasamında hiçbir somut delil bulunmadığını, usulünce ispat edilmemiş iddiaları üzerinden hüküm altına alınan maddî ve manevî tazminat miktarlarının, tarafların ekonomik ve sosyal durumuna göre fahiş olduğunu belirterek, kusur belirlemesi, kadın yararına kabul edilen tazminatlar ve miktarları yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı- karşı davalı kadın tarafından açılan boşanma davasında tam kusurlu erkek aleyhine hükmedilen tazminat miktarlarının hakkaniyete ve dosya kapsamına uygun olup olmadığı ile tarafların kusur durumlarının yeniden incelenmesine imkan bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 161 inci maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası; 6100 sayılı Hukuk Muhakemelere Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı- karşı davacı erkek vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.