"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/13 E., 2022/1071 K.
KARAR : Başvurunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Midyat 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/644 E., 2019/204 K.
Taraflar arasındaki mehir alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; tarafların ... 1. Aile Mahkemesinin 2014/56 E, 2014/1100 K. sayılı kararı ile boşandıklarını, 25.05.2003 tarihinde davalının, davacıya 50 cumhuriyet altını vereceği konusunda nikah akdi tanzim edildiğini, fakat bugüne kadar davalının edimini yerine getirmediğini iddia ederek, 50 adet cumhuriyet altınının aynen iadesine mümkün olmadığı takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 50.000.00 TL'nin yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; alacağın zamanaşımına uğradığını, belgeyi imam nikahı esnasında tatsızlık çıkmasın diye rızası hilafına imzaladığını, boşanma davasında davacı kadının ağır kusurlu bulunduğunu, davacının kötü niyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının dava konusu dayanağı vakıayı yasal delil ile ispatlamış ise de, davalı tarafından, mehir senedindeki altınların karşılıklı sadakat ve güvene dayalı mutlu bir evlilik olacağı inancıyla davacıya bağışlandığı ve fakat davacının evlilik birliğine ve ahlaka aykırı olan davranışları nedeniyle evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı, aynı zamanda davalının bağışının saiki olan işlem temelinin de ortadan kalktığı, bu nedenle davalı için bağıştan dönme hakkının doğduğu, aldatılan ve kişilik hakkı ağır şekilde ihlal edilen davalı eşten, kendisini aldatan eşine bu şekilde bir bağış yapmasının beklenemeyeceği, bu talebin hukuk nezdinde hakkın kötüye kullanılması olduğu gibi kabul de göremeyeceği gerekçesiyle davacının davasının reddine karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının süresi içinde cevap dilekçesi vermediğini, boşanma kararında tek kusurun kadında olmadığını, davalının bağıştan dönme iradesi göstermediği halde gerekçenin bu şekilde kurulmasının hatalı olduğunu, davanın kabulü gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece dosyada bulunan delillerin takdirinde hata yapılmadan iddia ve savunma ile birlikte hukuka uygun şekilde değerlendirilmek suretiyle yasal ve hukuksal gerekçelere ve maddî delillere dayandırılarak verilmiş olduğu gerekçesiyle davacının istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalının süresi içinde cevap dilekçesi vermediğini ve beyanlarının savunmanın genişletilmesi niteliğinde olduğunu, boşanma kararında tek kusurun kadında olmadığını, bu sebeple davalının bağıştan dönmekte haklı olduğunun kabulünün doğru olmadığını, davalının bağıştan dönme iradesi göstermediği halde gerekçenin bu şekilde kurulmasının da hatalı olduğunu, davanın kabulü gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık mehir alacağına yönelik davanın görevli mahkemede görülüp görülmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanunun 1 inci, 2 nci maddesi, 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi, 115 inci, 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 220 nci, 222 nci ve 226 ncı maddesi, 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 4 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Davacı kadın dava dilekçesi ile mehir olarak verilmesi gereken 50 cumhuriyet altının aynen iadesini mümkün değilse bedelinin tahsilini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince ön inceleme duruşmasında ve kararın gerekçesinde mehir alacağına ilişkin talebin aile mahkemesinin görevine girmediği gerekçesiyle davaya asliye hukuk mahkemesi olarak bakıldığı belirtilmiş ise de mehir alacağına yönelik istek, Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine dair 4787 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan aile hukukundan kaynaklanan dava ve işlerdendir. Görev, kamu düzenine ilişkin olup, hakim tarafından yargılamanın her aşamasında res'en gözetilir. Şu halde Aile Mahkemesi kurulmayan yerlerde Hakimler ve Savcılar Kurulunca belirlenen asliye hukuk mahkemelerinde davanın aile mahkemesi sıfatı ile görülüp karara bağlanması gerekir. Bu açıklama karşısında; davaya aile mahkemesi sıfatıyla bakılması gerekirken, bu husus düşünülmeden asliye hukuk mahkemesi olarak yargılamaya devam edilip, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan , İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.