"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/466 E., 2022/2359 K.
DAVALILAR : 1-... 2-... vekili Av. ...
DAVA TARİHİ : 08.01.2021
KARAR : Başvurunun kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/68 E., 2021/519 K.
Taraflar arasındaki çocuğun annenin soyadını kullanmasına izin davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurulması suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı asıl dava dilekçesinde özetle; çocuklarının babasından yıllar önce ayrıldığını, velâyetinin kendisinde olduğunu ve yanında kaldıklarını, her türlü ihtiyaçlarını kendisinin karşıladığını, eski eşinin şehir dışında yaşadığını ve babalık görevlerini yerine getirmekten uzak olduğunu, çocuklarının okula devam ettiğini ve gün geçtikçe bilinçli hale geldiklerini, çocuklarının okuduğu okulda öğretmenlik yapması nedeniyle çocuklarının sınıf arkadaşları ile de tanıştığını ve kendisini ismen tanıdıklarını, kendisinin soyadı ... iken çocuklarının soyadının ... olması çocukların sürekli olarak arkadaşlarına açıklama yapmaya mecbur kıldığını ve zor durumda bıraktığını, hatta evlatlık olup olmadıklarını, gerçek annelerinin kim olduğunu sorduklarını, bu soruların kafa karışıklığına ve mağduriyete sebep olduğunu, çocukların zihinlerini bulandırdığını ve çeşitli sorgulamaları ortaya çıkardığını, bu durumun özel hayatta ve çevrede karışıklığa ve sorunlara neden olduğunu, bu nedenlerle velâyeti kendisinde olan çocukları ... ve ...'ın nüfus kayıtlarında ... olarak geçen soyadının ... olarak değiştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... süresinde davaya cevap vermemiştir.
2.Dahili davalı baba vekili süreden sonra sunduğu cevap dilekçesinde; davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile soyadı değiştirilmek istenilen küçüklerin anne ve babasının boşandığı, velâyetlerinin anneye verildiği, küçüklerin de annesi ile birlikte yaşadıkları, soyadlarının anneden farklı olmasının çocuklarda tam olarak ait olamama duygusu yarattığı, bu nedenle "..." olan soyadlarının annesi ve annesinin ailesinin soyadı olan "..." soyadıyla değiştirilmesinin küçüklerin menfaatine olacağının anlaşıldığı, küçüklerin de bu yönde isteğinin olduğu ve bu durumun hukuken de mümkün olduğu kanaatine varıldığı gerekçesi ile davanın kabülü ile velâyetleri davacı annelerinde bulunan küçük ... ile küçük ...'ın "..." olan soyadının değiştirilerek "..." olarak nüfus kütüğünde düzeltilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; çocukların kendisi ile görüşmek istemediğini annenin de yapıcı davranmadığını, nafakaları fazlası ile ödediğini, annenin çocuklarla bağını koparmak ve özgür yaşamak istediğini belirterek kararın kaldırılmasını davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile çocukların soyadının annenin kızlık soyadı ile değiştirilmesinde haklı ve meşru nedenlerin ispatlanamadığı ve çocukların üstün yararının bulunduğunun kanıtlanamadığı gerekçesi ile başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; çocukların üstün yararı gözetilerek bu davanın açıldığını, çocukların soyadı değişikliğinden aidiyet duygusu yaşamadıklarının anlaşıldığı ve değişiklikte üstün yararlarının varlığının ispatlandığı halde ret kararı verilmesinin hatalı olduğu, gerekçenin yüzeysel ve zorlayıcı olduğu, davanın kabulü gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek hükmün bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tarafından açılan çocuğun annenin soyadını kullanmasına izin davasında, haklı nedenlerin varlığı ve çocukların üstün yararının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 10 uncu, 20 nci maddesi, 41 inci maddesi ile 90 ıncı maddesi, 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi, 11 Nolu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmeye Ek 7 Nolu Protokol'ün 5 inci maddesi, Anayasa Mahkemesi'nin 8.12.2011 tarihli ve 2010/119 esas, 2011/165 karar sayılı iptal kararı. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 3 üncü ve 12 nci maddeleri, Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesinin 3 üncü ve 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.