"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/804 E., 2022/206 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Marmaris 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2015/155 E., 2019/26 K.
Taraflar arasındaki mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 31.10.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde temyiz eden davacı ... vekili Av. ... ve karşı taraf davalı ... vekili Av. ... geldiler. Gelenlerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen 31.10.2023 gününde Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı erkek vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde; müvekkilinin uzun süre Almanya'da çalıştığını, kanunları bilmediği için davalıya güvenerek 2725 parsel 1 nolu meskeni davalı adına satın aldığını, taşınmazın aile konutu olduğunu ve bedelinin müvekkili tarafından ödendiğini belirterek; 2725 parsel 1 nolu meskenin 1/2'sinin müvekkili adına tapuya kayıt ve tescilini talep ve dava etmiştir.
2. Davacı erkek vekili 12.05.2015 tarihli (1) nolu ön inceleme duruşmasında; taleplerinin tarafların evlilik birliği süresi içerisinde ortak aldıkları 2725 parsel 1 nolu meskenin davalı adına olan 1/2 hissesinin iptali ile müvekkili adına tescili, olmazsa mal rejimi tasfiyesi nedeni ile bedel iadesi istemine ilişkin olduğunu beyan etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı kadın vekili 12.05.2015 tarihli (1) nolu ön inceleme duruşmasında; davacı tarafın beyanlarını kabul etmediklerini, taşınmazın müvekkilinin yurt dışında hayat sigortasından aldığı para, ziynet eşyalarının bozdurulması ve evlilik birliği içerisinde hediyelik eşya dükkanı işletmek suretiyle elde ettiği gelir ile aldığını belirterek; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. Dava, boşanma dava dosyasında karşı dava olarak açılmış, boşanma dava dosyasından 16.03.2015 tarihli ara kararla ayrılmasına karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının talebinin davalı adına kayıtlı 2725 parsel 1 nolu mesken niteliğindeki taşınmazın 1/2'sinin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline ilişkin olduğu; her ne kadar davacı vekili 12.05.2015 tarihli ön inceleme duruşmasında; 2725 ada 1 nolu meskenin davalı adına olan 1/2 hissenin iptali ile müvekkili adına tescilini, olmaz ise mal rejimi tasfiyesi nedeniyle bedel iadesi istemine ilişkin talepte bulunmuş ise de, dilekçelerin teatisi aşamasında dava konusu taşınmazın bedelinin talep edilmediği, ön inceleme duruşmasındaki bu talebe de davalı tarafça açıkça muvafakat edilmediği, davacının davasını ıslah da etmediği; bu nedenle, davanın sadece dava konusu taşınmazın 1/2 oranında kaydının iptal edilerek davacı adına tapuya kayıt ve tesciline ilişkin olarak görüldüğü; davacının mal rejiminin tasfiyesi sonucunda oluşan hakkı kişisel hak niteliğindeki bir alacak hakkı olup ayın (mülkiyet) istenemeyeceği, davacı vekilinin ön inceleme duruşmasında mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacağa ilişkin davanın genişletilmesi mahiyetinde olan terditli talebine de davalı vekili tarafından açıkça muvafakat edilmediği gerekçesiyle; davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde; 2725 parsel 1 nolu meskenin aile konutu şerhi bulunan bir taşınmaz olduğunu, mevcut kararın onaylanması halinde davalı eşin sebepsiz zenginleşeceğini, davalının bahse konu meskeni kiraya vererek aylık kira elde etmesinin haksız bir durum oluşturduğunu, davalının her açıdan haksız ve dayanaksız bir kazanç içerisinde olduğunu, müvekkilinin uzun yıllar Almanya'da çalışıp Türkiye'ye döndükten sonra Marmaris ilçesinde su sporları işi yaparak kazandığı tüm birikimi ve üzerine kredi çekerek bu taşınmazı satın aldığını, davalının ise bahse konu taşınmazı kiraya verip annesiyle yaşadığını, kararın haksız olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile,mal rejiminin tasfiyesi isteğinde bulunan eşe ya da mirasçılarına tanınan hakkın ayni olmayıp, şahsi alacak hakkı niteliğinde olduğu; İlk Derece Mahkemesinin, davaya konu ilgili yasal düzenlemeler ve Yargıtay karar ve içtihatları dikkate alınarak davanın reddine yönelik kararında, delilerin takdirinde isabetsizlik olmadığı, usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle; başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde; 2725 parsel 1 nolu meskenin aile konutu şerhi bulunan bir taşınmaz olduğunu, Mahkemenin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 226 ncı maddesinin ikinci fıkrası ve 240 ıncı maddesini analiz ederek karar vermesi gerekirken açıkça kanuna aykırı karar verdiğini, kararın onaylanması halinde davalı eşin sebepsiz zenginleşeceğini, ayrıca davalının bahse konu meskeni kiraya vererek aylık kira elde etmesinin haksız bir durum oluşturduğunu, davalının her açıdan haksız ve dayanaksız bir kazanç içerisinde olduğunu, müvekkilinin uzun yıllar Almanya'da çalışıp Türkiye'ye döndükten sonra Marmaris ilçesinde su sporları işi yaparak kazandığı tüm birikimi ve üzerine kredi çekerek bu taşınmazı satın aldığını, davalı tarafın ise bahse konu taşınmazı kiraya verip annesiyle yaşadığını, kararın haksız olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, talep, hukuki nitelendirme, mal rejiminin tasfiyesinde ayın istenip istenemeyeceği, iddia ve savunmanın değiştirilmesi ve genişletilmesi noktasında toplanmaktadır. Dava, mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi, 31 inci maddesi, 33 üncü maddesi, 190 ıncı maddesi, 139 uncu maddesi, 141 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 6 ncı maddesi, 179 uncu maddesi, 202 nci maddesi, 219 uncu maddesi, 222 nci maddesi, 225 inci maddesinin ikinci fıkrası, 226 ncı maddesi, 231 inci maddesi, 236 ıncı maddesinin birinci fıkrası, 239 uncu maddesinin birinci fıkrası, 240 ncı maddesi, 716 ncı maddesi; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulunun 07.10.1953 tarih ve 1953/8 Esas, 1953/7 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Duruşma için takdir olunan 17.100,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,31.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.