"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı-davacı erkek tarafından kusur belirlemesi, nafakalar, velâyet ve aleyhine hükmedilen yargılama giderleri ile vekâlet ücreti yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davalı-davacı erkeğin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.
2-Taraflar arasında görülen karşılıklı boşanma davalarının yapılan yargılaması sonunda, ilk derece mahkemesince, yabancı mahkeme boşanma ilamının tanındığı ve tanıma kararının kesinleştiği gerekçesiyle, her iki dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmiş ve taraflara kusur yüklenerek her iki davanın “davacı” tarafı lehine vekâlet ücretine hükmedilmiş ve yargılama giderleri diğer tarafa yüklenmiştir.
İlk derece mahkemesince davacı-davalı kadına yüklenen kusurlu davranışlar, kadın tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmamak suretiyle, kesinleşmiştir. Boşanmaya ilişkin yabancı mahkeme ilamında kusur belirlemesi yapılıp davalı-davacı erkeğe kusur yüklenmediğine ve artık yabancı mahkeme ilamı Türk mahkemesi bakımından kesin delil ve kesin hüküm gücünü kazandığına göre, işbu davada davalı-davacı erkeğe kusur yüklenmesi doğru görülmemiştir. Bu durumda, boşanmaya neden olan ve gerçekleşen olaylarda, davacı-davalı kadın istinafa gelmemek suretiyle kesinleşen kusurlu davranışlara göre tam kusurludur.
Davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde hakim, davanın açıldığı tarihteki, tarafların haklılık durumuna göre vekâlet ücreti ve yargılama giderlerini takdir ve tayin eder(HMK m. 331/1). Hal böyle iken, mahkemece kadının davası yönünden de erkek lehine yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, kadının dava açmakta haklı olduğu gerekçesiyle, erkek aleyhine yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bu yönden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen bölge adliye mahkemesi hükmünün yukarıda (2.) bentte açıklanan sebeplerle KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA; (1.) bentte açıklanan nedenlerle erkeğin temyiz itirazlarının reddi ile bozma kapsamı dışında kalan temyize konu hükümlerin ONANMASINA; temyiz peşin harcın istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 02.11.2022 (Çrş.)