"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2614 E., 2023/244 K.
KARAR : Başvurunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 7. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/704 E., 2021/485 K.
Taraflar arasındaki tasarruf yetkisinin sınırlandırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliği içinde edinilen ... ... adresinde bulunan taşınmaz ve ...'de bulunan taşınmaz üzerinde davalının tasarruf yetkisinin sınırlandırılması karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraf teşkili dava şartı olup, davanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden dikkate alınmasının gerekmesi nedeniyle Mahkemenin, dava dilekçesini ve duruşma gününü taraflara kendiliğinden tebliğ edip taraf teşkilini sağlaması Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun amir hükmü gereği ise de; "yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi, itirazların yapılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırılabilmesi öncelikle tarafların duruşma gününden usulünce haberdar edilmesi ve böylece taraf teşkilinin sağlanması ile mümkün olması, bu yolla kişi, hangi yargı merciinde duruşması bulunduğuna, hakkındaki iddia ve isnatların neler olduğuna, yargılamanın safahatına, duruşmanın hangi tarihte yapılacağına, verilen kararın ne olduğuna" Tebligat Kanununda açıklanan usule uygun tebligat yapılması ile vakıf olabilmesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ( 6100 sayılı Kanun) dava şartları başlıklı 114 üncü maddesinde "Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları"nın davanın esası hakkında incelemeye geçebilmek veya esası hakkında karar verebilmek için varlığı gerekli zorunlu bir şart olarak sayılması, dava şartlarının incelenmesi başlıklı 115 inci maddesinde de "Mahkemenin, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı, tarafların da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilecekleri, Mahkemenin, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar vereceği ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre vereceği, bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddedeceği" belirtilmesi ancak verilen kesin süreye rağmen gider avansı eksikliği davacı tarafından giderilmediği için taraf teşkili sağlanamadığı anlaşılmakla davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, davalının Türk vatandaşı olduğu, ilgili konsolosluğa davalı adına re'sen tebligat yapılması gerektiği belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılamanın, verilen kararın, karar gerekçesinin, usul ve yasaya, 2201 sayılı Tebligat Kanunu'nun (2201 sayılı Kanun) 25 inci maddesinin (a) fıkrası ve Tebligat Kanunu Yönetmenliğine, 6100 sayılı Kanun'un 114 ve 115 inci maddelerine uygun olduğu anlaşıldığından, davacı tarafın İlk Derece Mahkemesince verilen karara karşı istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davalının Türk vatandaşı olduğu, ilgili konsolosluğa davalı adına re'sen tebligat yapılması gerektiği belirtilerek, davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; davanın usulden reddi kararı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Mahkemece verilen ihtaratlı kesin süreye rağmen davacı tarafça tebligat masrafı yatırılmamış olması halinde davanın usulden reddine karar verilmesinin doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 114 üncü ve 115 inci maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2201 sayılı Kanun'un 25 inci maddesinin (a) fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.