"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/600 E., 2023/619 K.
DAVA TARİHİ : 26.08.2022
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 4. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/731 E., 2023/38 K.
Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı banka vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı banka vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; aile konutu olarak kullanılan ve mülkiyeti davalı ...'ye ait olan Kayseri ili Talas ilçesi Talas Mahallesi, 393 ada, 5 parsel, B blok, 3 kat, 5 nolu bağımsız bölümde kayıtlı aile konutunun tapu kaydı üzerinde Türkiye İş Bankası lehine 02.06.2021 tarihinde davalı ...'ın talebi üzerine 800.000,00 TL bedelli ipotek tesis edildiğini, tesis edilen ipotek bakımından davalı tarafça 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca açık rızasının alındığını, davalı bankanın bahse konu taşınmazın aile konutu olduğunu bildiğini, davalı eşinin basiretsiz ticaretleri sebebiyle ekonomik sıkıntıların baş gösterdiği günlerde Talas Tapu Müdürlüğünün 8259 yevmiye numaralı 12.04.2022 tarihli resmi senedi ile davalı eş ile davalı banka arasındaki aile konutunun üzerindeki 800.000,00 TL tutarındaki ipotek bedelinin 950.000,00 TL arttırılarak 1.750.000,00 TL bedele çıkarıldığını, ancak davalı bankanın taşınmazın aile konutu olduğunu bilmesine rağmen bu ipotek bedeli artırma işleminde açık rızasını almadığını iddia ederek dava konusu taşınmazın tapu kaydı üzerindeki ipoteğin açık rıza alınmaksızın arttırılan 950.000,00 TL bedelli işleminin iptali ile ipoteğin bu kısmının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul ettiklerini, davanın açılmasına müvekkilin sebebiyet vermediğinden müvekkil aleyhine yargılama gideri vekâlet ücretine hükmedilmemesine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı banka vekili cevap dilekçesinde özetle; her ne kadar davacı tarafından ipoteğin bilgisi ve rızası dışında tesis edildiği iddia edilse dahi, dilekçemiz ekinde sunulan muvaffakat beyanından anlaşılacağı üzere davacının davaya konu ipotek işlemine dair kendi imzasını taşıyan açık rızası mevcut olduğunu, ipoteğe konu taşınmaz üzerinde aile konutu şerhi bulunmadığını, müvekkil bankanın tapu siciline güvenli ayni hak kazanan iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olduğunu, davacının kötü niyeti karşısında müvekkilin iyi niyetinin korunması gerektiğini, ipoteğin para çevrilmesi yoluyla takipte satışın durdurulmasının sınırlı hallerde mümkün olduğunu iş bu dava ile satışın durdurulamayacağını, davacının kötü niyetli olduğunu ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu Kayseri ili Talas ilçesi Talas Mahallesi, 393 ada, 5 parsel, B blok, 3 kat, 5 nolu bağımsız bölüm taşınmaz açısından davacı tarafça, 02.06.2021 tarihli davalı ... Bankasından kullanılan 800.000,00 TL kredi bedeli kullanılması karşılığında ipotek tesis edilmesine rıza verildiğinin sabit olduğu, uyuşmazlık konusunun davacı eş tarafından 800.000,00 TL'lik kredi kullanım sırasında aile konutu olarak kullanılan taşınmaz üzerinde verilen muvafakatin 14.02.2022 tarihli ipotek bedelinin arttırım için geçerli olup olmadığı hususu olduğu, Yargıtay içtihatları ile de sabit olduğu üzere, eş tarafınca verilecek açık rızanın ancak “belirli olan” bir işlem için verilebileceği, davacı eş tarafından 02.06.2021 tarihli davalı ... Bankasından kullanılan 800.000,00 TL kredi dolayısıyla ipotek tesisine açıkça muvafakat edilmiş iken, 14.02.2022 tarihli 950.000,00 TL'lik ipotek arttırım bedelinin ipotek bedelinin arttırım işlemi için de davacı eşin açık rızasının alınması gerektiği, somut olayda, davalılar tarafından ipotek bedelinin arttırım sırasında davacı eşin açık rızası alınmadığı, eşin “açık rızası” alınmadan yapılan işlemin “geçerli olduğunu” kabul etmenin imkan olduğu, eş söyleyişle eşin “açık rızası alınmadan” yapılan ipotek bedelinin arttırımına dair işlemin “geçersiz olduğunu" kabul etmenin zorunlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne, Kayseri ili Talas ilçesi Talas Mah. 393 ada, 5 parsel, B Blok, 3. Kat, 5 nolu bağımsız bölüm taşınmaz üzerindeki 14.02.2022 tarihli 950.000,00 TL'lik ipotek arttırım bedelinin iptali ile, taşınmaz üzerinde 800.000,00 TL'lik ipotek bedelinin devamına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı banka vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı banka vekili, davacının açık rızası olduğunu, taşınmazda aile konutu şerhi olmadığını, davacının kötü niyetli olduğunu, ipotekten haberdar olduğunu İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davalı banka vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı banka vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı banka vekili, istinaf dilekçesini tekrar etmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesiz olduğunu, usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ipoteğin kısmen kaldırılması davası olup, uyuşmazlık davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, aile konutu üzerinde ipotek işlemi tesis edilirken alınan açık rızanın, ipotek bedelinin artırılması işlemini de kapsayıp kapsamadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 6 ncı ve 194 üncü maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi; Hukuk Genel Kurulu'nun 15.04.2015 tarihli ve 2013/2-2056 Esas, 2015/1201 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı banka vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.