"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/918 E., 2023/868 K.
DAVA TARİHİ : ...
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 6. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/1007 E., 2023/79 K.
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, gerekçede belirtilen eksiklik ikmal edilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili 07.06.2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; tarafların 09.05.2022 tarihinde kesinleşen kararla boşandıklarını, boşanma davasının yargılaması sırasında, kadına ait cep telefonundaki sosyal medya kayıtlarının incelenmesinin talep edildiğini, ancak mahkemece kadının telefonunda şifre bulunması sebebiyle söz konusu talebin reddedildiğini, kadının, evlilik birliği süresince sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini, kadına ait cep telefonunun şifresinin, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra elde edildiğini, ilgili kayıtların incelenmesi durumunda kadının, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğinin anlaşılacağı, boşanma davasının yargılaması sırasında davacı erkeğin elinde olmayan nedenlerle belirtilen delili elde edemediği iddia ederek davanın kabulü ile yargılamanın iadesi talebinin kabulü ile taraflar arasındaki boşanma davasının tekrardan görülmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yargılamanın iadesi talebine konu dava dilekçesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, taraflar arasındaki boşanma davasına dair kararın temyiz incelemesinden de geçmek suretiyle kesinleştiğini, talep konusunun, boşanma davasına dair yargılama sırasında da kanun yolu itirazları olarak iddia edildiği ve değerlendirildiğini, kadına ait telefon kayıtlarının incelendiğini, emniyet tarafından gerekli incelemelerin yapıldığı ve kadına ait sosyal medya hesabı olmadığının tespit edildiğini, her ne kadar kadına ait cep telefonunun şifrelerinin bulunduğu belirtilmişse de aradan geçen zaman da dikkate alındığında erkek tarafından sahte hesapların açılabileceğini ve bu durumun kabul edilemeyeceğini, kayıtların hukuka uygun yollarla elde edilmediğini iddia ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 04.10.2022 tarih ve 2022/460 Esas, 2022/769 Karar sayılı kararı ile yargılamanın iadesi isteğine konu edilen sebepler bakımından, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda (6100 sayılı Kanun) belirtilen yasal koşulların gerçekleşmediği, "...elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması..." gibi bir durum olmadığı, aynı Kanun'un 375 inci maddesinin tanımına girmediği, bu haliyle kanunda ve uygulamada kabul edilen şekliyle yargılamanın iadesini gerektiren durumlar arasında bulunmadığı, yargılamanın iadesinin şartlarının varlığının ispatlanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından hükmün tamamı yönünden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 09.11.2022 tarih ve 2022/2194 Esas, 2022/2149 Karar sayılı kararı ile dosya kapsamına göre davacı vekili tarafından ... telefon ve şifre sunulduğu, ve bu delilin yeni telefonun şifresinin boşanma davası kesinleştikten sonra çözebildiğinin belirtildiği, İlk Derece Mahkemesince, bu delilin 6100 sayılı Kanun'un 375 inci maddesine girmediği belirtilerek davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, uygulamada, teknoloji göz önünde bulundurularak bilginin kayıt ve muhafazasına ilişkin dijital cihazların da belge niteliğinde olduğu kabul edildiği, cep telefonu gibi bir cihazın teknolojinin geliştiği bu dönem itibarı ile 6100 sayılı Kanun'un 375 inci maddesi kapsamında belge sayılacağı, bu durum karşısında İlk Derece Mahkemesince açılan celsede, sunulan telefonu incelemeden ya da inceletmeden davanın mesmu (dinlenebilir) olmadığını düşünerek ret kararı vermesinin hatalı olduğu ve belirtilen şekilde inceleme yapılması gerekirken boşanma davasındaki ön inceleme usuli ile tarafları sulhe çağırması ve davanın reddine dair hüküm kurmasının hatalı olduğu belirtilerek; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve gerekçede belirtilen eksikler giderilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yargılamanın iadesinin 6100 sayılı Kanun'un 374 üncü ve devamı maddelerinde düzenlendiği, buna göre yargılamanın iadesinin, kesin olarak verilen veya kesinleşmiş olan hükümlere karşı yasada belirtilen sebeplerin varlığı halinde talep edilebileceği, taraflar arasında görülen boşanma davasında yasaya uygun olarak taraflara delillerini sunmaları için süre verildiği, taraflarca delillerin sunulduğu, davacı erkek tarafından yargılamanın iadesine konu olan telefonun da delil olarak sunulduğu, yargılama sırasında davacı erkeğe sunduğu telefonun şifresini bildirmesi için süre de verildiği, davacı erkeğin telefonun doğru şifresini bildirmediği, bilirkişi tarafından da telefonun açılamadığı, 6100 sayılı Kanun'un "belge” başlıklı 199 uncu maddesinde de açıkça belirtildiği üzere "film, fotoğraf, görüntü veya ses kaydı gibi veriler” ve bu anlamda cep telefonun belge olduğu, ancak davacı erkek vekili taraflar arasında görülen boşanma davasında sundukları ve şifresini yargılama aşamasında bildirmedikleri, bilirkişi tarafından da açılamayan cep telefonunun şifresini karar kesinleştikten ve telefon kendilerine teslim edildikten sonra çözdürdüklerini belirterek eldeki davayı açtıkları, davacı erkek tarafından sunulan ve incelenmesi talep edilen telefonun taraflar arasındaki boşanma davasında delil olarak sunulduğu, bu şekilde 6100 sayılı Kanun'un 375 inci maddesine göre de davacının elinde olmayan bir belge olmadığı, aynı Kanun'un 24 üncü maddesinde düzenlenen taraflardan birinin talebi olmadan hâkimin bir davayı inceleyemeyeceği, düzenlenen tasarruf ilkesine, aynı Kanun'un 25 inci maddesinde düzenlenen taraflarca getirilme ve bu madde kapsamında delillerinde taraflarca getirilme ilkesine, yine 26 ncı maddesinde düzenlenmen taleple bağlılık ilkesine, 27 inci maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkı ilkesine, 30 uncu maddesinde düzenlenen usul ekonomisi ilkesine, 31 inci maddesinde düzenlenen hâkimin davayı aydınlatma ödevi ilkesine ve davanın açılmasından uyuşmazlığın çözümüne kadar 6100 sayılı Kanun'un usul hükümlerine uygun olarak yargılama yapılarak karar verildiği, boşanma dosyasında, belirtilen hukuki dinlenilme hakkı kapsamında davacı erkeğin sunduğu telefonun incelenmesine karar verildiği fakat yine davacı erkeğin telefonun incelenebilmesi için şifresini sunmaması sebebiyle telefon üzerinde inceleme yapılamadığı, bu halde de yine davacı erkeğe hukuki dinlenilme hakkı kapsamında ve taleple bağlılık ilkesine göre telefonun açılması için gerekli olan şifresini sunmak üzere süre verilmesine rağmen yargılamanın iadesine konu olan davada sunmadığı, bu sebeple telefonun incelenmediği ve boşanma davasında, davacı erkeğin telefonun, telefonların şifreyi kırabilecek bir bilirkişiye tevdi talebi de 5217 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 134 üncü maddesi gereğince kabul edilmediği, zira telefon ve bilgisayar kütüklerinde belirtilen şekilde inceleme yapılabilmesinin bir suç dolayısıyla yapılan soruşturmada hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan halde Cumhuriyet Savcısının kararı ile mümkün olduğu, ilgili maddede belirtilen hâkimin, ceza yargılamasında Sulh Ceza Hakimi olduğu, hukuk yargılamasında suç olmayan verilerin davacı erkeğin asıl davada talep ettiği telefonun şifreyi kırabilecek bir bilirkişiye tevdi talebinin de bu sebeple kabul edilmediği, açıklandığı üzere ve belirtilen yargılamaya hâkim olan ilkeler göz önüne alındığında boşanma davasında davacı erkeğe iddiasını ispat için imkan tanındığı ve davacı erkeğin de yargılamaının iadesi talebinde belirttiği telefonu delil olarak sunduğu, davacı erkeğe yukarıda belirtildiği üzere 6100 sayılı Kanun'da düzenlenen usul ve sürelere uygun olarak telefonda bilirkişi tarafından inceleme yapılabilmesi için imkan da verilmesine rağmen davacı erkeğin boşanma davasındaki yargılama aşamasında bu incelemenin yapılabilmesi için gerekli şifreyi doğru olarak sunmadığı, kaldı ki davacı erkeğin yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde telefonun şifresini çözdürerek sunma imkanı da varken elinde olan bu belgeyi yargılama aşamasında sunmadığı, belirtildiği üzere davacı erkeğin elinde bulunan belge olarak kabul edilen telefonu incelemeye elverişli şekilde hazır bulundurmadığından, telefonun boşanma davasının kesinleşmesinden ve telefon kendisine tutanak ile teslim edildikten sonra şifreyi çözdürdüklerini belirterek açmış olduğu yargılamanın iadesi davasında talebinin 6100 sayılı Kanun'un 375 inci maddesinde belirtilen yargılamanın iadesi sebeplerinden hiçbirine uymadığı, kaldı ki yine yukarıda belirtildiği üzere uyuşmazlığın kesin olarak çözülmesinden sonra yasaya uygun olmayan şekilde yargılamanın iadesinin hukuki güvenliğe de aykırı olacak olması gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, yargılamanın iadesi şartlarının oluştuğu ve kabulüne karar verilmesi gerektiği belirtilerek; hükmün tamamı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı iledosya kapsamına göre davacı erkeğin yargılama sırasında delil olarak sunduğu davalı kadına ait ... telefonu ve şifresini sunduğu, telefonun şifresinin boşanma davası kesinleştikten sonra çözebildiğinin belirtildiği, bu kapsamda davacı erkeğin yargılama sırasında elde edemediği ve dosyaya sunamadığı şifreyi yeni elde ettiği, delil olarak sunduğu telefonun bu şifre ile açılıp içindeki mesajlara ulaşılabileceği ve bu kapsamda davalı kadının sadakatsizliğinin ispatlanacağını ileri sürdüğü, davacı erkeğin yargılama sırasında sunamadığı davalı kadına ait olduğu anlaşılan ve dosyaya delil olarak tarafınca sunulan telefonu ve şifresini sunduğu, cep telefonu içerisindeki mesajların, teknolojinin geliştiği bu dönem itibarı ile belge niteliğinde olduğu, davacı erkeğin yargılama sırasında sunamadığı şifreyi elde edip sunduğu, bu doğrultuda; davacı erkeğin, yargılamanın iadesi talebinin bir an mesmu (dinlenebilir) olduğu düşünülse dahi davacı erkeğin, davalı kadına ait cep telefonunu dosyaya delil olarak sunduğu gözetildiğinde sunulan cep telefonunun ve telefona ait şifrenin nasıl elde edildiğinin, hukuka uygun olarak elde edilmiş delil olması noktasında önem arz ettiği, davacı erkeğin, iddia ve savunmaları gözetildiğinde davacı erkeğin gerek davalı kadına ait cep telefonunu gerekse telefonun şifresini hukuki yollarla elde etmediği, bu kapsamda sunulan şifre ve telefonun hukuka uygun bir delil olmadığı, davacı erkeğin, yargılama sırasında elinde olmayan sebeplerle elde edemediği, yargılanın sonlanmasından sonra elde ettiği belgenin öncelikle hukuka uygun yollarla elde edilmiş ve hukuka uygun olması gerektiği, dolayısıyla sunulan şifre hukuka uygun olmadığından yargılamanın iadesi talebinin mesmu (dinlenebilir) olmadığı, İlk Derece Mahkemesi karar ve gerekçesinin usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının hatalı olduğu, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrarla hükmün tamamı yönünden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tarafından açılan yargılamanın iadesi davasında davacı iddialarının 6100 sayılı Kanunu'nun 375 inci maddesinde sayılı olan yargılamanın iadesi sebeplerinden olup olmadığı, davalı kadın ait cep telefonu şifresinin hukuka uygun bir şekilde elde edilip edilmediği, belirtilen iddianın gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 189 uncu maddesi, 190 ıncı maddesi, 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri, 374 üncü maddesi, 375 inci ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...