"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/450 E., 2023/34 K.
KARAR : Karar verilmesine yer olmadığına
Taraflar arasındaki korunma kararının kaldırılması davasından dolayı yapılan bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın konusuz kalması sebebiyle bu hususta karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; Mahkeme kararının ... vekili tarafından adli yardım talepli olarak temyiz edildiği, bu sebeple de temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin yatırılmadığı belirlenmiştir.
Adli yardım, temyiz yoluna başvuru sırasında talep edilmekle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
Adli yardım, 6100 sayılı Kanun’un 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre gerçek kişiler ile kamuya yararlı dernek ve vakıfların yararlanabileceği adli yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan gerçek kişi veya tüzel kişinin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı, bu belgeler incelenerek belirlenecektir.
Bu açıklamalar ışığında adli yardım talebinde bulunan tarafın, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin gereken temyiz yoluna başvuru giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşıldığından, adli yardım talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Mahkeme kararı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kurum mahkemeye sunduğu 22.02.2013 tarihli talep yazısı ile Kader Kılıç hakkında verilen korunma kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Korunma kararının kaldırılması istenen Kader Kılıç velisine dava dilekçesi tebliğ edilmemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, çocuğun aile fertleri ile olan iletişiminin olumlu yönde devam edebilmesi, aile ilgisine ve sevgisine muhtaç olan çocukların psiko-sosyal gelişiminin olumlu yönde devam ettirilmesi, aile ortamının kurum bakımına göre eğitim, terbiye, kültür aşılaması açısından daha avantajlı olması, ihmal ve istismarın gözlenmemesi gerekçesi ile Kader Kılıç hakkında verilen bakım tedbirinin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde hakkındaki korunma kararı kaldırılan Kader Kılıç vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 26.09.2022 tarihli, 2022/7778 Esas 2022/7380 Karar sayılı kararı ile; korunma kararının çocuğun yasal temsilcisine tebligat yapılmadan, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda kaldırılmasına karar verildiği, isteğin çocuğun hak ve menfaatleri ile ilgili olduğu, bu nedenle davanın hakkında korunma kararı alınmış çocuğa, ergin değilse yasal temsilcisine yöneltilmesi gerektiği, Kader Kılıç`ın ergin olduğu, bu bakımdan korunma kararı kaldırılmak istenene husumet yöneltilerek görülmesi gerektiği, bu husus gözetilmeden eksik hasım ve inceleme ile karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, Kader Kılıç`ın celse tarihi itibari ile ergin olduğu gerekçesi ile davanın konusuz kalması sebebiyle bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, dava açıldığı tarihte davacı kurumun dava açmakta haklı olduğu gerekçesi ile vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı taraf üzerine bırakılmasına, davacı kurum kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacı kurum tarafından yapılan yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı kuruma verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde Kader Kılıç (Emekli) vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Kader Kılıç (Emekli) vekili, davanın mahiyeti gereği vekâlet ücreti takdirine yer olmadığı halde davacı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmiş olmasının bozma sebebi olduğunu belirterek vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı kurum lehine vekâlet ücreti takdir edilmesinin doğru olup olmadığı, vekâlet ücretine ilişkin kurulan hükmün yeterli ve denetime elverişli bir gerekçesi olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu`un (2828 sayılı Kanun) 22 nci maddesi, 24 üncü maddesinin birinci fıkrası, 6100 sayılı Kanun'un 27 nci maddesi, 331 inci maddesinin birinci fıkrası, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası`nın (2709 sayılı Kanun)141 inci maddesinin üçüncü fıkrası
3. Değerlendirme
1.6100 sayılı Kanun`un 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde hakim, davanın açıldığı tarihteki, tarafların haklılık durumuna göre vekâlet ücreti ve yargılama giderlerini takdir ve tayin eder. Mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılması Anayasa hükmüdür. Mahkemenin, tarafların açıklamalarını dikkate alarak değerlendirmesi ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesi hukuki dinlenilme hakkının da gereğidir.
2.Mahkemece uyulan bozma ilamı üzerine, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı kurumun dava açmakta haklı olduğu anlaşıldığından davacı kurum lehine vekâlet ücreti takdirine karar verilmiş, ancak davacı kurumun dava açmakta neden haklı bulunduğuna ilişkin hiçbir gerekçe yazılmamıştır. Mahkemece yeterli gerekçeyi içeren, temyiz denetimine elverişli şekilde bir karar verilmesi gerekirken, vekâlet ücreti konusunda gerekçesiz olarak kurulan hüküm usul ve kanuna aykırı olup, hükmün bu yönden bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
İşbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,03.10.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.