"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1228 E., 2023/1473 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/1396 E., 2023/389 K.
Taraflar arasındaki babanın açtığı çocukla kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi ve annenin karşı dava olarak açtığı çocukla kişisel ilişkinin kaldırılması davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasının kabulüne ve kişisel ilişkinin kaldırılması davasının reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı-davacı anne vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-davacı anne vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyize konu edilen kararın niteliğinin duruşma istenebilecek davalardan olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı-davacı anne vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin mahiyetten reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı baba dava dilekçesinde; tarafların boşandıklarını, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilerek çocuğuyla arasında kişisel ilişki kurulduğunu, çocuğuyla yeterince zaman geçiremediğini, ilişki süresinin az olduğunu iddia ederek; on beş günde bir hafta sonları, ara tatil, yaz tatili ve yarıyıl tatilinde, dini bayramlarda, cuma gününün tatil olduğu zamanlarda, çocuğun doğum gününde ve babalar gününde yatılı olacak şekilde kişisel ilişki kurulmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı anne cevap ve karşı dava dilekçesinde; boşanma kararının henüz yeni olduğunu, kişisel ilişkinin artırılması koşullarının oluşmadığını, aksine ilişkinin kaldırılması gerektiğini, çocuğun baba ile görüşmek istemediğini, babanın çocuğa şiddet uyguladığını ve hakaret ettiğini, tarafların davacının kusurlu davranışları nedeniyle boşandıklarını, çocuğun kişisel ilişki nedeniyle derslerinin aksadığını, çocuğu anneye karşı olumsuz yönlendirdiğini, çocuğu ihmal ettiğini ve aç bıraktığını iddia ederek; asıl davanın reddini istemiş, karşı davanın kabulü ile çocuk ile baba arasındaki kişisel ilişkinin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların boşandıkları, ortak çocuk Muhammed Emir'in velâyetinin anneye verilerek baba ile çocuk arasında her ayın birinci ve üçüncü cumartesi günü ve dini bayramların ikinci günü sabah saat 10.00 ile aynı gün akşam 17.00 arasında kişisel ilişki kurulduğu, ortak çocuk her ne kadar mahkemede ve 28.03.2022 tarihli uzman raporunda babası hakkında olumsuz söylemlerde bulunmuş ise de çocuğun 25.10.2021 tarihli uzman raporunda babası hakkında olumlu konuştuğu, uzman raporunda çocuğun söylemlerine itibar edilemeyeceğinin belirtildiği, mahkemede çocuğun etki altında bulunduğu kanaati oluştuğu, tanıkların babanın ilgili olduğunu ve çocuğun baba yanında mutlu olduğunu beyan ettikleri, dosya kapsamındaki fotoğraflardan da çocuğun baba yanında mutlu olduğunun gözlemlendiği, boşanma kararı ile kurulan kişisel ilişki yetersiz olduğundan babanın davasının kabulü ile kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesinin gerektiği ve annenin ortak çocuk ile baba arasındaki kişisel ilişkinin kaldırılmasını gerektirecek bir hal olduğunu ispatlayamadığı gerekçesi ile; ... babanın davasının kabulü ile baba ile Muhammed Emir arasında her ayın ikinci ve dördüncü haftası cumartesi günleri saat 09.00’dan pazar günü saat 17.00’ye kadar, babalar günü saat 09.00’dan saat 17.00’ye kadar, dini bayramların ikinci günü saat 09.00’dan üçüncü günü saat 17.00’ye kadar, birinci dönem ve ikinci dönem ara tatillerinin ilk pazartesi günü saat 09.00'dan takip eden perşembe günü saat 17.00'ye kadar, sömestr tatilinin birinci pazartesi günü saat 09.00'dan takip eden ilk pazar günü saat 17.00'ye kadar ve temmuz ayının birinci günü saat 09.00'dan otuzuncu günü saat 17.00'ye kadar kişisel ilişki kurulmasına ve davalı-davacı annenin kişisel ilişkinin kaldırılması davasının reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı anne vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı-davacı anne vekili istinaf dilekçesinde özetle; idrak çağındaki çocuğun babasının kendisini dövdüğünü ve onunla görüşmek istemediğini belirttiğini, çocuğun görüşüne göre karar tesis edilmesi gerektiğini, çocukta konuşma bozukluğu, kalp hastalığı ve kronik sinüzit olduğunu, çocuğun özenli bakılması gerektiğini, üç uzman imzalı rapor alınmadan eksik inceleme ile karar verildiğini ve babanın çocuğa kötü davrandığının dosya kapsamı ile ispatlandığını belirterek; her iki dava yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; her ne kadar tarafların boşanma kararında babanın ortak çocuğa şiddet uyguladığı yönünde erkeğe yüklenen kusur kesinleşmiş ise de, boşanma kararı sonrası baba ile çocuğun görüştüğü zamanlarda babanın çocuğa fiziksel şiddet uyguladığı iddialarının ispatlanamadığı, çocuğun bu konudaki beyanlarının çelişkili olduğu, annenin kişisel ilişkinin kaldırılmasını gerektirecek bir durumu ispatlayamadığı ancak İlk Derece Mahkemesince baba ile çocuk arasında kurulan kişisel ilişkinin fazla olduğu gerekçesi ile; kadının karşı davaya yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, kadının asıl davaya yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili bendinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl davanın kabulü ile ... baba ile ortak çocuk ... arasında her ayın ikinci ve dördüncü haftası cumartesi günleri saat 09.00’dan pazar günü saat 17.00’ye kadar, babalar günü saat 09.00’dan saat 17.00’ye kadar, dini bayramların ikinci günü saat 09.00’dan üçüncü günü saat 17.00’ye kadar, sömestr tatilinin birinci pazartesi günü saat 09.00'dan takip eden ilk pazar günü saat 17.00'ye kadar ve temmuz ayının birinci günü saat 09.00'dan onbeşinci günü saat 17.00'ye kadar kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı anne vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-davacı anne vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek ve kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; her iki dava yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların ortak çocuğu ile baba arasındaki kişisel ilişkinin kaldırılmasını gerektirecek bir durumun varlığının ispatlanıp ispatlanmadığı, ispatlanmadı ile boşanma kararındaki kişisel ilişkinin Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki şekiliyle yeniden düzenlenmesinin çocuğun üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 190 ıncı, 194 üncü, 369 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı, 323 üncü ve 324 üncü maddeleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 3 üncü maddesi, 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası ve 12 nci maddesi. Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nin 3 üncü, 4 üncü ve 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı-davacı anne vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,19.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.