"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/463 E., 2023/1848 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : İslahiye 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/219 E., 2022/238 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü tarafların boşanmalarına ve fer'ilerine karar verilmiştir. Kararın davacı-davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava ve cevaba cevap ile birleşen davaya cevap dilekçelerinde özetle; evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, müvekkili için aylık 500,00 TL tedbir/yoksulluk nafakası bağlanmasına, 10.000,00 TL maddî, 10.000,00 TL manevî tazminatın müvekkiline ödenmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve birleşen dava dilekçelerinde özetle; asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, 1.000,00 TL tedbir/yoksulluk nafakası ile 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminatın müvekkiline ödenmesine karar verilmesini, dava ve talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 18.02.2021 tarih ve 2018/761 Esas, 2021/92 Karar sayılı kararı ile; asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, davalı-davacı kadın için aylık 400,00 TL tedbir/yoksulluk nafakası bağlanmasına, 10.000,00 TL maddî, 10.000,00 TL manevî tazminatın davalı-davacı kadına verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verildiği görülmüştür.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde; davacı-davalı vekili; ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmesi talebiyle, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
3. Bölge Adliye Mahkemesinin 06.05.2022 tarih ve 2021/2865 E 2022/1165 K sayılı kararı ile; gerekçeli kararın 9. sayfasın 2. paragrafında "... boşanma davasından sonra ki bu hal ve hareketlerin davacının davalıyı yönelttiği iddialar ve dayandığı boşanma sebepleri için affettiğine karine teşkil edeceğinden bu nedenle davacı erkeğin açtığı davanın reddine karar verilmiştir..." denmesine rağmen aynı sayfanın 3. paragrafında "....davacı kadının evini bırakıp sık sık Antalya iline çocuklarının yanına gitmesinde ve çocuklarının eşine karşı tutumlarına kayıtsız kalması hususunda kusurlu olduğu..." ve "... asıl dava davacısı birleşen dava davalısı erkeğin eşinden daha ağır kusurlu olduğu..." denilmekle kusur belirlemesinde kadının kusuru noktasında gerekçenin kendi içinde çelişki oluşturduğu gerekçesiyle davalı-davacının istinaf talebinin kabulüne İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların eşit kusurlu olduğu, asıl ve birleşen davanın kısmen kabul kısmen reddine, tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, tarafların asıl ve birleşen davadaki karşılıklı tedbir/yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili; kabul edilen birleşen dava, kusur belirlemesi ile reddedilen talepleri yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştu.
2.Davalı-davacı kadın vekili; kabul edilen asıl dava, kusur belirlemesi ve reddedilen talepleri yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı-davacının kusur belirlemesine yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile; boşanmaya neden olan olaylarda davacı-davalı erkeğin tam kusurlu, davalı-davacı kadının ise kusursuz olduğunun tespitine, davalı-davacının asıl davanın kabulü, maddî-manevî tazminat ve yoksulluk nafakasına yönelik istinaf başvurularının kabulü ile asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına kadın lehine 10.000,00 TL maddî, 10.000,00 TL manevî tazminata, aylık 400,00 TL tedbir nafakasının boşanma hükmünün kesinleştiği tarihe kadar davacı-davalıdan alınarak davalı-davacıya verilmesine, iş bu nafakanın boşanma hükmünün kesinleştiği tarihten itibaren yoksulluk nafakası olarak devamına, erkeğin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı- davalı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; asıl davanın kabulü, talepleri gibi tazminat ve nafakaya hükmedilmesi, karşı davanın ve ferilerinin reddine karar verilmesi istemiyle temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; kusur değerlendirmesine göre maddî manevî tazminat ile yoksulluk nafakasının miktarının az olduğunu beyanla temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, karşılıklı açılan boşanma davalarının yapılan yargılaması sonucunda kadının davasında verilen boşanma hükmü henüz kesinleşmeden erkeğin ölümü ile davaların konusuz kalıp kalmadığı, ölen eşin mirasçılarının kusur belirlemesi yönünden davayı takip edip edemeyecekleri noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 181 inci maddesi; 6100 sayılı Kanun'un 190 ıncı maddesi, 194 üncü maddesi; 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddesi
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta nüfus kaydına göre erkeğin, boşanma kararı verilmesinden sonra, hüküm henüz kesinleşmeden 16.10.2024 tarihinde öldüğü, evlilik birliğinin ölümle sona erdiği ve eldeki davanın konusuz kaldığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, Bölge Adliye Mahkemesince boşanma davasının esası hakkında konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığı yönünde bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.