"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/2842 E., 2024/2509 K.
DAVA TÜRÜ : Nüfus Kaydının İptali
İLK DERECE MAHKEMESİ : Amasya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/511 E., 2024/325 K.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacılar vekili tarafından davanın reddi yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Davacılar, anne-babalarının çocukları olarak nüfusa kayıtlı olan "..." isimli bir kardeşlerinin bulunmadığını, bu kişiye hiç bir şekilde ulaşılamadığını, böyle birinin hiç doğmadığını ve yaşamadığını, her nasılsa nüfus kayıtlarına sehven geçirildiğini ileri sürerek söz konusu kişinin 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun (5490 sayılı Kanun) 40 ıncı maddesi uyarınca nüfus kaydının iptalini istemişlerdir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, ilgili kişinin nüfus kaydının o dönemde 554 sayılı Kanun'un 1 inci maddesi gereğince ... Köyü Muhtarlığınca düzenlenen ''Karı Koca Gibi Yaşayanların Evliliklerinin ve Çocuklarının Tesciline Ait İlmühber'' şeklindeki belgeye dayanılarak kaydedildiği, belgeyi ilgili kişi olan ...'in anne ve babası tarafından 16.06.1965 Tarihinde Sivas Valiliği'ne sunduklarının anlaşıldığı, böylece ilgili kişi ...'in nüfus kayıtlarının oluşmasının o dönemde var olan usulce yapıldığı ve dayanak belgelerin olduğu, bu belgelere göre nüfus kayıtlarının oluştuğu anlaşıldığından, bu durumda 5490 sayılı Kanun'un 40 ıncı maddesinde düzenlenen ve nüfus kaydının iptali için gerekli, usûlüne göre düzenlenmemiş bir belgeye dayanılarak tesis edilmiş nüfus kaydının oluşması şartının, dava konusu uyuşmazlık için oluşmadığı, ilgili kişinin nüfus kayıtlarının usulüne göre düzenlenmiş doğum belgeleri ile oluştuğu dikkate alınarak, açılan nüfus kaydının iptali davası sabit olmadığı gerekçesiyle ve bu aşamada tanık beyanına başvurulmasına gerek bulunmadığından tanıkların dinlenilmemesine karar verilerek davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar tarafından istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmesi üzerine bu karar davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
Nüfus kayıtlarındaki düzeltme istemine ilişkin davalarda, mahkemelerin hiçbir kuşku ve duraksamaya neden olmaksızın doğru sicil oluşturmak zorunluluğu bulunmaktadır.
Dosya içerisinde bulunan nüfus kayıtlarına göre, iptali istenen kayda esas olmak üzere 554 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun'un 1 inci maddesi gereğince, karı-koca gibi yaşayanların evliliklerinin ve çocuklarının tesciline dair ilmuhaber gereğince ...'in nüfusa tescilinin gerçekleştiği, söz konusu ilmuhaberde, davacıların anne-babası tarafından 19.04.1965 doğum tarihli ... isimli çocuklarının bulunduğunun beyan edildiği ve bu ilmuhaberin 16.06.1965 tarihinde Sivas Valiliğine sunulduğu tespit edilmiş ise de; söz konusu ilmuhaberin olması "..." adında bir kişinin varlığını ispat için yeterli değildir. Bu sebeple nüfus kaydının iptali istenen ...'in kimlik bilgileri ayrıntılı olarak yazılıp ayrı ayrı çalışma kayıtları yönünden Sosyal Güvenlik Kurumu, okul kayıtları yönünden İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, vergi kayıtları için Mal Müdürlüğü, Belediye Başkanlığı ve Tapu Sicil Müdürlüğünden, seçmen kayıtları için İlçe Seçim Kurulundan sorulup araştırma yapılarak, gerekli olması halinde tescile dayanak ilmuhaber ile ilgili ilmuhaberdeki imzaların davacıların anne ve babasına ait olup olmadığı hususunda bilirkişi incelemesi de yaptırılmak ve dayanılan tüm delillerin toplanılarak bir bütün halinde değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,23.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.