"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2553 E., 2022/1559 K.
DAVA TARİHİ : 11.03.2019
KARAR : Davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/130 E., 2020/724 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 11.04.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir..
Belli edilen günde gelen davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. Sabiha Gün Tok'un sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; İstanbul İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde yapı kooperatifi olarak faaliyetini sürdürdüğünü, sanayi sitesindeki iş yerlerinin su ihtiyacını karşılamak amacıyla, davalı şirket ile 15.06.2011 tarihli abonelik sözleşmesini imzaladığını, davalıdan satın aldığı suyu iş yerlerine dağıttığını, satın aldığı su miktarı ile iş yerlerine dağıttığı su miktarının örtüşmemesi üzerine, davalıya müracaat ederek sayacının kontrol edilmesini talep ettiğini, davalı şirket çalışanlarının yapmış olduğu uzun süren incelemeler ve denemelerden sonra, nihai olarak, sayaç odasının hatalı montajı nedeniyle sayacın fazla tüketim kaydettiğinin tespit edildiğini, 21.03.2018 tarihinde sayaç odasının standartlara uygun hale getirildiğini, sayaç odasının standartlara aykırı montajından davalının sorumlu olduğunu, tarafına kusur atfedilemeyeceğini, davalının sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek, 2012 ile 2018 yılları arası fatura dönemlerinde davalıya yapmış olduğu fazladan ödeme miktarının bilirkişi marifetiyle belirlenmesini ve şimdilik 868.947,45 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini; kabul edilmediği takdirde ise fazladan fatura edilen su miktarının tespiti ile dava tarihindeki m3 birim fiyatı üzerinden hesaplanacak bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; abonesi olan davacının başvurusu üzerine, davacıya ait sayacın sökülerek muayeneye gönderildiğini, sayacın doğru çalıştığının sayaç muayene raporu ile sabit olduğunu, davacının itirazları üzerine bu kez yerinde yapılan incelemede; sayaç odasının standartlara uygun olmadığının, basınç kırıcının doğrudan sayaca bağlandığının, olması gereken düz boruların yerinde olmadığının tespit edildiğini, ancak standartlara aykırı sayaç odasının, sayaç ölçümünü etkilediğine dair bilimsel bir verinin bulunmadığını, kaldı ki sayaç odasının bakım ve korunmasından davacının sorumlu olduğunu, nitekim abonelik sözleşmesinin sayaç odasının standartlara uygun olduğu görülerek yapıldığını, sonrasında kendisinin herhangi bir müdahalesinin olmadığını, sayaç sarfiyatlarına göre yapılan tahakkuk işleminin de hukuka uygun olduğunu, davacının iddialarının hukuki ve bilimsel dayanaktan yoksun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 07.11.2019 tarihli bilirkişi heyeti raporu hükme esas alınarak, taraflar arasında 15.06.2011 tarihli abonelik sözleşmesi bulunduğu, davacının su sayaç odasını ve sayaç montajını dava dışı Baylan firmasına yaptırdığı, sayaç odasının montajının hatalı yapıldığı, bu nedenle sayacın fazla tüketim kaydettiğinden bahisle, fazladan tahakkuk ettirilerek tahsil edilen bedellerin iadesi istemiyle eldeki davanın açıldığı, su sayaç odasının sayaç dahil montajının yapılması yükümlülüğünün aboneye ait olduğu, ancak abonenin su almak için İSKİ'ye yaptığı müracaat sonrası, İSKİ tarafından aboneye su verilmeden önce sayaç kontrolünün yapılması gerektiği, dosyadaki mevcut fotoğraflardan ve yerinde yapılan incelemelerden, sayaç montajının sayaç montaj şemasına uygun olarak yapıldığı, sayaç montajında bir hatanın bulunmadığı, davacı tarafından site sakinlerine verilen su miktarı ile davalıdan alınan su miktarının aynı olmamasının, davalıdan alınan suyun sayaçlarda fazladan ölçüldüğü anlamını taşımayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; hükme esas alınan bilirkişi raporundaki tespit ile davalı şirket çalışanları tarafından yapılan tespitin birbiriyle çeliştiğini, faturalara yansıyan su tüketiminin gerçeği yansıtmadığı yönündeki itirazı üzerine, davalı şirket tarafından sayacın dört kez değiştirildiğini, hatalı ölçümün su sayacından kaynaklanmadığının tespit edildiğini, akabinde yeniden şikayette bulunduğunu, bu kez kaçak su kullanımının olup olmadığı yönünde detaylı inceleme yapıldığını, kaçak su kullanımının olmadığının da tespit edildiğini, en son ise sayaç odasında yerinde yapılan inceleme sonucu, 08.11.2017 tarihli tutanak ile sayaç odasının montajının hatalı yapıldığının, İSKİ standartlarına uygun olarak tesis edilmediğinin tespit edildiğini, akabinde standartlara uygun hale getirildiğini, iki aylık test süresinden sonra, sayaç odasının yeniden eski haline getirilmesi suretiyle yeniden ölçüm yapıldığını, iki aylık ikinci test süresinin bitiminin ardından, su sayacının fazladan tüketim kaydetmesine, sayaç odasının hatalı montajının sebebiyet verdiğinin anlaşıldığını, 21.03.2018 tarihinde yeniden sayaç odasının standartlara uygun hale getirildiğini, işbu tarihten itibaren sorunun çözüldüğünü, Mahkemece yeterli araştırma ve inceleme yapılmadığını, bilirkişi raporunun hükme esas alınamayacağını, rapora karşı itirazları karşılanmadan karar verildiğini, ek raporun kök raporun tekrarı mahiyetinde olduğunu, yeni görevlendirilecek bilirkişiden rapor alınması gerektiğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamında alınan bilirkişi heyeti kök ve ek raporunun ilgili mevzuat ve yönetmelik hükümlerine uygun olduğu, fatura tahakkuklarında hata olmadığı, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davaya konu aboneliğe dair sayacın, kurulu bulunduğu sayaç odasının montajının yapılmış olması nedeniyle hatalı ölçüm yaptığı, fazla tüketim kaydettiği iddiasıyla, fazladan tahsil edilen bedellerinin istirdadı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 281 inci maddesinde; tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların bilirkişiye tamamlattırılmasını, belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri, mahkemenin, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için bilirkişiden ek rapor alabileceği, ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
2. Bilirkişiler, raporlarını hazırlarken raporun dayanağı olan somut ve özel nedenleri bilimsel verilere uygun olarak göstermek zorundadır. Bilirkişi raporu, aynı zamanda taraf ve Yargıtay denetimine de elverişli olacak şekilde bilgi ve belgeye dayanan gerekçe ihtiva etmelidir. Ancak bu şekilde hazırlanmış raporun denetimi mümkün olup, hüküm kurmaya dayanak yapılabilir.
3. Değerlendirme
1. Somut uyuşmazlıkta; davacının, davalı şirketin su abonesi olduğu, davacı tarafından aboneliğe konu sayacın fazladan tüketim kaydettiğinden bahisle davalı şirkete muhtelif tarihlerde sorunun çözülmesi bakımından başvuruda bulunulduğu, davalı şirket tarafından öncelikle sayaç üzerinde inceleme yapıldığı, sayaç muayene raporu ile sayacın doğru çalıştığının tespit edildiği, ardından bu kez davalı şirket çalışanları tarafından sayaç odasında inceleme ve araştırma yapıldığı, 08.11.2017 tarihli tutanak ile sayaç odasının İSKİ standartlarına uygun olarak tesis edilmediği tespit edilip, sayacın standartlara uygun hale getirildiği, sisteme su verildiği, 20.01.2018 tarihinde ise sayaç okuması yapıldığı, okuma yapıldıktan sonra sayaç odasının tekrardan eski haline (standartlara aykırı hale) getirildiği, 21.03.2018 tarihinde yeniden sayaç okuması yapılıp, sayacın yeniden standartlara uygun hale getirildiği, sonuç olarak, sayaç odasının standartlara uygun hale getirilmesiyle birlikte tüketimde düşüşün görüldüğü anlaşılmış olup, bu husus davalının da kabulündedir.
2. Derece mahkemelerince hükme esas alınan bilirkişi heyeti raporunda ise; anılan tespit ve gözlemler dikkate alınmaksızın, davalı şirketin sayaç odasının standartlara uygun olmadığı yönündeki tespitinin aksine, bilimsel verilere dayanılmadan, dava dışı firma tarafından hazırlanan sayaç montaj şemasına atıfta bulunularak, montaj şemasında "basınç düşürücüden" hiç bahsedilmediği, bu nedenle sayacın doğru ölçüm yapması için sadece "sayaç ekseninin zemin eksenine paralel" olmasının yeterli olacağı, dava konusu sayacın da zemine paralel olduğunun görüldüğü belirtilip, sayaç odasının dizaynından kaynaklanan fazla bir tüketimin olmayacağı genel ve soyut ifadelerle açıklanmış, davacı tarafından işbu rapora gerekçeleri de gösterilmek suretiyle itiraz edilmiştir. Mahkemece, davacının rapora karşı itirazları karşılanmaksızın karar verildiği, diğer taraftan alınan raporun, hüküm kurmaya ve denetime elverişli olmadığı anlaşılmaktadır.
3. Hal böyle olunca, İlk Derece Mahkemesince; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular çerçevesinde, yeniden konunun uzmanlarından oluşturulacak bilirkişi kurulundan, davacının itirazlarını karşılar biçimde, Yargıtay ve taraf denetimine elverişli rapor alınmak suretiyle, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
4. İlk Derece Mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca, işbu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA,
2. Aynı Kanun'un 371 inci maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA,
8.400 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.04.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.