"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 18.HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen idari işlemin iptali ve alacak davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; tarafların istinaf başvurularının esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; eczane sahibi olduğunu, davalı ... ile anlaşmasını 01/04/2016 tarihinde imzaladığını, ancak SGK tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden 19/10/2016 tarihi itibariyle medula sistemine erişiminin kapatıldığını, bu nedenle ilaç satışı yapamadığını ve daha önce yapmış olduğu satışlara ilişkin ücretlerini de SGK'dan tahsil edemediğini, bu haksız uygulamanın devamı halinde telafisi güç ekonomik zararlara uğrayacağını belirterek; idari işlemin iptali ile fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL ödenmeyen ilaç bedelinin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş olup; bilahare sunduğu 05/12/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 43.832,08 TL olarak arttırmıştır.
Davalı; davacının Medula provizyon ekranının OHAL kapsamında kapatıldığını, "Olağanüstü hal süresince yayımlanan kanun hükmünde kararnameler kapsamında alınan kararlar ve yapılan işlemler nedeniyle açılan davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilmez." denildiğini, kurum işleminin mevzuata uygun olduğunu belirterek davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince; ‘--KHK ile kapatılan kurumlar arasında hiçbir eczanenin bulunmadığı, davalı idarenin 01/12/2016 tarihli yazı ile ve 08/12/2016 tarihli 2. yazı ile, sözleşmeyi feshettiğini bildirdiği, fesih işleminin 2016 yılı protokolünün 5.1 maddesine göre yerinde olduğu anlaşıldığından, öncelikle davacının fesih işlemine ilişkin iptal talebinin reddine --fesih işlemine kadar, davacının, sözleşmenin yürürlükte olduğu döneme ait ödenmemiş toplam fatura bedelinin 43.832,08 TL olduğu--’ gerekçesiyle‘ davanın kısmen kabulüne, fesih işlemine ilişkin iptal talebinin reddine, fesih işlemine kadar oluşan 43.832,08 TL alacağın ıslah tarihi olan 06/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; ‘--Sözleşmenin 5.1 maddesinde her iki tarafa da 1 ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilecekleri konusunda yetki verilmiştir. --Taraflar arasındaki eczane protokolü her iki tarafı da bağladığı gibi fesih hakkının da her hangi bir koşula bağlanmadığı açıktır. Davacı eczacının eczanesinin medula sisteminin kapatılmasının ohal kapsamında, ilgili khk'nin 38. maddesi uyarınca alınan bir işlem olduğu ve açılan davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemeyeceği düzenlenmiş olduğundan, ayrıca protokolün 5.1 maddesi göz önüne alındığında, ayrıca hukuk sistemimizde sözleşme ilişkisinin her iki tarafı zorlayacağına dair hüküm de bulunmadığından serbest irade ile imzalanan sözleşmelerin serbest iradeyle tek taraflı feshedilebileceği ilkeleri değerlendirildiğinde, fesih işlemine yönelik talebin reddine karar verilmiş olmasında usul ve yasaya aykırılık tespit edilmemiş, ayrıca bilirkişilerce davacı eczacının medula sistemine erişiminin kapatılmasından önce taraflar arasındaki ilaç temini protokolü davalı kurum tarafından ohal kapsamında ilgili KHK'nın 38.m.si uyarınca medula sistemine erişimin kapatılmadan önce ilaç temini protokolü henüz yürürlükteyken eylül/ekim 2016 tarihli kurum sigortalılarına satışı yapılan reçete bedelleri bilirkişi heyeti tarafından 43.832,08 tl olarak hesaplanmakla, bu miktarın davalı kurum tarafından karşılanması gerektiği --’ gerekçesiyle tarafların istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiş; karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Uyuşmazlık; taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, ilgili mevzuat ve 667 ile 668 sayılı OHAL KHK’ları kapsamında Kurum tarafından davacının medula ekranının kapatılmasının haksız olup olmadığının tespitine ve ekran kapatma işleminin iptali gerekip gerekmediğine ilişkindir.
Davalı kurumca 19/10/2016 tarihinde davacının medula ekranının kapatıldığı ve davacı tarafından, bu kapatma işleminin sözleşmesinin haksız feshi anlamına geldiği gerekçesiyle 02/12/2016 tarihinde açılan iş bu davada, kurumun ekran kapatma işleminin iptalini istediği anlaşılmaktadır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; davalı Kurumca, taraflar arasındaki protokolün 5.1. maddesine göre 08/12/2016 ve 01/12/2016 tarihli fesih bildirimine yönelik yazıları mevcut ise de bu yazıların davacıya tebliğine ilişkin herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmamış olup, dairemizin 06/06/2022 tarih 2022/ 2312 esas 2022/5450 karar sayılı geri çevirme kararı sonrasında da dosyaya fesih yazılarının davacıya tebliğ edildiğine yönelik bir bilgi ve belge eklenmemiştir.
Bu nedenle taraflar arasındaki protokolün 5.1. maddesine göre sözleşmesinin feshine ilişkin işlem dava konusu değildir. Her ne kadar kurumca, davacının medula ekranının kapatılmasının dayanağı olarak 667 ve 668 sayılı ohal khk’ları gösterilmişse de, bu khk’larda eczanelerin kapatılması veya medula ekranlarının kapatılmasına ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır. Aynı şekilde taraflar arasında düzenlenen protokol hükümleri, SUT, 5510 sayılı yasa ve ilgili mevzuatta yer alan hükümlerde de eczacının sözleşmesi feshedilmeden medula ekranının kapatılmasına ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır.
Tüm bu nedenlerle kurumun davacının medula ekranını kapatması haksız olup davanın bu yönden de kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde yanılgılı değerlendirme ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, hükmün bozulmasını gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre tarafların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, 2- Bozma nedenine göre tarafların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 10/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.