"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki hakem heyeti kararına itiraz davasının mahkemece yapılan yargılaması neticesinde davanın kabulüne dair kesin olarak verilen hükmün Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı tarafça tamir edilen çamaşır makinesinin sürekli olarak arıza veren ve bir türlü tamir edilemeyen ayıplı ürün olduğunu, karşı tarafın savunmasında garantisinin dolduğunu iddia ettiğini, garanti dolmadan servise başvurusunu yaptığını, karşı tarafın sürekli olarak kendisini oyaladığını, tamir yapılsa da arızaların bir türlü giderilemediğinin görüldüğünü, başvuru yazısında ürünü iade etmek istediğine ilişkin herhangi bir talebinin olmadığını, buna rağem hakem heyetince ürünün davalıya iadesine karar verildiğini, hakem heyetinin başvurusunu yanlış yorumladığını, makinenin ederinin de 1.620,00 TL olmadığını belirterek ... İlçe Tüketici Hakem Heyeti'nin 28/10/2021 tarih 096320210005008 sayılı kararının kaldırılması ile gizli ayıplı olan ürüne harcanan tamir masrafları ile kırılan panel göz önüne alınarak satış bedelinde ayıpların masrafı kadar indirim yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davada taraflarına husumet düşmediğini, davanın dayanağı olan hakem heyeti tarafından verilen kararın davacı tarafından kabul edilerek Kayseri Genel İcra Dairesi'nin 2021/55051 esas sayılı dosyası ile aleyhinde ilamlı icra takibine konu edildiğini, 2.355,00-TL'nin davacıya ilgili dosyada ödeme yapıldığını, davacının zımni ikrarda bulunarak hakem heyeti kararını icraya konu ettiğini, akabinde ödenen bu bedel karşılığında makine teslimi içeren kararın icraya konulduğunu, servis formunda davacı makinenin sağlam teslim edildiğini kabul ettiğini, davacının iddialarında yer alan her ayıbın servise yükletilmesinin kabul edilemeyeceğini, söz konusu ayıplaras davacı tarafından sebebiyet verildiğini, garanti kapsamında olmayan tamiratlar olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
-2-
Mahkemece, davacının ayıp oranında bedelde indirim talebini tamirci konumunda olan davalıdan talep edemeyeceği, yapılan inceleme sonucunda davanın ayıplı hizmet ifası olduğu, 1.620,00-TL tamir bedeli ile panel kırığına sebep olunan 1.450,00-TL tamir parasının ayıplı ifadan kaynaklı tazmin olduğu, hakem heyetinin davacının talebinin dışında karar verdiği, davacının talebinin onarım ve tamir bedeli olduğu, hakem heyetinin talep dışı karar verdiği gerekçesiyle davanın kabulüne, ... İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığı'nın 28/10/2021 tarih 096320210005008 sayılı kararının "başvuru sahibinin talebinin kabulü ile-3.070,00 TL'nin tüketiciye iadesine" şeklinde düzeltilerek onanmasına, karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığının 25/08/2022 tarihli yazısında; davalıya ait serviste çamaşır makinesi tamir gören davacının sunulan hizmetin ayıplı olduğunu ileri sürerek 1.620-TL ayıplı hizmet bedelinin iadesi ve ürünün onarımı için ... İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığına yaptığı başvuru sonucu tüketici hakem heyetince kabul kararı verilerek 1.620-TL nin davacı tüketiciye iadesine ve talep olmadığı halde şikayete konu ürünün davalıya teslimine karar verildiği, bu sebeple davacı tüketici tarafından söz konusu Tüketici Hakem Heyeti kararının düzeltilmesi istemiyle açılan davada, mahkemece “taleple bağlılık ilkesi” dikkate alınmaksızın, talep aşılmak suretiyle yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
Dava, tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, taleple bağlılık ilkesine aykırı şekilde hüküm kurulup kurulmadığı noktasında toplanmaktadır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 26. maddesi hükmüne göre mahkeme, tarafların iddia, savunma ve talepleri ile bağlıdır. Kural olarak mahkemenin talepten fazlasına veya başka bir şeye hükmetmesi olanak dışıdır. Açılan bir davada hakim istenilenden fazlasına veya başka bir şeye hükmedemez. Öğreti ve uygulamada taleple bağlılık olarak adlandırılan bu kural sadece sonuç istem yönünden değil, sonuç istemi oluşturulan her bir alacak kalemi yönünden de uygulanır.
Taleple bağlılık ilkesi, talep edilmeyene karar vermeme, talep edilenden fazlasına karar vermeme ve talep edilenden farklı bir şeye karar vermeme biçimlerinde mahkeme kararının sınırları belirler şekilde karşımıza çıkmaktadır. Mahkemece dava dilekçesine bakılarak tespit edilecek bu sınırlar, talep edilen hukuki sonuçtur.
Somut olayda; davacının tüketici hakem heyetine başvuru dilekçesinde; ayıplı ürün olması nedeniyle çamaşır makinesi için ödenen 1.620,00-TL tamir bedelinin iadesini ve kırılan panelin onarımını istemiş olmasına rağmen tüketici hakem heyetince 1.620,00-TL’nin davacıya iadesine, ürünün ise davalıya teslimine karar verdiği, bu kez davacının dava dilekçesi ile malın teslimine ilişkin talebi olmadığı halde ürünün davalıya iade edildiğini belirterek tüketici hakem heyeti kararının iptalini, gizli ayıplı olan ürüne harcanan tamir masrafları ile kırılan panel göz önüne alınarak satış bedelinde ayıpların masrafı kadar indirim yapılmasını talep ettiği, ancak mahkemece, davacının talebi dışına çıkılarak davanın ayıplı hizmet ifası olduğu, 1.620,00-TL tamir bedeli ile panel kırığına sebep olunan 1.450,00-TL tamir parasının ayıplı ifadan kaynaklı tazmin olduğu, hakem heyetinin davacının talebinin dışında karar verdiği, davacının talebinin onarım ve tamir bedeli olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, ... İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığı'nın 28/10/2021 tarih 096320210005008 sayılı kararının "başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 3.070,00-TL'nin tüketiciye iadesine" karar verdiği anlaşılmaktadır.
../...
-3-
O halde davalıya ait serviste çamaşır makinesi tamir gören davacının sunulan hizmetin ayıplı olduğunu ileri sürerek 1.620-TL ayıplı hizmet bedelinin iadesi ve ürünün onarımı için ... İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığına yaptığı başvuru sonucu tüketici hakem heyetince kabul kararı verilerek 1.620-TL nin davacı tüketiciye iadesine ve talep olmadığı halde şikayete konu ürünün davalıya teslimine karar verildiği, bu sebeple davacı tüketici tarafından söz konusu Tüketici Hakem Heyeti kararının ürünün davalıya iadesi yönünden düzeltilmesi istemiyle açılan davada, mahkemece “taleple bağlılık ilkesi” dikkate alınmaksızın, talep aşılmak suretiyle yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğundan Adalet Bakanlığı’nın bu yöne ilişen kanun yararına temyiz talebinin kabulü gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı’nın kanun yararına bozma talebinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA, aynı maddenin üçüncü fıkrası uyarınca gereği yapılmak üzere bozma kararının bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 26.09.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.