"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/435 E., 2021/677 K.
KARAR : Asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne
Taraflar arasındaki birleştirilerek görülen tazminat davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Davalı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı asıl davada; 02.08.2009 tarihinde oturduğu sitede köpekler için ayrılmış bulunan alanda davalıya ait köpeğin saldırısına uğraması sonucu kolundan ağır şekilde yaralandığını, köpeğin saldırısından güvenlik elemanlarının yardımı ve köpeğe attığı yumrukla kurtulabildiğini, köpeğin saldırganlığının tüm site sakinlerince bilindiğini, olayın meydana gelmesinde gerekli tedbiri almayıp köpeği küçük çocuğuna teslim eden davalının kusurlu olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik iş gücü kaybı nedeniyle 1.000 TL maddi, 40.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, 19.03.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 112.004,52 TL’ye yükseltmiştir.
2. Birleşen davada davacı ... Genel Yaşam Sigorta A.Ş.; sigortalısı Bülent’in davalıya ait köpeğin saldırısına maruz kaldığını, ağır şekilde yaralandığını, tedavi giderlerinin tarafınca karşılandığını, olayın meydana gelmesinde gerekli dikkat ve özeni göstermeyen davalının kusurlu olduğunu ileri sürerek; yapılacak tedavi giderlerinden kaynaklı hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik ödediği 14.815,14 TL’nin ödeme tarihi olan 08.09.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 21.01.2011 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 16.968,48 TL’ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı; sitede köpekler için ayrılmış bulunan alana giren davacının köpeğine saldırıda bulunduğunu, dişi kırılan köpeğin saldırıyı bertaraf etmek için davacının kolunu ısırdığını, cinsi gereği köpeğinin saldırganlığından bahsedilemeyeceğini, olayın meydana gelmesinde davacının ağır kusurlu olduğunu, tarafına kusur atfedilemeyeceğini, talep edilen manevi tazminatın da fahiş olduğunu savunarak, asıl ve birleşen davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.07.2014 tarihli ve 2013/88 E., 2014/277 K. sayılı kararıyla; davacının olay tarihinde köpeklere tahsis edilmiş etrafı çitle çevrili oyun alanına girerek davalıya ait köpeğin boğazını sıktığı, köpeğe yumruk ve tekme attığı, köpeğin de savunma refleksi göstererek davacıyı ısırdığı, bu sebeple gerçekleşen olay nedeniyle davalıya kusur atfedilemeyeceği gerekçesiyle, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECI
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, asıl ve birleşen davada davacılar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 19.11.2015 tarihli ve 2015/272 E., 2015/18395 K. sayılı ilamla; tarafların kusur ve sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin mahkemece alınan bilirkişi raporlarının birbiriyle çeliştiği, raporlar arası çelişkiyi giderecek şekilde, önceki bilirkişiler dışında seçilecek konusunda uzman üç kişilik bilirkişi heyetinden tarafların kusur ve sorumluluklarını değerlendiren, ayrıntılı, gerekçeli ve denetime açık rapor alınarak, ulaşılacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemenin 18.04.2018 tarihli ve 2016/57 E., 2018/165 K. sayılı kararıyla; davacının davaya konu olay sebebiyle köpeklerin serbest bırakıldıkları alan içesine girdiği sırada Alex isimli köpeğine müdahale etmesi üzerine davalının köpeği tarafından yaralandığı, söz konusu olay nedeni ile kusur durumunun tespiti yönünden aldırılan bilirkişi rapor içeriklerine göre göre olay nedeni ile davacının kusurlu bulunduğu olayın meydana gelmesinde davalının sorumluluğuna gidilemeyeceği gerekçesiyle, asıl ve birleşen davanın reddine dair verilen hüküm; asıl ve birleşen davada davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
2. Dairece verilen 26.11.2019 tarihli ve 2019/4263 E., 2019/9309 K. sayılı ilamla; (1) numaralı bentle davacıların sair temyiz itirazları reddedildikten sonra, (2) numaralı bentle; "...her ne kadar davalıya ait köpek, davacının müdahalesi nedeniyle korkuya bağlı tepkisel olarak sinirlenip davacıyı ısırmış ise de, davalının da köpeğine, iyi eğitim vererek, kilosunu, saldırganlık durumunu, mevsimsel etkileri göz önünde bulundurarak, yeterli güce sahip (gerektiğinde müdahalede bulunabilecek güce ve yaşa) bir vekil-yardımcı marifetiyle sitenin ortak kullanım alanına tahsis edilmiş yere göndermesi gerekir iken, bu durumlara dikkat etmeden hareket eden davalının da bu bağlamda munzam kusurlu olduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, mahkemece; kusursuz sorumlu olan davalının, munzam kusuru nedeniyle illiyet bağını kesen sebeplere dayanarak sorumluluktan kurtulamayacağı, buna bağlı olarak munzam kusur dikkate alınmak suretiyle (davalının tazminle yükümlü olduğu zarar tutarının belirlenmesi) asıl ve birleşen dava hakkında karar verilmesi gerekirken, delillerin yanılgılı değerlendirmesi sonucu istemin tümden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir..." gerekçesiyle bozulmuştur.
C. Bozmaya uyularak verilen karar
1. Bozmaya uyan mahkemenin 16.11.2021 tarihli ve 2020/435 E., 2021/677 K. sayılı kararıyla; serbest alan içerisine bırakılan davalıya ait köpeğin davacının köpeğine cinsel dürtülerle saldırdığı veya onunla oynamak istediği sırada, davacının da davalının köpeğine müdahalede bulunduğu, davacının müdahalesinin köpeğin boğazını sıkmak ve vurmak şeklinde eylemlerle gerçekleştiği, köpeğin de tepki olarak davacıyı ısırdığı, gerçekleşen olayda davacının kusurunun bulunduğu, sürekli iş göremezlik tazminatı olarak belirlenen 112.004,52 TL’den % 80 oranında indirim yapılması gerektiği; sigortalı davacı ...’in toplam 16.968,48 TL tutarındaki tedavi giderlerinin özel sağlık sigorta poliçesi kapsamında birleşen davada davacı ... tarafından karşılandığı, sigorta şirketinin yaptığı ödeme nedeniyle davalıya kusuru oranında rücu edebileceği, bu nedenle zarar gören davacının kusuru oranında indirim yapılması gerektiği gerekçesiyle; asıl davanın kısmen kabulüne, 22.400,90 TL maddi tazminat ile 5.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine; birleşen davanın kısmen kabulüne, 2.963,03 TL’nin 08.09.2009 tarihinden, 430,67 TL’nin ise 28.10.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde asıl ve birleşen dosya tarafları temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 20.09.2022 tarihli ve 2022/1035 Esas, 2022/3756 Karar sayılı ilamıyla, birleşen davaya yönelik davacı temyizinin miktardan davalının katılma yolu ile temyizinin ise asıl temyize bağlı olduğu gerekçesiyle reddine, Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre; asıl davaya yönelik davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra, olayın meydana gelmesinde hayvanı idare eden sıfatıyla gerekli özeni göstermeyen, gözetim ve denetim görevini yerine getirmeyen davalının kusursuz sorumluluğunun yanında ayrıca ek kusurunun bulunduğu, öte yandan köpeğe müdahalede bulunması sonucu zarar gören davacının ise ortak kusurlu sayılacağı dikkate alınıp, maddi tazminat miktarından daha düşük (makul) oranda ortak kusur indirimi yapılması ve davacı için daha yüksek oranda manevi tazminata hükmedilmesi gerektiğinden bahisle bozulmuştur.
VI. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı, davada davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı vekili; olayın gerçekleştiği yerin serbest alan olmadığını, sadece köpeklere ayrıldığını, davacının köpeğine şiddet uyguladığını, köpeğin de meşru müdafaa hakkını kullandığını, oğlunun köpeği kontrol edecek yeterlilikte olduğunu, farklı bilirkişi raporlarında davacının kusurlu olduğunun, kendilerine kusur atfedilemeyeceğinin belirlendiğini, ceza davasında suçun unsurları oluşmadığı gerekçesiyle beraat kararı verildiğini, saldıranın davacı olduğunu, manevi tazminatın fahiş oranda verildiğini ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, olay tarihinde yürürlükte olan 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun (818 sayılı Kanun) nın 56 ncı maddesine dayalı hayvan bulunduranın sorumluluğuna ilişkin tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
818 sayılı Kanun’un 56 ncı maddesine göre; hayvanın bakımını ve yönetimini, dikkat, özen ve gözetim görevini üzerine alan ve ondan sürekli şekilde faydalanan kişi, hayvanı bulunduran sıfatıyla bu hayvanın sebebiyet vermiş olduğu zararları ödeme yükümlülüğü altındadır.
3. Değerlendirme
1.Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin ileri sürülen sebeplerin incelenmesinin artık mümkün olmadığı, olayın meydana gelmesinde hayvanı idare eden sıfatıyla gerekli özeni göstermeyen,
gözetim ve denetim görevini yerine getirmeyen davalının kusursuz sorumluluğunun yanında ayrıca ek kusurunun bulunduğu, uyduğu bozma ilamında belirtilen hukuki esasları gözeterek karar vermekle yükümlü olan Mahkemece kusur indiriminin yüksek oranda yapıldığı, hükmedilen manevi tazminat miktarının ise olayın özelliği, kusur durumu, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, günün ekonomik koşulları itibariyle az olduğu, davalı tarafın karar düzeltme dilekçesinde bildirdiği sebeplerin Dairece verilen bozma kararının düzeltilmesini gerektirecek nitelikte bulunmadığı anlaşılmıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
KARAR DÜZELTME TALEBİNİN REDDİNE,
Aşağıda yazılı para cezası ile bakiye harcın karar düzeltme isteyene yükletilmesine,
14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.