"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2022/1029 E., 2022/940 K.
DAVA TARİHİ : 30.09.2011
Taraflar arasındaki bedel iadesi, tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... ile diğer davalı ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. arasında imzalanan 20.06.2006 tarihli sözleşmeyle; ... Belediye Başkanlığına ait ... ili ... İlçesi ... Mahallesinde bulunan 27108 ada 1 nolu parselde kayıtlı taşınmaza 512 daire yapılması ve yapılan dairelerden %25’inin ... Belediyesine ait olacağının kararlaştırıldığını, sözleşmenin imzalanmasından sonra davalıların yoğun bir şekilde satış kampanyasına başladıklarını, ilgili Belediye Başkanının çeşitli ortamlarda projenin ... Belediyesinin güvencesi altında yapıldığı ve bu projenin ... Belediyesinin yüz akı projelerinden biri olduğu konusundaki açıklamaları nedeni ile halkta güven ve inanç oluşturulduğunu, ... Belediyesinin güven telkinleri dikkate alınarak ... ili ... İlçesi ... Mahallesi 27108 ada 1 nolu parselden S Blok ... Apartmanı 6. Kat 13 bağımsız bölüm sayılı taşınmazın, ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den 140.000,00 TL bedel karşılığı satın alındığını ve satış bedelinin ödendiğini, sözleşmede teslim süresi 01.09.2008 tarihi olmasına rağmen davalılarca teslim yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, teslim ve tescil yönünden davalılara başvurulması üzerine ... Belediyesi tarafından sözleşmenin feshedildiğinden bahisle bu yükümlülüğün yerine getirilmediğini, fesih nedeniyle davalı ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin işten el çektirilerek yapılan inşaatlara ... tarafından el konulduğunu belirterek satışa konu taşınmazın tapu kaydının iptali ile tesciline, satışa konu taşınmazın eksiksiz hali ile rayiç değeri üzerinden belirlenecek tazminattan şimdilik 5.000,00 TL ile taşınmazın teslim tarihi olan 30.06.2009 tarihinden itibaren işleyecek kira bedeli ve uğranılan müspet zararın ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, tapu iptali ve tescil talebinin mümkün olmaması halinde evin bedeli için ödenen bedelden şimdilik 10.000,00 TL’sinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsili ile evin teslim edilmesi gereken tarihten bu yana işleyecek rayiç kira bedeli ve uğranılan müspet zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
1. Mahkemenin 2011/579 E. 2011/755 K. sayılı kararıyla; davanın görev yönünden reddine karar verilmiş, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 2012/5038 E., 2012/6057 K. sayılı ilamıyla karar onanmıştır.
2. Mahkemece 2012/503 E., 2021/911 K. sayılı kararıyla; davanın dayanağını 15.11.2008 tarihli satış sözleşmesinin oluşturduğu, ancak satışa konu taşınmazın satış tarihinden önce 28.05.2007 tarihinde 3 üncü kişi adına satılarak tapuya tescilinin yapıldığı, dava konusu taşınmazın bir kez temlik edilmekle temlik edenin taşınmaz üzerindeki haklarının ortadan kalktığından ve haklar temlik alana geçtiğinden dolayı şirketin daha sonra taşınmazı davacıya temlik etmesinin herhangi bir hak doğurmayacağı, bu nedenle dava konusu taşınmazın 28.05.2007 tarihinde dava dışı 3 üncü kişi adına temlik edildiğinden, davacıya 15.11.2008 tarihinde yapılan temlikin geçersiz olduğu, güven ilişkisinin ancak geçerli sözleşmelerde uygulama imkanına sahip olup geçersiz sözleşmelere davalı Belediyenin güven sorumluluğundan bahsedilemeyeceği, davacının dayandığı sözleşme geçersiz olduğundan Belediyenin sorumluluğuna başvurmanın mümkün olmadığı, ancak geçersiz sözleşmelerde sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda herkes aldığını karşılıklı iade ile mükellef olduğu, bu durumda davacının ancak verdiğini sebepsiz zenginleşme kuralları gereğince ancak ... A.Ş.'den talep edebileceği, davacının dava dilekçesiyle ödenen bedelin tahsilini talep ettiği ve ıslah dilekçesiyle dava değerini 140.000,00 TL'ye çıkardığı, davacı vekili tarafından da denkleştirici adalet ilkesi uyarınca ödenen bedelin güncellenmesi yönünden talebinin bulunmadığı, belirtildiği üzere geçersiz sözleşme kapsamında tahsil edilen bedelden, sözleşmenin tarafı olan ... A.Ş.'nin sorumlu olup ancak bu şirketten talep edilebileceği anlaşıldığından ... Belediyesi yönünden açılan davanın reddine, ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkında açılan davanın kısmen kabul kısmen reddine, 140.000,00 TL sözleşme kapsamında ödenen bedelin, 10.000,00 TL'sine dava tarihinden, 130.000,00 TL'sine ıslah tarihi olan 31.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den tahsili ile davacıya verilmesine, tapu iptali ve tescil, kira kaybı bedeli, müspet zarar ve ödeme tarihinden itibaren ticari faiz isteğinin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 2022/3200 E., 2022/5289 K. sayılı kararıyla; davalı ... Belediyesinin sorumluluğunun, sözleşmeye dayalı sorumluluk değil, güven teorisi gereği bir sorumluluk olduğu, davacı sözleşmeyi her ne kadar diğer davalı ... A.Ş. ile akdetmişse de, diğer davalı ...'ye duyduğu güven üzerine, reklam ve afişlere, çeşitli söylemlere inanarak imzaladığı, bu nedenle davacının ödediği güven teorisi gereği bedelin iadesi talebinden, davalı ... A.Ş. ile birlikte diğer davalı ... Belediyesinin de müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu gerekçesiyle hüküm bozulmuş olup, davacının sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozmaya uyularak davanın kısmen kabul kısmen reddine, davacı ile davalılardan ... ... İnşaat San. Tic. A.Ş. arasında imzalanan 15.11.2008 tarihli ... Gedavet Konutları Satış Sözleşmesinin feshine, 140.000,00 TL sözleşme kapsamında ödenen bedelin, 10.000,00 TL'sine dava tarihinden, 130.000,00 TL'sine ıslah tarihi olan 31.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, tapu iptali ve tescil, kira kaybı bedeli, müspet zarar ve ödeme tarihinden itibaren ticari faiz isteğinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; önceki kararla Belediye aleyhindeki davanın reddine karar verildiğini ve davacının bu kararın esasına ilişkin temyiz itirazının bulunmadığını, sadece vekalet ücretinden temyiz edildiğini, davacının sözleşmede imzasının bulunmadığını, teslim tarihinin yanlış yazıldığını bu nedenle geçersiz sözleşme nedeni ile sorumluluklarının bulunmadığını ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, harici düzenlenen taşınmaz satış sözleşmesi ile satın alınan gayrimenkulün teslim edilmemesi üzerine terditli bedel iadesi ve tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.05.2019 tarihli ve 2018/13-977 E., 2019/572 K. sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Davalı ... vekili Mahkemenin 2012/503 E., 2021/911 K. sayılı kararına ilişkin davacının sunduğu temyiz dilekçesinin sadece vekalet ücretine ilişkin olduğunu, buna göre itiraz edilmeyen hususta bozma yapıldığını ileri sürmüşse de; dosyanın incelenmesinde, davacı vekilinin sehven gönderdiği dilekçenin başka bir dosyaya ilişkin olduğunu bildirdiği, temyiz süresi içerisinde tekrar gönderdiği temyiz dilekçesinde ise davalı Belediyenin de güven sorumluluğu gereği diğer davalı ile birlikte sorumlu olması gerektiği şeklinde kararı temyiz ettiği, bu gerekçe ile bozma yapıldığı anlaşılmıştır.
2. Buna göre, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hakim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, yukarıda açıklanan Hukuk Genel Kurulu gereği davalı Belediyenin güven teorisi gereği diğer davalı ile birlikte sorumlu olduğunun anlaşılmasına, kararın bozmaya uygun olmasına göre, davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanununa uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Kanun'un Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
09.11.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.