"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/440 E., 2022/658 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/379 E., 2019/469 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; Aydın İli, Didim İlçesi, 366 ada 1 parsel ile yine 368 ada 1 parsel sayılı taşınmazların ... adına kayıtlı iken oğlu olan ...'ne, bu kişiden de müvekkiline 2003 yılında satış yapıldığını, ...’nin borcundan dolayı açılan tasarrufun iptali davasında müvekkili aleyhine hüküm kurulduğunu, taşınmazların mahkeme kararı ile verilen cebri icra yetkisine istinaden icra kendi ile satıldığını, satış işleminin usulüne uygun yapılmadığını, icra dosyasında tebligatların, vekalet sunulmadığı halde dava dosyasında müvekkilini temsil eden vekiline yapıldığını, müvekkilinin satıştan ancak Nisan 2018 tarihinde haberdar olduğunu, müvekkilinin taşınmazlarının satışı nedeniyle maddi olarak zarara uğradığını ileri sürerek; müvekkile ait iken icraen satılan taşınmazların dava tarihi ile değerlerinin tespit edilmesini ve bedellerinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, bu kabul edilmediği takdirde taşınmazların kıymet takdiri neticesinde belirlenen toplam değeri 190.000,00 TL’nin kıymet takdirinin yapıldığı 16.08.2017 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekilleri; davanın zamanaşımına uğradığını savunarak, reddini istemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın muvazaalı işlem ve icra memurunun işleminden kaynaklanan zararın tazminine ilişkin olduğu, Ankara 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2003/17 E., 2005/523 K. sayılı ilamının 13.06.2008 yılında kesinleştiği, icradaki satış işlemlerinin 2008 yılında yapıldığı, davacının tasarrufun iptali dosyasında vekil ile temsil edildiği, icra dosyasında bilirkişi raporunun ve diğer satış işlemlerinin vekile usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, davacının zararı en geç satış işlerinin yapıldığı 2008 yılında öğrendiğinin kabulünün gerektiği, davalılardan Bakanlığın ve ......,'in süresinde zamanaşımı def'inde bulunduğu, davalı ...’in diğer davalılarla müteselsil sorumlu olduğundan, zamanaşımı def'inin diğer borçlu şahıslara da sirayet edeceği, dava 02.06.2018 tarihinde açıldığından davalı Bakanlık yönünden 1 yıllık, diğer davalılar yönünden 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde 10 yıllık genel zamanaşımı süresi dolmadan dava açıldığını, Yerel Mahkemenin hüküm kurarken 1 veya 2 yıllık zamanaşımı sürelerini dikkate aldığını, oysa doğan zararlardan dolayı tazminat talep edildiğini, müvekkilinin bu konuda haksızlığa uğradığını, davalılar ...nin borçtan kurtulduklarından sebepsiz zenginleştikleri, Bakanlık memurlarının görevlerini gereği gibi yapmadıklarını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın, davalı ... yönünden 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (2004 sayılı Kanun) 5 inci maddesine dayalı tazminat, diğer davalılar yönünden sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkin olduğu, davacının iddiasının dayanağının, bir kısım davalılar murisi-borçlu ...nin borcundan dolayı hakkında üçüncü kişi (Dinarsportif..Ltd.Şti.) tarafından başlatılan icra takibinden dolayı 2004 sayılı Kanun'un 277 nci maddesi kapsamında açılan tasarrufun iptali davası sonucunda, aleyhinde tasarrufun iptaline karar verilmesinde ve taşınmazının satışında icra memurlarının kusurlu oldukları iddiasına dayandığını, tasarrufun iptali kararının Yargıtay denetiminden ve en son karar düzeltme aşamasından geçerek 13.06.2008 tarihinde kesinleştiği, bu karar gereğince Ankara 6. İcra Müdürlüğünün 2002/12089 Esas sayılı takip dosyasında 14.03.2008 tarihinde satışın yapıldığı, davacının zararı ve faili artık bu tarih itibarıyla öğrendiğinin kabulü gerektiği, işbu davada davalı Bakanlık yönünden davanın dayanağı haksız fiile dayalı tazminat davası olup, bu durumda satış tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun (818 sayılı Kanun) 60 ıncı maddesi gereğince bir yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra davanın açıldığı ve davalı Bakanlığın da süresinde zamananaşımı def'inde bulunduğu, davalı Bakanlık yönünden davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği, diğer davalılar yönünden de sebepsiz zenginleşmenin satış tarihinde gerçekleştiği ve bu tarihte yürürlükte bulunun 818 sayılı Kanun'un 66 ncı maddesine göre bir yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği ve 14.03.2008 ile dava tarihi arasında maddedeki bir yıllık sürenin dolduğu, bu davalılar yönünden de davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, icra memurunun kusurundan kaynaklanan zararın tazmini ile sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2004 sayılı Kanun'un 5 ile 7 nci maddeleri,
2. 818 sayılı Kanun'un 66 ncı maddesi
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, davada, İcra İflas Kanunu kapsamında icra memurunun sorumluluğundan kaynaklanan zararın tazmini istenildiği, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 7 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Zarar ve ziyan davası, mutazarrır olan tarafın zararı öğrendiği günden bir sene ve her halde zarar ve ziyanı mucip fiilin vukuundan on sene geçmesiyle zamanaşımına uğrar.” şeklindeki hüküm ile davada uygulanacak zamanaşımı süresinin belirlendiği, yine davadaki diğer bir talep olan sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkin zamanışımı süresinin 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 66 ncı maddesinde “Haksız surette mal iktisabından dolayı ikame olunacak dava, mutazarrır olan tarafın verdiğini istirdada hakkı olduğuna ıttılaı tarihinden itibaren bir sene müruriyle ve her halde bu hakkın doğduğu tarihten itibaren on senenin müruriyle sakıt olur.” şeklinde düzenlendiği, dava konusu edilen taşınmazların cebri satışının yapılarak tescilinin 14.03.2008 tarihinde gerçekleştiği, zararın doğduğu ve sebepsiz zenginleşmenin meydana geldiği bu tarihten itibaren, 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolduktan sonra 02.06.2018 tarihinde davanın açıldığının anlaşılmasına göre, davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Davacılar
427,60 TL Temyiz harcı
80,70 TL Peşin harç
-----------------
346,90 TL Bakiye
SC - HB - FAA - YÖ