"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1459 E., 2022/1849 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Denizli 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/328 E., 2022/126 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın taraflarca istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının Denizli 8. İcra Müdürlüğünün 2021/1904 E. sayılı dosyası ile dava dışı Koineks Teknoloji A.Ş. aleyhine icra takibi başlattığını, 17.05.2021 tarihinde davacı şirkete birinci haciz ihbarnamesinin gönderildiğini, davacının birinci haciz ihbarnamesine KEP üzerinden 21.05.2021 tarihinde itiraz ettiğini, birinci haciz ihbarnamesine itiraz edilmediği değerlendirilerek davacı Bankaya 29.06.2021 tarihinde ikinci haciz ihbarnamesinin gönderildiğini, ikinci haciz ihbarnamesine de 29.06.2021 tarihinde itiraz edilmesine rağmen davacıya üçüncü haciz ihbarnamesinin gönderildiğini, davacı bankanın üçüncü haciz ihbarnamesine 13.07.2021 tarihinde itiraz ettiğini ancak icra takip dosyası kapsamında yapılan itirazların uyap sisteminde görülmediğini ve İstanbul 7. İcra Müdürlüğünün 2021/44 Talimat sayılı dosyası kapsamında haciz işleminin yapıldığını, bu işleme Denizli 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/785 E., 2021/949 K. sayılı dosyasıyla itiraz ettiklerini ancak itirazlarının reddedildiğini ileri sürerek, davacının davalıya herhangi bir borcunun bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının Denizli 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/785 E., 2021/949 K. sayılı dosyası ile açmış olduğu davanın reddedildiğini, kimsenin kendi hatasından kaynaklı olarak hak talebinde bulunamayacağını, üçüncü haciz ihbarnamesinin davacıya 09.07.2021 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak davacının 15 günlük yasal süre içerisinde menfi tespit davasını açmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İİK'nın 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına göre açılacak menfi tespit davasının 3 üncü haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde açılması gerektiği, Denizli 8. İcra Müdürlüğünün 2021/1904 E. sayılı dosyasında 3 üncü haciz ihbarnamesinin davacıya 09.07.2021 tarihinde gönderildiği, ancak davacı tarafından her ne kadar 13.07.2021 tarihinde itiraz edildiği bildirilmiş ise de, bildirimlerinin icra müdürlüğüne ulaşmadığının 11.08.2021 tarihli Bilgi İşlem Genel Müdürlüğünün yazısı ile anlaşıldığı, aynı şekilde 1 inci ve 2 nci haciz ihbarnamelerine yapılan itirazların da icra müdürlüğüne ulaşmadığı anlaşılmış ise de davaya konu ihbarnamelere gönderilen itirazların icra dairesine ulaşamamasının tamamen davacı Bankanın kendi kusurundan kaynaklanan gönderim ve takip hatası olduğu, bu suretle İİK'nın 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereğince davanın yasal 15 günlük sürede açılmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın İİK 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereğince hak düşürücü süre nedeniyle dava şartı yokluğundan reddine, davalının tazminat talebinin yasal koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraflar istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; icra dosyasından gönderilen haciz ihbarnamelerine yasal süresinde itiraz edildiğini, itirazların uyap sistemine, yapılan hata sebebi ile işlenmediğini, Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Genel Müdürlüğünün 11.08.2021 tarihli yazısına göre, bunun Banka tarafından standart kep olarak bildirim yapılması ve xrem ileti detay alanın barkod no bilgisinin doğru girilmemesinden kaynaklandığını, Mahkemenin itiraz konusu ettikleri tebligat ve haciz ihbarnameleri içeriklerinin usul ve yasaya aykırı olduğuna yönelik yaptıkları itirazların neticelerini beklemediğini, 3 üncü haciz ihbarnamesinin usul ve yasaya uygun tebliğ edilip edilmediğini hatta müvekkili bankanın bu haciz ihbarnamelerini içerir tebligatlara yaptığı itirazların hangi usul ve şekilde yapıldığını dahi araştırmadan davanın 15 günlük sürede açılmadığı gerekçesi ile ret ettiğini belirterek, Mahkeme kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili; İİK'nın 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında açılan menfi tespit davasının reddine karar verilmesi halinde haksız çıkan davacı aleyhine Mahkemenin tazminata hükmetmesi gerekirken buna hükmetmediğini belirterek, Mahkeme kararının kaldırılmasına ve müvekkili lehine tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının kendisine 3 üncü haciz ihbarnamesinin tebliğ edildiği tarihten itibaren yasal süresinde haciz ihbarnamesine itiraz edildiğini belirtmekle birlikte iş bu davayı 08.11.2021 tarihinde açtığı, bu yönüyle davanın yasal süresinde açılmadığının davacının da kabulünde olduğu, davacının kendisine gönderilen haciz ihbarnamelerine yasal süresinde itiraz edildiği, itirazın barkot numarasının doğru girilmemesi sebebi ile sisteme geçmediğini de kabul ettiği, bundan sonra Mahkemenin itiraz konusu ettikleri tebligat ve haciz ihbarnameleri içeriklerinin usul ve yasaya aykırı olduğu, yaptıkları itirazların neticelerini beklemediği, hatta 3 üncü haciz ihbarnamesinin usul ve yasaya uygun tebliğ edilmediği yine müvekkili bankanın bu haciz ihbarnamelerini içerir tebligatlara yaptığı itirazların hangi usul ve şekilde yapıldığını araştırmadığı gerekçeleri ile istinaf talebinde bulunmakta ise de, bu hususların menfi tespit davasında değerlendirilebilecek hususlar olmadığı, davacının bu hususa ilişkin şikayetleri Denizli 3. İcra Hukuk Mahkemesnin 2021/785 E., 2021/949 K. sayılı ilamıyla reddedilmiş olup red kararının kesinleşmesinin beklenmesinin gerekmediği, bu sebeple davacının istinaf sebeplerinin yerinde bulunmadığı, davalının, Mahkemece dava ret edildiği halde müvekkili lehine tazminata hükmedilmediği yönündeki istinafına yönünden, davalı alacaklının tazminata hak kazanabilmesi için Mahkemece verilen ret hükmünün işin esasına girilerek verilmiş olması, davanın süresinde açılmış olması sebebiyle kanun hükmü gereği takibin durmuş olması gerekeceği, dosyada ise takip davanın süresinde açılmasından dolayı durmadığı gibi Mahkemenin verdiği tedbir kararının İİK'nın 72 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen teminat karşılığı icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesine ilişkin olup takibin durdurulması talebinin ise reddedildiği, davanın da dava şartı yönünden reddedilmiş olduğu anlaşıldığından davalının istinaf talebinin de reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf başvuru dilekçesinde bildirdikleri sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, İİK'nın 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereğince menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 89 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararın, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre ve özellikle icra dosyasında davacıya gönderilen haciz ihbarnamelerine süresinde itiraz edilmediği ve davanın da hak düşürücü süre içinde açılmadığı anlaşıldığından, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.