Logo

3. Hukuk Dairesi2023/1847 E. 2023/3803 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kapatılan bir siyasi partinin mal varlığındaki eksiklikten sorumlu tutulan il başkanına karşı açılan alacak davasının reddine ilişkin temyiz incelemesi.

Gerekçe ve Sonuç: Kapatılan siyasi parti hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin hak ihlali kararı vermesi ve bu kararın parti kapatma kararını hükümsüz kılması nedeniyle, partinin mal varlığındaki eksiklikten kaynaklanan alacak davasının dayanağının ortadan kalktığı gözetilerek, yerel mahkemenin davayı reddetme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı Maliye Bakanlığı vekili; ... ... Partisinin, ... Mahkemesinin kararıyla; kapatılarak bütün mal varlığının Hazineye geçmesine karar verildiğini, tasfiye işlemlerinin Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan şekilde yapıldığını, tespit komisyonlarınca partinin tüm hesap, alacak ve borç iddialarının incelenerek rapor düzenlendiğini, rapora göre ... ... İl Başkanlığı hesaplarında 15.424,20 TL'nin akıbetinin bilinmediğini, söz konusu alacağın ihtara rağmen ödenmediğini ileri sürerek; 15.424,20 TL'nin yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili isteminde bulunmuştur.

II. CEVAP

Davalılar, davaya cevap vermemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 2012/241E., 2013/880 K. sayılı kararıyla; husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Birinci Bozma Kararı

1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 2015/18873E., 2015/17497 K. sayılı kararıyla; davanın ... yönünden reddine karar verilmiş ise de dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen ... yönünden olumlu ya da olumsuz bir karar verilmediği gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. İkinci Bozma Kararı

1. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 2017/310 E., 2018/114 K. sayılı kararıyla; ... ... Partisinin gelir ve giderleri arasındaki 15.524,20 TL farkın Defterdarlık Milli Emlak Müdürlüğüne ödenmediği, bu konuda partiye gerekli ihtaratın yapıldığı, yine Defterdarlık Büro Başkanlığının 08.03.2010 tarihli bilirkişi raporuyla da bu farkın hesaplandığı ve Defterdarlığa yatırılmadığı anlaşıldığından davanın ... yönünden kabulüne, davalı ... ... yönünden husumetten reddine karar verilmiş olup, karara karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 2018/2998 E., 2019/1683 K. sayılı kararıyla; Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ise de; davalı ...'in dava dilekçesinde ...'nin il başkanı sıfatıyla davalı olarak gösterilmesine rağmen bozma ilamının hatalı değerlendirilerek adı geçen davalı yönünden husumet yokluğundan red kararı verilmiş olması doğru görülmediğinden davalı ... yönünden işin esasına girilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.

C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ... Mahkemesinin 11.12.2009 tarihli ve 2007/1 E., 2009/4 K. sayılı kararıyla kapatılmasına karar verilen ... ... Partisinin (...) başvurusu üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12.01.2016 tarihli "... ve Diğerleri Türkiye'ye Karşı" kararıyla hak ihlalinin bulunduğuna karar verildiğinin anlaşıldığı, bu durumda eldeki davanın dayanağı olan ... Mahkemesi kararının hükümsüz kaldığı gerekçesiyle, davalı ...’e yönelik davanın reddine; davalı Partiye yönelik ise adı geçen Partinin tüzel kişiliğinin bulunmaması nedeniyle taraf ehliyeti olmadığından HMK 114/1.d ve 115/2 maddeleri gereğince usulden reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili; her ne kadar ... Mahkemesinin kararıyla; kapatılarak tüzel kişiliği sona erdiği anlaşılan ... ... Partisine ilişkin olarak Mahkemenin gerekçeli kararında ... 'nin 12.01.2016 tarihli hak ihlali kararından bahsedilmiş olsa da; bütün malvarlığının Hazineye geçmesine karar verilen partiden tespit komisyonlarınca yapılan inceleme sonucunda ... ... İl Başkanlığı hesaplarında akıbeti bilinmeyen 15.424,20 TL tutarındaki Hazine alacağının ortadan kalkamayacağı ve yasal faiziyle birlikte Hazineye geçmesi gerektiğinden; adı geçen partinin İl Başkanı sıfatıyla sorumlu davalı ... aleyhine açılan davanın kabülüne karar verilmesi gerektiğini, kaldı ki benzer mahiyetteki dosyalarda kabul kararı verilerek kesinleşmiştiğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 110 uncu maddesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. ... Mahkemesinin 11.12.2009 tarihli ve 2007/1 E., 2009/4 K. sayılı kapatma kararı.

2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12.01.2016 tarihli "... ve Diğerleri Türkiye'ye Karşı" kararı.

3.Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 2012/14505 E., 2021/3697 K. sayılı kararı.

3. Değerlendirme

Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hakim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, ...'nin 12.01.2016 tarihli hak ihlali kararı ve emsal Yargıtay kararlarına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle,

Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanununa uygun olan kararın ONANMASINA,

6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,

18.12.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.