"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/66 E., 2022/121 K.
DAVA TARİHİ : 19.03.2015
Mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, İl Özel İdaresine devredilen ... Belde Belediyesinin mevzuata aykırı ... ve işlemleri nedeniyle denetim talebi üzerine İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Kontrolörlüğü baş kontrolörü tarafından yapılan incelemede, 2013-2014 yıllarında sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge temin edilerek fatura bedelinin zimmete geçirildiğinin, kapanma sürecinde yaptığı mal ve hizmet alımlarının mevzuata aykırı olduğunun tespit edildiğini, kapanma dönemindeki mal ve hizmet alımlarının sebebinin belediyeyi borçlandırmak olduğunu, bu hususta savcılığa şikayette bulunulduğunu, davalının alacağını dayandırdığı faturaların asılsız ve yanıltıcı olduğunu, gerçekte böyle bir borç bulunmadığını iddia ederek davalı tarafından başlatılan takip sebebiyle borçlu olunmadığının tespitine ve davalı aleyhine %20 kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; yıllardır Belediyeye malzeme satışı yaptığını, faturaları Belediye Başkanlığına ibraz ettiğini, hileli satışın veya sahte faturanın söz konusu olmadığını, satışı yapılan malzemelerin Belediye tarafından ne şekilde kullanıldığının davalı şirketin sorumluluğunda olmadığını, ceza soruşturmasının sonucunun beklenmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece Belediye tarafından davalı şirkete 28.03.2014 tarihli ve 128 sayılı yazısı ile 43.249,33 TL alacağının olduğunun bildirildiği, faturalara konu malzemenin Belediyece teslim alınıp ilgili firmaya olan borcunun kabul edildiği, ... Belediye Başkanlığı tarafından düzenlenmiş yazılı ödeme emri belgelerinin hilafına yazılı belge sunulmadığı, miktar itibariyle davanın tanıkla ispatının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
IV. BOZMA
A. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 21.03.2019 tarihli ve 2016/30184 E., 2019/3836 K. sayılı ilamıyla; öncelikle Belediye Başkanı hakkında yürütülen savcılık soruşturma dosyası ile hakkında açılmış bir Ceza Mahkemesi dosyası varsa ... bu dosya dosya arasına alınarak, alacağın kaynağını oluşturan faturalara ilişkin tüm kayıtlar getirtilerek, fatura muhteviyatında belirtilen malların Belediye tarafından alınıp alınmadığı ve malların Belediyeye teslim edilip edilmediği, söz konusu faturaların gerçeğe aykırı düzenlenip düzenlenmediği ve alacağın varlığı hususları Mahkemece titizlikle araştırıldıktan sonra hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle, Mahkeme kararı bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; soruşturma dosyasında yapılan araştırmalar ve vergi müfettişlerince incelenen kayıtlarda sahte veya muhteviyatı itibari ile yanıltıcı faturalara rastlanmadığına ilişkin rapor sunulduğu ve savcılık makamınca Belediye Başkanı adına kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, alınan bilirkişi ek raporunda yapılan alımların PVC su boruları ve ekipmanlarına ilişkin olduğunun, su ve kanalizasyon hatlarının iyileştirmesi ile ilgili varsa planlar vasıtası ile, herhangi bir plan yoksa işi yapan firma veya yetkili kişilerce nerelere hangi tür boruların yerleştirileceğinin bilinmesi ve ilgili yerlerde yapılacak küçük çaplı kazılarla emvalin gerçekten kullanılıp kullanılmadığının belirlenebilmesi mümkün iken davacı ... İdaresince davaya delil niteliği oluşturacak böyle bir araştırma veya delil sunma yoluna da gidilmediğinin belirtildiği, fatura muhteviyatının teslim alınıp alınmadığını gösterir bir belgenin mevcut olmadığı, Belediye Başkanlığınca mevzuata aykırı alım yapıldığı, eksik ve hatalı yapılan alımlarından kaynaklanan hatanın satıcı firmanın sorumluluğunda olmadığı, davalı firmadan yapılan alımların PVC su boruları ve ekipmanları olduğu ve davalı şirketin 43.249,33 TL alacağı olduğu, davacı tarafın aksini ispatlayamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; bilirkişi raporunun tebliği gerektiği, önceki bilirkişiden ek rapor alınmasının hatalı olduğunu, davalı şirketin basiretli davranmadığını, 28.03.2014 tarihli ve 128 sayılı yazıya istinaden ve yine sadece Belediye Başkanının imzasını taşıyan ödeme emrine istinaden davalı firmanın alacağı olduğunun kabul edilemeyeceğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 04.02.1959 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK.
2. 09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararın; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, bozmaya uygun olmasına, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve yasaya uygun olduğu, bozma gereklerinin yerine getirildiği, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
22.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi