"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1068 E., 2023/195 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/540 E., 2021/35 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraflarca istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının paydaş olduğu, Ankara İli, Çankaya İlçesi, Mühye Köyünde bulunan 902 parsel sayılı taşınmaz ve çevresinin, Ankara ............., Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı olarak ilan edilmesi üzerine, müvekkilinin, taşınmazdaki 5.754.00 m² payını Belediyeye devretmesi karşılığında, proje alanında Belediyece inşa ettirilecek binalardaki bağımsız bölümlerden 120,00 m² alanlı 23 adet konutun müvekkiline verilmesi için 02.08.2007 günlü sözleşme imzalandığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmede tarafların edimlerini yerine getirmesi hususunda kesin bir süre tespit edilmediği ancak, davalı Belediyenin makul sayılabilecek bir süre içerisinde 23 adet dairenin teslim etmesi gerektiğini, davalı Belediyenin özelikle imar mevzuatının gerektirdiği plan hazırlama ve onaylama sürecinde, tamamen keyfi davrandığından inşaatların zamanında başlaması ve bitirilmesinin mümkün olmadığını, Belediyece kabul edilen tüm planların iptal edilmesinin nedeninin davalı Belediyenin keyfi ve kusurlu tutumu olduğunu ileri sürerek, müvekkil kooperatifin uğradığı zarar olan kira kaybına karşılık, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 50.000,00 TL’nin, gecikilen her aya ait kiranın o ay sonundan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Belediyeden tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 12.11.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini 408.693,00 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; hak sahipleri için üretilen konutların 29.04.2016 tarihinde Noter huzurunda yapılan kura çekilişinde Kooperatif adına isabet etmiş konutların davacıya teslim edilerek 10.08.2017 tarihinde davacı adına tescil edildiğini, konut tesliminde yasal sürelerin aşılmadığını, kira kaybı nedeniyle zarara uğrama söz konusu olmadığını, Kuzey Ankara projesi için belirlenen 9 yıllık makul süreye göre dava konusu ............,Dönüşüm Projesi konutlarının yapımının 6 yıl olması gerektiği şeklinde değerlendirilmesinin uygun olmadığını,............,, Kuzey Ankara projesinden farklı olarak çok sayıda plan iptalleri ile topografya ve zemin şartlarına bağlı olarak zemin hareketlerinin önlenmesi amacıyla proje sürecini etkileyecek ölçüde zemin iyileştirme çalışmaları yapıldığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yargıtay aşamasından geçen ve aynı projeye ilişkin olan kararlarda uygulama birliği ve hukuk güvenliğinin sağlanması açısından ''.............,Projesi'' için emsal alınması ve söz konusu projenin 29.12.2015 tarihi itibariyle tamamlanmış olması gözetilerek bu tarihte makul süresinin dolduğunun kabulü gerektiği, projenin 29.12.2015 tarihi itibariyle tamamlanmış olması ve bu tarihte makul süresinin dolduğu kabul edilerek kira bedeli 29.12.2015 tarihi ile teslim tarihleri arası için hesaplandığı ve davacının davalıdan 408.693,00 TL kira bedeli alacağı olduğu, dava konusu alacağın sözleşme ilişkisinden doğduğu, sözleşme kesin bir ödeme tarihi ve miktarı içermediğinden borçlunun temerrüde düşürülmesi gerektiği, böyle bir temerrüt ihtarı olmadığından dava ve ıslah tarihinden itibaren faizin başlatılması gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, teslimde gecikme nedeniyle kira kaybı tazminatı bedeli olan 408.693,00 TL alacağın, 50.000,00 TL'sine dava tarihinden, 358.693,00 TL'sine ıslah tarihi olan 12.11.2020 tarihinden itibaren uygulanacak yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraflar istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinafında; davalının 29.06.2014 tarihinde temerrüde düşmüş olduğunu, alacağın bu tarihten hesaplanmasının gerektiğini, kira bedelinin az hesaplandığını, her aya ait kira bedeline o ay sonundan itibaren faiz işletilmesine karar verilmesinin gerektiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinafında; teslim için makul sürenin on bir yıl olduğunu, mücbir sebepli gecikmeler olduğunu, inşaatın 2017 yılında tamamlandığını, kira kaybı zararının bulunmadığını, sözleşmede teslim tarihinin yer almadığını belirtirek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamı, mevcut delil durumu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun yeterli, denetime ve somut olayın özelliklerine uygun olması, dava konusu bağımsız bölümlerin inşaatın makul süresinde tamamlanamaması nedeniyle teslimlerinin gecikmeli olarak yapılması, bilirkişi raporunda hesaplanan kira alacağının taşınmazların bulunduğu semt, kent ve iş merkezlerine uzaklığı, bölgedeki konumu, arz ve talep durumuna uygun olması, davaya konu konutların arsa ve tesis sözleşmesi kapsamında yapılarak teslim edilmiş olması, alacağın Yargıtay kararlarına göre teslim için makul süre kabul edilen 29.12.2015 tarihi ile fiili teslim tarihleri arası için hesaplanmasının doğru olması, dava tarihinden önce davalının temerrüde düşmüş olduğunun iddia ve ispat edilmemiş olması ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; kira alacağına ilişkin davaların 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu, teslim tarihi olarak belirlenen 29.12.2015 tarihinden, davacıya dairesinin 10.08.2017 tarihinde teslim edildiği dikkate alındığında zamanaşımı süresinin dolmuş olduğunu, ıslah dilekçesine karşı bildirdikleri zamanaşımı itirazlarının haklı olduğunu, sözleşmede teslim tarihine ilişkin bir taahhüdün bulunmadığını, emsal kararlarda davanın reddine karar verildiğini, davanın sebepsiz zenginleşmiş olacağını belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince teslim edilmesi gereken bağımsız bölümlerin, geç teslim nedeniyle kira kaybı alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 106 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararın, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre ve özellikle projenin 29.12.2015 tarihi itibariyle tamamlanmış olmasının ve bu tarihte makul süresinin dolduğunun kabulü gerektiğine, davalı vekili temyiz dilekçesinde zamanaşımı süresinin dolmuş olduğu yönünde itirazda bulunmuş ise de; istinaf başvuru dilekçesinde ileri sürülmeyen bir husus temyiz incelemesinde dikkate alınamayacağına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.