"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyan Mahkemece davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirkete ait taşınmazın davalı şirkete 01.08.2012 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli, ilk yıl için aylık 13.000,00-TL+ KDV bedelli kira sözleşmesi ile kiraya verildiğini, sözleşmeye uygun olarak 01.08.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin KDV hariç 14.006,85 ve 01.08.2014 tarihinden itibaren KDV hariç 15324,63TL olarak belirlendiğini, davalı şirketin 2914 yılı Ağustos ve Eylül aylarına ait kira bedellerini ödeyip 30.09.2014 tarihinde taşınmazı tahliye ettiğini, taşınmazın hali hazırda boş bulunduğunu, sözleşmenin 2 ve 3 üncü maddeleri uyarınca erken tahliye nedeniyle kira bedeli ödeme yükümlülüğü bulunduğunu ileri sürerek; 2014 yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları ile 2015 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları kira bedelleri toplamı KDV dahil 180.830,60 TL 'nin 01.10.2014 tarihinden itibaren kısa vadeli avanslar için uygulanan faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; dershanelerin kapatılması ile müvekkili için öngörülmeyen bir durumun ortaya çıktığını, kiralananın kullanılamadığını, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 368 inci maddesinin bir kira ilişkisinin çekilemez hale gelmesi halinde feshine imkan tanıdığını savunarak, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece verilen 01.10.2015 tarihli ve 2015/85 E., 2015/1759 K. sayılı kararla; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı taraf temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 07.02.2017 tarihli ve 2017/257 E., 2017/854 K. sayılı ilamla; "... darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler kapsamında çıkarılan 03.10.2016 tarihli 675 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin (675 sayılı KHK) Dava ve Takip Usulü başlıklı 16. Maddesinde aynen; 'MADDE 16- (1) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle red kararı verilir. Bu kararlar duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden kesin olarak verilir ve davacılara resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
(2) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce başlatılan icra ve itlas takipleri ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen takipler hakkında icra müdürlüklerince, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca düşme kararı verilir. Bu kararlar dosya üzerinden kesin olarak verilir ve takip alacaklısına resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı takip giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
(3) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir.
(4) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir. İdari yargının verdiği karar kesin olup. uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz. ' hükmü getirilmiştir.
Dava dosyası 675 Sayılı KHK'nin 16/1. maddesi kapsamında değerlendirildiğinde; davalı ... Özel Eğitim... A.Ş.'nin ilgili KHK' de yer aldığı ve kapatıldığı anlaşıldığından dava hakkında 675 Sayılı KHK. nin 16. maddesi kapsamında değerlendirme yapılabilmesi için kararın bozulması gerekmiştir." gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davalı şirketin 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 16/1 maddesinde bahsedilen kurum ve kuruluşlardan olmadığını, 03.10.2016 tarihli ve 675 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Dava ve Takip Usulü başlıklı 16/4 maddesi "Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir...." şeklindeki hükmüne rağmen Mahkeme kararında bu hususa riayet edilmediğini ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
675 sayılı KHK'nın Dava ve Takip Usulü başlıklı 16 ncı maddesi
3. Değerlendirme
Mahkemece uyulan bozma ilamı doğrultusunda karar verildiği, davalı şirketin KHK kapsamında kapatılan kurumlardan olduğu ve dava şartı yokluğundan usulden red kararının yerinde olduğu anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süresi içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
13.12.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.