"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/776 E., 2023/228 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/448 E., 2021/425 K.
Taraflar arasındaki istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı kurum tarafından, müvekkili Üniversite aleyhinde 2013 Ağustos dönemi hastalarından ...için kullanılan steril tıbbi cihazın SUT eki listelerde bulunmadığı, 2013 dönemi hastası ... ve 2012 Mart dönemi hastalarından...'ın yoğum bakım durumlarının yanlış derecelendirildiği, ...isimli hastalar ile diğer bazı hastalar yönünden ise HLA ödemelerinin en fazla 5 fatura için yapılabileceğinin dikkate alınmadığı ve tüp bebek tedavisinin mevzuata aykırı olarak yapıldığı gerekçe gösterilerek müvekkilinin hak kazandığı fatura bedellerinden 629.317,51 TL tutarında kesinti yapıldığını, ancak yapılan kesintinin mevzuata ve hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek 629.317,51 TL’nin yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; yapılan kesintilerin kanun ve Sağlık Uygulama Tebliği hükümlerine uygun olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; beyin ve sinir cerrahisi uzmanı, anestezi uzmanı ve emekli Sayıştay denetçisinden oluşan bilirkişi heyetince düzenlenen 27.07.2020 tarihli raporda; Ağustos 2013 dönemi hastalarından ...ın faturalarından yapılan kesintilerin 2011/62 no’lu Genelgenin 3/1 inci maddesinde düzenlenen tıbbi malzeme temin esaslı hükümlerine göre yerinde olmadığı; Ağustos 2013 dönemi hastası ..., Mart 2013 dönemi hastası... isimli yoğun bakım hastalarıyla ilgili kesintilerin Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama ve Esasları Hakkında Tebliğ ekindeki erişkin yoğum bakım servislerinin asgari donanım, personel ve hizmet standartları tablosundaki III seviye yoğun bakım tanımındaki "çoklu organ işlev bozukluğu gibi tüm komplike hastaların kabul edildiği solunum desteği ve benzeri yoğum bakım servisleridir." düzenlemesi ile hastaların gösterdikleri özellikler çerçevesinde yerinde olmadığı; keza ...isimli hastalar için kemik iliği nakli nedeniyle düzenlenen faturalardaki kesintilerin de yerinde olmadığı, diğer bazı hastalarla ilgili kesintilerin ise mükerrer olup, buna göre yapılan kesintiden 192.457,73 TL tutarındaki kısmın mevzuata uygun olmadığının bildirildiği; anılan raporun denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu gerekçe gösterilerek, davanın kısmen kabulü ile 192.457,73 TL alacağın 02.10.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, davanın tümden kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; kurumca yapılan işlemlerde mevzuata aykırı bir yön bulunmadığını ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; her ne kadar taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuş ise de davacı vekilinin 30.01.2023 tarihli dilekçesiyle davadan feragat ettiklerini bildirerek, buna ilişkin kurumun olur yazısını dosyaya sunduğu, davadan feragatin 6100 sayılı HMK'nın 307 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup 310 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca hükmün verilmesinden sonra feragat edilmesi nedeniyle davanın reddi yönünde ek karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın feragat nedeniyle reddine; karar tarihindeki A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 87.224,93 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen Geçici 90 ıncı madde uyarınca davadan zorunlu olarak feragat edildiğini, feragatin müvekkili Üniversitenin iradesi dışında gerçekleşmiş olup kanuni mecburiyetten kaynaklandığını, bu nedenle yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davanın açılmasına sebebiyet veren davalı kuruma yükletilmesi gerektiğini belirterek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; yasal zorunluluk gereği davadan feragat edilmesi nedeniyle yargılama giderleri ve vekalet ücretinden davacının sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 97 nci maddesinin yedinci fıkrası ile Geçici 90 ıncı maddesi,
2. 6100 sayılı HMK'nın 307 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. 5510 sayılı Kanun'un 97 nci maddesinin yedinci fıkrasında; “Sağlık hizmeti sunucuları, sunmuş oldukları hizmetlere ilişkin bir ay içinde düzenledikleri fatura ve eki belgeleri izleyen ayın on beşine kadar Kuruma teslim ederler. Fatura teslim tarihi; süresi içinde teslim edilen faturalar için teslim edildiği ayın on beşinci günü, süresi içinde teslim edilmeyen faturalar için ise teslim edildiği ayı takip eden ayın on beşinci günü olarak kabul edilir. Fatura bedelinin tamamı, fatura teslim tarihinden itibaren, altmış gün içinde, sağlık hizmet sunucularına avans olarak ödenir. Fatura ve eki belgeler, fatura teslim tarihinden itibaren üç ay içinde incelenerek avans hesabı kapatılır.” hükmü düzenlenmiştir.
Anılan Kanun’un Geçici 90 ıncı maddesinin birinci fıkrası; “Genel sağlık sigortası kapsamında yer alan kişilere finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerine ilişkin olarak Kurum ile götürü bedel üzerinden hizmet alım sözleşmesi imzalayan kamu üniversitesi sağlık hizmeti sunucularının, sözleşmeyi imzaladıkları mali yıldan önce düzenleyerek 97 nci maddenin yedinci fıkrasına göre Kuruma teslim ettikleri fatura ve eki belgelerin, belirlenen sürelerde inceleme sürecinin tamamlanamaması nedeniyle ödenen avans tutarları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden bir ay içerisinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Kurumca giderleştirilir.” şeklinde; ikinci fıkrası ise “Götürü bedel üzerinden hizmet alım sözleşmesi imzalamış kamu üniversitesi sağlık hizmeti sunucularınca, sözleşme öncesinde incelenen fatura dönemine ait oluşan kesinti tutarlarına karşı açtıkları davalardan kesinleşmemiş olanlarının tamamından, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde feragat ederler.” şeklindedir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Davadan Feragat” başlıklı 307 nci maddesine göre “Feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.”; “Feragat ve Kabul Halinde Yargılama Giderleri” başlıklı 312 nci maddesinin birinci fıkrasına göre de “Feragat veya kabul beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilir. Feragat ve kabul, talep sonucunun sadece bir kısmına ilişkin ise yargılama giderlerine mahkûmiyet, ona göre belirlenir.”
3. Yukarıda açıklanan kanun hükümleri doğrultusunda somut olaya gelince; dava, davalı kurum tarafından 5510 sayılı Kanun’un 97 inci maddesinin yedinci fıkrasına göre davacıya fazla yapıldığı iddia edilen avans ödemesi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ile ödenen miktarın istirdadı istemine ilişkindir. Davacı Üniversite vekili, İlk Derece Mahkemesince karar verildikten ve taraflarca istinaf yoluna başvurulduktan sonra 30.01.2023 tarihli dilekçesi ile davadan feragat ettiklerini bildirerek, buna ilişkin Üniversite Rektörlüğünün olur yazısını dosyaya sunmuştur. Davacının feragati, 22.12.2022 tarihinde yürürlüğe giren 7429 sayılı Kanun’un 5 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 90 ıncı madde nedeniyledir. Bu madde ile kamu üniversitesi sağlık hizmeti sunucularına, aynı Kanun’un 97 nci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca yapılan fazla avans ödemesi nedeniyle oluşan kurum alacaklarından vazgeçildiği, bu alacakların kurumca giderleştirildiği, ancak kamu üniversitesi sağlık hizmeti sunucularının bu alacak nedeniyle açtıkları dava bulunması halinde davalarından feragat etmeleri gerektiği düzenlenmiştir.
4. Bu durumda Mahkemece, davacının feragati yukarıda açıklanan 5510 sayılı Kanun’un Geçici 90 ıncı maddesi gereği olup davada haklılık ve haksızlık durumu belirlenmediğinden, davacı Üniversite aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiş; davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.