"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2889 E., 2022/3204 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/17 E., 2021/191 K.
Taraflar arasındaki sözleşmenin haksız feshinin iptali ve muarazanın önlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, vekil edeninin Sosyal Güvenlik Kurumu ile Sosyal Güvenlik Kurumu Kapsamındaki kişilerin Türk Eczacıları Birliği üyesi eczanelerden ilaç teminine ilişkin protokolü imzalayarak 01.04.2016 tarihinden bu yana protokol hükümleri çerçevesinde 18631195 sicil numarası ile Salih Eczanesi olarak ilaç vermekteyken 02.04.2018 tarihinde ekranının bildirimsiz olarak kapatıldığını ve ilaç vermesinin engellendiğini, 29.03.2018 tarihinde vekil edeni hakkında Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 2018/13005 soruşturma numarası ile dosya açıldığını, soruşturma konusu ilaçların yaklaşık 120 farklı eczaneden alındığını, 6 tanesinin vekil edeninin eczanesinden satıldığını, vekil edeninin savunmasının alınmadığını, 29.06.2018 tarihinde protokolün 5.1. maddesine göre sözleşmenin iptal edildiğinin bildirildiğini, ancak ne sözleşme feshedilirken ne de fesihten sonra vekil edeninin savunmasının alınmadığını ve fesih nedeninin bildirilmediğini belirterek sözleşmenin haksız feshine ilişkin işlemin kaldırılmasına, muarazanın men'ine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, kurum işlemlerinde usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ihtimallere dayanılarak davalı tarafça medula sisteminin kapatılmasının taraflar arasındaki sözleşmeye ve hukuka aykırı olduğu, 26.02.2020 tarihli bilirkişi heyeti raporunun, taraflar arasındaki sözleşme ve mevzuat hükümlerine uygun, denetime ve hüküm vermeye yeterli ve elverişli olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile, davalı kurumun 04.06.2018 tarihli 5365409 sayılı yazısı ile davacıya ait eczane ile davalı kurum arasındaki sözleşmenin feshine dair işlemin haksız olması nedeniyle iptaline ve muarazanın bu şekilde giderilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili, Sosyal Güvenlik Kurumu Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokolün 5.1. "Taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." maddesi doğrultusunda Müvekkil Kurum ile olan sözleşmesinin yazının eline ulaştığı tarih dikkate alınarak 1 (bir) aylık süre sonunda fesih edileceği hususunun eczacıya bildirildiğini sözleşmenin 29.07.2018 tarihi itibariyle fesih edildiğini, tarafların serbest iradeleriyle kabul ettiği sözleşme hükmü gereği müvekkilinin fesih hakkı olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı kurum tarafından protokolün 5.1. maddesi gereğince sözleşmenin fesih edileceğine ilişkin 04/06/2018 tarihli bildirimin davacıya gönderildiği ve tebliğ edildiği, bu tarihten sonra ise protokolün 5.1 maddesi gereğince 04/07/2018 tarihinde sözleşmenin fesih edildiği, bu hususların taraflar arasında ihtilafsız olduğu gözetildiğinde; davalının protokolün 5.1 maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olarak sözleşmeyi feshettiği, davalı kurum işleminin taraflar arasındaki protokole uygun olduğu, hal böyle olunca, mahkemece, taraflar arasındaki ihtilafın hukuki niteliğine uygun olmayan, yanılgılı hukuki değerlendirmeye dayalı olarak davanın kabulüne ilişkin olarak verilen kararda bir isabet bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf talebinin kabulüyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, davalı kurum hiç bir bildirimde bulunmamasının hukuka aykırılığın açıkça bir göstergesi olduğunu, tarafı olduğu sözleşmeye göre vekil edenine 15 gün savunma süresi verilmesi gerekirken bu hakkının da önüne geçilerek yasalara aykırı olarak vekil edeninin mağduriyetine sebebiyet verildiğini, davalı kurumun haksız ve hukuka aykırı olarak sözleşmeyi feshetmesine rağmen istinaf incelemesinde hiç bir hukuki gerekçe gösterilmeden İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılıp davanın haksız olarak reddedildiğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Türk Eczacıları Birliği üyesi eczanelerden ilaç teminine ilişkin protokol gereğince imzalanan, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ile davacı eczane arasındaki ilaç teminine ilişkin sözleşmenin davalı tarafça haksız feshedildiği iddiasıyla açılan haksız fesih işleminin iptali ve muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2016 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokol'ün 5.1. maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 19/1 maddesi, 26 ncı maddesi
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, özellikle protokolün 5.1 maddesi davalının bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman fesih hakkının bulunduğu, sözleşmeyi imzalayan davacı tarafın da sözleşme hükümleri ile bağlı olduğu, ayrıca tarafların her zaman yeniden sözleşme yapma imkanına da sahip olduklarının anlaşılmasına göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.