"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/973 E., 2023/206 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalılardan ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkillerine ait taşınmazın, davalılardan ... aracılığıyla, diğer davalı şirkete 01.12.2012 başlangıç tarihli ve 4+4 yıl süreli kira sözleşmesi ile kiraya verildiğini, davalılar... ve...’in de kira sözleşmesini imzaladıklarını, davalıların kiralanana yaptıkları tadilat nedeniyle zarar verdiklerini, kullanılamaz hale getirdiklerini, binanın yıkılmasına neden olduklarını, yaptırılan tespitte binanın değerinin 62.524,00 TL, yeniden yapım giderinin 156.301,00 TL olduğunun tespit edildiğini, müvekkillerinin gelir kaybına uğradığını ileri sürerek; 215.304,40 TL maddi tazminat, 14.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılardan..., ... ve şirket vekili, davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ..., davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 14.11.2019 tarihli ve 2017/433 E., 2019/905 K. sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne, davalılar... ve... yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... yönünden açılan davanın esastan reddine, 90.915,00 TL bina değer kaybı, 9.003,40 TL bina yıkım bedeli, 216.000,00 TL kira kaybı olmak üzere toplam 315.918,40 TL’nin 215.304,40 TL’nin dava tarihinden, bakiye miktarın ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin istemi ile manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar vekili ile davalı şirket vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.12.2021 tarihli ve 2020/884 E., 2021/2680 K. sayılı kararıyla; istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ile davalı şirket vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 25.05.2022 tarihli, 2022/3401 E., 2022/5087 K. sayılı kararıyla; usulden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın kısmen kabulüne, 1.026.274,34 TL kira kaybının 50.000,00 TL'nin dava tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren davalılardan müştereken müteselsilen alınıp davacılara verilmesine, 90.915,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren kanuni faiziyle birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınıp davacılara verilmesine, 9.003,40 TL yıkım giderinin dava tarihinden itibaren kanuni faiziyle birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınıp davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin ve manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar... ve... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili ; kararın bozmaya uygun olmadığını, bilirkişi raporuna ve dosyadaki delillere uygun karar verilmediğini ileri sürerek, kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira sözleşmesine aykırılık nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddesinin (d) bendi ile 115 inci maddesi.
3.Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un dava şartlarını düzenleyen 114 üncü maddesinin (d) bendi uyarınca, tarafların taraf ehliyeti ve hak ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır. Aynı Kanun'un 115 inci maddesi uyarınca mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracaktır.
2. Davalı şirketin, yargılama devam ederken 07.03.2022 tarihinde tasfiye edilerek ticaret sicili kaydının silindiği belirlenmiş olup, ticaret sicilinden terkin edilmekle hak ehliyeti ve bu suretle taraf ehliyeti sona ermiştir.
3. Bu durumda, İlk Derece Mahkemesince; terkin edildiği anlaşılan davalı şirketin ihya edilmesi halinde taraf teşkili sağlanmış olacağı gözetilerek, davalı şirketin ihya edilmesi için yasal prosedür işletilmek suretiyle, dava açması için davacı tarafa süre verilmesi, davalı şirketin ihyasına dair karar alındıktan sonra, usulüne uygun şekilde taraf teşkilinin sağlanması ve sonrasında karar verilmesi gerekirken, bu husus gözden kaçırılarak terkin edilmiş şirket hakkında karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
4. Bozma nedenine göre, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi uyarınca usulden BOZULMASINA,
2. Bozma nedenine göre davalılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
27.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.