"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi(İlk Derece)
SAYISI : 2022/4 E., 2022/4 K.
DAVA TARİHİ : 15.04.2022
Taraflar arasındaki Tahkim Kurulu Kararının iptalı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kararı davacı tarafından temyiz edilmekle kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin dava dışı futbolcu... ile davalı kulüp arasında imzalanan 31.01.2019 başlangıç tarihli Profesyonel Futbolcu sözleşmesinin düzenlenmesinde menajer olarak görev aldığını, 10.09.2020 tarihli protokol uyarınca ödenmesi gereken menajerlik ücretinin tahsili için Uyuşmazlık Çözüm Kurulu'na (UÇK) başvurulduğunu, talebin reddine karar verilmesi üzerine, karara karşı ... Hakem Kuruluna itiraz edildiğini, ... Hakem Kurulu seçiminin usulüne uygun olarak yapılmadığını ve ... Tahkim ve UÇK'nın tarafsız ve bağımsız olmadığını, ..., UÇK tarafından verilen karardaki kurulun üye sayısının eksik olduğunu, tarafların eşitliği ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına riayet edilmediğini, karara ilişkin gerekçe yazılmadığını, sunmuş oldukları cevaba beyan dilekçesinin UÇK tarafından dikkate alınmadığını, iddia ve savunmalara karşı kendisine açıklama hakkı tanınmadığını ve davacının hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini, kararın kamu düzenine aykırı olduğunu, UÇK'nın HMK'nın 25 inci maddesinde belirtilen taraflarca getirilme ilkesini açıkça ihlal ettiğini, davalının cevap dilekçesinde futbolcunun muvafakatinin olmadığına ilişkin herhangi bir itirazının bulunmadığını, sözleşme serbestisi içerisinde yapılan, imzası inkar edilmeyen sözleşme kapsamındaki bir kısım edimin dahi yerine getirildiği bir sözleşmeyi ...'nin kendi talimatında belirttiği bir muvafakatin gereği gibi alınmadığı gerekçesiyle Tahkim Kurulu tarafından otomatikman geçersiz hale getirilmesinin, alacak hakkının ve meşru beklentisinin hiçe sayılmasını Anayasa kapsamında bir temel hak ve hürriyet sayılan mülkiyet hakkının ihlal edilmesine yol açtığını, ...'nin, UÇK'nın görevsiz olduğuna ilişkin karar verilmesi gerektiğini, verilen kararın davacının adli yargıdaki hak arama özgürlüğünü kısıtlamakta olduğunu, davacı menajerin bu transfer nedeniyle dava dışı futbolcudan herhangi bir menajerlik ücreti almadığını, davalı kulüp tarafından aynı protokolün 1 ay önceki 15.09.2021 tarihli taksidinin ödenmiş olmasının futbolcunun menajerlik ücretinin kulüp tarafından ödeneceğine muvafakati olduğunun bir diğer açık ispatı olduğunu ileri sürerek, Tahkim Kurulu kararının iptal edilerek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; HMK'nın 439 uncu maddesindeki sebeplerden birinin varlığı halinde iptal davası açılabileceğini, somut olayda bu hallerden herhangi birinin söz konusu olmadığını, kurul üyelerinin bağımsız olmadıkları ile yargılamada tarafların eşitliği ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına riayet edilmediği iddialarının tamamen gerçek dışı olduğunu, davacının talebinin ... talimatlarına açıkça aykırı olduğu gibi davalı kulübe talepte bulunduğu döneme ilişkin talimata göre vermesi zorunlu olan muvafakati vermediğini ve davaya konu alacağını ispatlayamadığını, 2021-2022 sezonu için futbolcu... tarafından muvafakat verilmediğini, davacının 18.12.2020 tarihinde biten menajerlik sözleşmesine dayanarak 2021/2022 sezonuna ilişkin menajerlik ücreti talep etmesinde hiçbir haklı yan bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava dilekçesinde, ... Hakem Kurulu seçiminin usulüne uygun olarak yapılmaması ve ... Tahkim ve Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun tarafsız ve bağımsız olmaması başlığı altında ileri sürülen hususların HMK'nın 439 uncu maddesinde düzenlenen iptal sebeplerinden olmadığı, Mahkeminin denetim yetkisinin dışında olduğu, UÇK'nın yeterli üye ile toplanmadığı ileri sürülmüş ise de, UÇK Talimatının 3 üncü maddesinde kurulun bir başkan altı(6) asıl ve altı(6) yedek üyeden oluşacağı ve toplantı yeter sayısının 5(beş) olduğu düzenlenmiş olup, UÇK kararını başkan vekili ve 5(beş) üyenin katılımıyla almış olduğunu, kurulun toplantı nisabı ile toplanmış olması karşısında davacının iddiasının yerinde görülmediği, ... Tahkim Kurulu tarafından gönderilen duruşma kayıtları incelendiğinde, davacı vekiline söz verilmesi üzerine 02:25 dakikadan itibaren 4:50 dakikada video donana kadar, yeniden bağlantı kurulduktan sonra ise 5:50-8:05 arasında beyanda bulunulduğu, davacı vekilinin beyanları sırasında kendisi sözü kesilmeden dinlendiği, davalı vekilinin ise 8:10-15:57 dakikalar arasında beyanda bulunduğu, tarafların duruşma beyanları genel olarak dilekçelerinin tekrarı niteliğinde olup, davalının cevap dilekçesinin de davacı tarafa tebliğ edildiği, davacı vekilinin tahkim duruşmasında, kurul başkanının bir uyarısı olmaksızın beyanlarını tamamladığı, kurul başkanı tarafından taraflara belli bir süre verilmemiş olup, taraf beyanlarının sonuna kadar dinlendiğini, bu nedenle tahkim duruşmasında eşit süre verilmediği iddiasının yerinde olmadığı, ... Tahkim Kurulu Talimatında davalı tarafın beyanından sonra davacıya söz verilmesi şeklinde bir usul düzenlemesi bulunmamakta olup, somut olayda, tahkim duruşması sırasında davalı tarafın savunmasını genişletmesi söz konusu olmadığı gibi Tahkim Kurulunun cevap dilekçesinde ileri sürülmemiş bir hususu esas alarak karar vermesi durumu da söz konusu olmadığından davalı vekilinin beyanından sonra davacı vekiline tekrar söz hakkı verilmemiş olmasının bir usul eksikliği olmayıp tarafların eşitliği ilkesinin ihlali niteliğinde olmadığı, UÇK Talimatında cevaba cevap dilekçesi verilebileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmayıp, aksine cevap dilekçesinin davacıya tebliği ile dilekçe teatileri tamamlanan dosyanın, kurul gündemine alınacağı düzenlemesi karşısında cevaba beyan dilekçesinin UÇK tarafından dikkate alınmadığı iddiasının dinlenemeceği, ... Tahkim Kurulu Talimatının 18 ve 19 uncu maddesine göre, usul kuralları ve maddi hukuk kurallarının, Tahkim Kurulu tarafından resen uygulanacak olup, Futbol Menejerleri İle Çalışma Talimatının 14/5 maddesinin somut olayda uygulanması Tahkim Kurulunun yetkisinde olup, Tahkim Kurulunca yetkinin aşılmadığı, menajerin temsil etmediği taraftan ücret almasının disiplin ihlali olduğunu ve böyle bir durumda ... Tahkim Kurulunun görevsizlik kararı vermesi gerektiği ileri sürülmüş ise de bu husus HMK'nın 439 uncu maddesinde sayılan iptal nedenlerinden olmadığı, Tahkim Kurulu tarafından söz konusu alacağın reddine şeklinde karar verilmesi de kamu düzenini ilgilendirmediği, Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Talimatının 2 nci maddesinde; "Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun, taraflarca görevinin kabul edilmesi halinde; kulüpler, futbolcular, teknik adamlar ve futbol menajerlerinin, aralarındaki futbolla ilgili her türlü sözleşmeden doğan ihtilafları inceler ve karara bağlar" düzenlemesi karşısında eldeki uyuşmazlık ... Talimatları uyarınca tahkime elverişli olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyizinde; ... UÇK tarafından verilen karardaki kurul üye sayısının eksik olduğunu ancak Mahkemenin bu hususa ilişkin söz konusu durumu sadece toplantı yeter sayısı olarak değerlendirdiğini, AİHM kararlarının ... Tahkim Kurulunun yapısal sorunlarını açıkça ortaya koyduğunu, AİHM tarafından verilen ......... kararlarında ... Tahkim Kurulunun tarafsız ve bağımsız bir yargı organı olmadığını, tabi olduğu usul kurallarının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile güvence altına alınan hakları ihlal etmeye elverişli olduğu yönünde olduğunu, dosyada Tahkim Kurulu başvurusuna karşı davalı tarafın cevap dilekçesinin tebliğ edildiğine dair herhangi bir delil bulunmamasına rağmen Bölge Adliye Mahkemesinin cevap dilekçesinin tebliğ edildiği şeklindeki tespitinin gerçeği yansıtmadığını, tahkim duruşması yapılan bir yargılamada cevap dilekçesi tebliğ edilmeyerek davalı tarafın cevaplarına karşı savunma hakkının kısıtlandığını, duruşma esnasında her iki tarafın eşit olarak dinlenmediğini, sunmuş olduğu cevaba beyan dilekçesinin UÇK tarafından dikkate alınmadığını, davalı kulüp ile dava dışı futbolcu arasındaki tüm sözleşmelerin imzalandıkları tarihlerde dava dışı futbolcunun lisanslı menajeri (vizeli) olmasına rağmen Tahkim Kurulu tarafından davanın reddi kararının onanması ve Mahkemenin bu hususa ilişkin gerekli değerlendirmeleri yapmaksızın davanın reddine karar vermesinin menajerin mahkemeye erişim hakkını engellediğini, kabulü anlamına gelmemek kaydıyla, bir an için taraflar arasındaki söz konusu muvafakatin olmadığı varsayımında dahi (... tahkim kurulu dosyasına futbolcunun muvafakati sunulmuştur.) söz konusu eksikliğin bir disiplin ihlali olduğunu, sözleşme serbestisi içerisinde yapılan imzası inkar edilmeyen bir kısım edimin yerine getirildiği bir sözleşmeyi muvafakat gereği gibi alınmadığı gerekçesiyle Tahkim Kurulu tarafından otomatikman geçersiz hale getirilmesinin hakkaniyet ve dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, Mahkemece bu hususa ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığını, ... Tahkim Kurulu tarafından şekli unsurlar eksik olduğu için “görevsizlik” kararı vermek yerine bir alacağın tamamen reddine ilişkin karar vermesinin söz konusu alacağın genel mahkemeler aracılığıyla da tahsil edilme kabiliyetini ortadan kaldırarak bir kamu düzenine aykırılık yarattığını, dava dışı futbolcu...'in menajerlik ücretinin davalı kulüp tarafından ödenmesine muvafakat ettiğini, davalı kulüp tarafından aynı protokolün 1 ay önceki 15.09.2021 tarihli taksidinin ödenmiş olmasının futbolcunun menajerlik ücretinin kulüp tarafından ödeneceğine muvafakati olduğunun ispatı olduğunu belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Tahkim Kurulu Kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanun'un 6/6 maddesi; " Tahkim Kurulunun; futbol faaliyetlerinin yönetimi ve disiplinine ilişkin kararları kesindir. Bunun dışındaki kararlarına karşı tebliğden itibaren bir ay içinde 12.01.2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 439 uncu maddesine göre iptal davası açılabilir."
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'u (HMK)'nın 439 uncu maddesi;
"(1) Hakem kararına karşı yalnızca iptal davası açılabilir. İptal davası, tahkim yeri bölge adliye mahkemesinde açılır; öncelikle ve ivedilikle görülür.
(2) a) Tahkim sözleşmesinin taraflarından birinin ehliyetsiz ya da tahkim sözleşmesinin geçersiz olduğu,
b) Hakem veya hakem kurulunun seçiminde, sözleşmede belirlenen veya bu Kısımda öngörülen usule uyulmadığı,
c) Kararın, tahkim süresi içinde verilmediği,
ç) Hakem veya hakem kurulunun, hukuka aykırı olarak yetkili veya yetkisiz olduğuna karar verdiği,
d) Hakem veya hakem kurulunun, tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda karar verdiği veya talebin tamamı hakkında karar vermediği ya da yetkisini aştığı,
e) Tahkim yargılamasının, usul açısından sözleşmede veya bu yönde bir sözleşme bulunmaması hâlinde, bu Kısımda yer alan hükümlere uygun olarak yürütülmediği ve bu durumun kararın esasına etkili olduğu,
f) Tarafların eşitliği ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına riayet edilmediği,
g) Hakem veya hakem kurulu kararına konu uyuşmazlığın Türk hukukuna göre tahkime elverişli olmadığı,
ğ) Kararın kamu düzenine aykırı olduğu, tespit edilirse, hakem kararları iptal edilebilir.
(3) Hakem veya hakem kurulunun, tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda karar verdiği iddiasıyla açılan iptal davasında, tahkim sözleşmesi kapsamında olan konuların, tahkim sözleşmesi kapsamında olmayan konulardan ayrılması mümkün olduğu takdirde, hakem kararının sadece tahkim sözleşmesi kapsamında olmayan konuları içeren bölümü iptal edilebilir.
(4) İptal davası, bir ay içinde açılabilir. Bu süre, hakem kararının veya tavzih, düzeltme ya da tamamlama kararının taraflara bildirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Hakem kararına karşı iptal davası açılması kararın icrasını durdurmaz. Ancak taraflardan birinin talebi üzerine hükmolunan para veya eşyanın değerini karşılayacak bir teminat gösterilmek şartı ile kararın icrası durdurulabilir.
(5) İptal talebi, davaya bakan bölge adliye mahkemesi aksine karar vermedikçe, dosya üzerinden incelenerek karara bağlanır.
(6) İptal davası hakkında verilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurulabilir. Temyiz incelemesi, bu maddede yer alan iptal sebepleriyle sınırlı olarak, öncelikle ve ivedilikle karara bağlanır. Temyiz, kararın icrasını durdurmaz.
(7) İptal davasının kabulü hâlinde, kabul kararı temyiz edilmezse veya ikinci fıkranın (b), (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentlerindeki hâllerin varlığı sebebiyle kabulü hâlinde, taraflar aksini kararlaştırmamışlarsa hakemleri ve tahkim süresini yeniden belirleyebilirler. Taraflar isterlerse eski hakemleri tayin edebilirler."
3. ... Tahkim Kurulu Talimatının 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası; "Tahkim Kurulu, gerekçeli kararını başvuru tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde vermek zorundadır."
4. ... Tahkim Kurulu Talimatının 3 üncü maddesi; "Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, Yönetim Kurulunun kararı ile hukukçular arasından seçilecek bir (1) başkan, altı (6) asıl ve altı (6) yedek üyeden oluşur. "
5. ... Tahkim Kurulu Talimatının Müzakere başlıklı 9 uncu maddesi; "Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, Başkan tarafından belirlenen tarihte ve kural olarak ... Yönetim Kurulu tarafından kurul için tahsis edilmiş yerde toplanır. Başkan, gerekli gördüğü durumlarda heyetin başka bir yerde toplanmasına da karar verebilir. Kurul, uyuşmazlık dosyalarını öncelikle görev, ehliyet, menfaat ve süreler bakımından inceler. Bu incelemede eksiklik tespit edilmesi halinde başvurunun reddine karar verilir. Kurul, incelemesini kural olarak dosya üzerinden yapar. Gerekli görülmesi halinde, bilgi ve belge istenmesine, sair incelemeye ve duruşma yapılmasına karar verilebilir. Ancak Kurul, taraflardan birinin duruşma talebinde bulunması halinde duruşma talebini kabul etmek zorundadır. Her iki tarafın da duruşma talep etmesi halinde, yalnızca bir kez duruşma yapılır."
6. ... Tahkim Kurulu Talimatının Karar yeter sayısı başlıklı 10 uncu maddesi; " Kararlar toplantıda hazır bulunan üyelerin salt çoğunluğunun oyu ile alınır. Oyların eşitliği hâlinde Başkanın oyu belirleyicidir. Kurul üyeleri oy kullanmak zorunda olup çekimser oy kullanamaz."
3.Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun karar yeter sayısının yukarıda belirtildiği üzere ... Tahkim Kurulu Talimatındaki düzenlemere göre yeterli olduğu, tahkim duruşma kayıtlarının Mahkemece incelendiği, ... Tahkim Kurulunun tarafsız ve bağımsız bir yargı organı olmadığına ilişkin iddiların HMK 439 uncu madde kapsamında değerlendirilemeyeceği, Tahkim Kurulu kararının kamu düzenine aykırı olduğuna ilişkin dosya kapsamında delil olmadığı anlaşıldığından; davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
31.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.