"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/576 E., 2023/494 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Denizli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/725 E., 2022/13 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; davalı vekili tarafından da temyize cevap dilekçesinde duruşma talep edilmiş olup; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 08.10.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalılar vekili Avukat ...'nun sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 06.03.2018 tarihinde davalıya 100.000,00 USD ödünç para verdiğini, dava tarihindeki dolar kuruna göre dava değerini 628.000,00 TL olarak belirlediklerini, davalının ödünç verilen parayı ödememesi üzerine müvekkilinin davalıya ....Noterliğinin 12.06.2018 tarihli 15636 yevmiye sayılı ihtarnamesini gönderdiğini, ihtarnamenin 18.06.2018 tarihinde tebliğ edildiğini, davalının ihtarnameye verdiği cevabın 22.06.2018 tarihinde tebellüğ edildiğini, ihtarın tebliğinden sonra TBK'nın 392 nci maddesindeki altı haftalık iade süresinin dolmasına karşın davalının borcunu ödemediğini, ihtarnamenin tebliğinden itibaren 6 haftalık sürenin 01.08.2018 günü dolduğunu, bu nedenle davalıya ödünç verilen 100.000,00 USD karşılığı olan 628.000,00 TL'nin 01.08.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; taraflar arasında akdedilmiş herhangi bir ödünç sözleşmesi bulunmadığını, müvekkilinin davacıdan 100.000,00 USD tahsil ettiğini fakat bu paranın davacının müvekkiline olan borcuna karşılık ödendiğini, borcun ödenmesi üzerine müvekkilinin davacıya dava dilekçesine ekli belgeyi verdiğini, senetle ispat kuralı gereği tanık dinletilmesine muvafakat etmediklerini, 12.11.2019 tarihli ıslah dilekçesinde ise müvekkilinin kendi adına kayıtlı Denizli İli, ... İlçesi, ... Mah. 156 ada 1 parsel A1 Blok 5 nolu bağımsız bölümü satışa çıkardığını, davacının daireye talip olduğunu, tarafların 570.000,00 TL bedelle dairenin satışı hususunda anlaştıklarını, davacının ön ödeme olarak 06.03.2018 tarihinde davalıya 100.000 USD ödediğini, davalının tapu kaydındaki ipoteği kaldırdığı zaman tapuyu devredebileceğini söylediğini ve dairenin anahtarını davacıya teslim ettiğini, 06.03.2018 tarihi itibarıyla dolar kuruna göre davacının ödediği peşinatın 380.000,00 TL'ye denk geldiğini, davacının dairenin satış bedeli bakiyesi olan 190.000,00 TL'yi 30.04.2018 tarihinde davalının sahibi olduğu şirketin hesabına ödediğini, bundan sonra 2018 yılı Mayıs ayında dairenin tapusunun davacıya devredildiğini, varlıklı bir insan olan müvekkilinin davacıdan ödünç almasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, kaldı ki davacının 100.000 USD alacaklı olduğu birinin hesabına sonradan ilaveten 190.000,00 TL daha ödemesinin olağan olmadığını beyanla, haksız davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı muris imzasını taşıyan 06.03.2018 tarihli belge yazılı delil başlangıcı sayılarak tanık dinlenmiş olup, celp edilen tapu kayıtlarına göre davalının kendisi adına kayıtlı olan 5 numaralı bağımsız bölümü 07.05.2018 günü davacıya satarak devrettiği, davalının iddiasına göre satış bedelinin 570.000,00 TL olarak belirlendiği, ancak tapu devrine dair resmi satış senedinde devir bedelinin 245.000,00 TL olarak yazılı olduğu, davalı tanıklarının beyanlarında satış bedeli hususunda davalının savunmasını doğruladıkları, öte yandan celp edilen banka kayıtlarına göre davacının 30.04.2018 tarihinde davalının sahibi olduğu şirketin banka hesabına 190.000,00 TL para havale ettiği, havale dekontunun açıklama kısmında davacıya devredilen taşınmazın bilgilerinin yazıldığı, her şeyden evvel davacının iddia ettiği gibi davacı tarafından davalıya 06.03.2018 tarihinde borç verildiği bir an için kabul edilse dahi alacaklı olmasına rağmen davacının davalıya 30.04.2018 günü tekrar 190.000,00 TL para göndermiş olmasının hayatın olağan akışına uygun düşmediği, dinlenen davacı tanıklarının beyanlarının kendi içinde çelişkili olduğu, bu sebeple tapu kayıtları ve banka kayıtları ile uyumlu olan davalı tanıklarının beyanlarına mahkemece üstünlük tanındığı, netice itibarıyla taraflar arasındaki hukuki ilişkinin davalı tarafın iddia ettiği şekilde gerçekleştiği ve davacının davalıdan satın aldığı taşınmaz için davaya konu 100.000 USD parayı davalıya ödediği, akabinde satış bedelinin bakiyesi olan parayı davacının davalının sahibi olduğu şirketin banka hesabına yolladığı, havale dekontundaki açıklama kısmına satılan taşınmazın bilgisinin yazıldığı, gerek tapu kayıtları gerekse banka kayıtlarının da bu durumu doğruladığı, dava konusu paranın davalıya ödünç olarak verildiği iddiasının davacı tarafından ispat edilemediği, davacının yemin deliline de dayanmadığı anlaşılmakla sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; mahkemece 06.03.2018 tarihli belgenin yazılı delil başlangıcı niteliğinde kabul edilip, tanık dinletilmesine karar verildiğini, tanık beyanlarıyla iddialarının ispat edildiğini, davalı tarafın cevap dilekçesini ıslah ederek paranın ev satışı karşılığı verildiğini beyan ettiğini, ikrar ettiği hususlardan sorumlu olduğunu, davalının iddiasını tanıkla ispat edemeyeceğini, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu belge yazılı delil başlangıcı niteliğinde olduğundan tanık dinlenebileceği, Mahkemece davacı tanıklarının dinlendiği, tanıklardan ... ve ...'un paranın ödünç olarak verildiğine ilişkin görgüye dayalı bir beyanları bulunmadığını, bu durumda davacının, davalıya ödünç para verdiği iddiasını ispat edemediğini, davalıya ispat külfeti yüklenemeyeceği gibi dosyadaki belgelerden taraflar arasında taşınmaz satış ilişkisi bulunduğu ve davalının savunmasının doğrulandığı anlaşıldığı ve mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı görüldüğünden, davacı vekilinin yerinde bulunmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ödünç sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 379 uncu maddesi,
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 187, 190 ve 202 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Eldeki davada davacı; 06.03.2018 tarihinde davalıya 100.000,00 USD ödünç para verdiğini, geri alamadığından bahisle işbu davayı açtıklarını belirtmiştir. 06.03.2018 tarihli davalı muris imzalı belgede "...'dan 100.000 Dolar teslim aldım" ibaresinin yazılı olduğu anlaşılmaktadır. Davalı ise cevap dilekçesinde davacının kendisine olan borcunu ödediğini iddia etmiş, ıslah dilekçesi ile kendi adına kayıtlı Denizli İli, ... İlçesi, ... Mah. 156 ada 1 parsel A1 Blok 5 nolu bağımsız bölümü satışa çıkardığını, davacının daireye talip olduğunu, 570.000,00 TL bedelle dairenin satışı hususunda anlaştıklarını, davacının ön ödeme olarak 06.03.2018 tarihinde 100.000 USD ödediğini, 06.03.2018 tarihi itibarıyla dolar kuruna göre davacının ödediği peşinatın 380.000,00 TL'ye denk geldiğini, davacının dairenin satış bedeli bakiyesi olan 190.000,00 TL'yi 30.04.2018 tarihinde sahibi olduğu şirketin hesabına ödediğini, 2018 yılı Mayıs ayında dairenin tapusunun davacıya devredildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, davacı tanıklarının görgüye dayalı bir beyanlarının bulunmadığının, bu durumda davacının davalıya ödünç para verdiği iddiasını ispat edemediğinin, davalıya ispat külfeti yüklenemeyeceğinin, dosyadaki belgelerden taraflar arasında taşınmaz satış ilişkisi bulunduğunun anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
28.000,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.10.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.