"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/50 E., 2022/561 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyan Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalıların murisi ... ile tarımsal sulama elektrik abone sözleşmesi imzalandığını, yapılan kontrollerde sözleşmeye aykırı olarak ... elektrik kullanıldığının tespit edilmesi nedeniyle aleyhine 24.528,40 TL .../usulsüz elektrik kullanım bedeli fatura edildiğini ancak ödeme yapılmaması üzerine başlatılan takibin 12.528,00 TL'lik kısmına muris tarafından itiraz edildiğini, itirazdan sonra murisin vefat ettiğini ileri sürerek; itirazın iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılardan ..., ... ve ... Beke; ... kullanımın bulunmadığını, elektrik bedelinin hangi tarih ve dönemdeki abonelikten kaynaklandığının açıklanması gerektiğini, alacağın likit olmadığını savunarak davanın reddini istemişlerdir.
2. Diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 03.03.2015 tarihli ve 2012/618 E., 2015/193 K. sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulü ile takibin 5.925,12 TL asıl alacak, 54,80 TL takip tarihine kadar işlemiş gecikme zammı olmak üzere toplam 5.979,92 TL üzerinden devamına, davacının icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı ve davalılardan ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 14.02.2019 tarihli ve 2018/8144 E., 2019/1169 K. sayılı ilamla; davalıların tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra, "...Dosyanın önceki bilirkişi dışında konusunda uzman bilirkişiye tevdi edilerek, bilirkişiden ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.09.2014 tarihli ve 2014/166 E., 2014/551 K.sayılı dosyası içinde bulunan iş bu davanın konusu olan 18.10.2011 tarihli ve T/014649 seri nolu ... tespit tutanağı yönünden inceleme yapılmak suretiyle ve 02.09.2011 tarihli ... tespit tutanağına ilişkin kesinleşen dava sonucuna göre mükerrer hesaplamaya yer vermeyecek şekilde, davacının davalı taraftan isteyebileceği ... elektrik bedelinin, tutanağının düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor alınması... " gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ... elektrik bedelini tutanağın düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayan 09.05.2022 havale tarihli bilirkişi raporu hükme esas alınarak; davanın kısmen kabulüne, davalıların itirazının 14.330,52 TL asıl alacak, 247,44 TL gecikme zammı, 44,54 TL gecikme zammı KDV'si olmak üzere toplam 14.622,50 TL üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı; davanın tümden kabulüne karar verilmesi gerekirken kısmen kabul kararı verilmesinin hatalı olduğunu, raporun hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığını, ... elektrik kullanım başlangıcının 02.09.2011 olarak tespit edilmiş olmasının hatalı olduğunu, ek tahakkuk hesabı yapılmamasının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... elektrik kullanımından kaynaklı tahakkuk ettirilen bedelin tahsili amacıyla başlatılan takibe kısmi itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. Usuli kazanılmış hak olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) “taleple bağlılık ilkesi” başlıklı 26 ncı maddesinde; hâkimin tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olduğu ve talepten fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu hüküm kamu düzeni ile ilgili olup, resen gözetilir.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kurallarına, hükme esas alınan bilirkişi raporunda ... kullanım süresinin ilk ... tutanağının düzenlendiği 02.09.2011 ile davaya konu ... tutanağının düzenlendiği 18.10.2011 tarihleri arasında geçen süre olarak belirlenmesine, buna göre ek tahakkuk hesabı yapılmamasının tutanağın düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine uygun olduğunun anlaşılmasına göre, davacının temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2. Mahkemece bozmaya uyularak dosyaya kazandırılan 09.05.2022 tarihli bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; davaya dayanak icra takibinde davacı tarafça 24.528,40 TL asıl alacak, 423,52 TL gecikme zammı, 76,23 TL gecikme zammının KDV'si olmak üzere toplam 25.028,15 TL talep edildiği, davalıların murisince takibe konu miktarın 12.528,00 TL kısmına itiraz edildiği ve bu miktar yönünden takibin durdurulmasına karar verildiği, bundan sonra davacı tarafça eldeki davanın kısmi itirazın iptali talepli olarak 12.528,00 TL üzerinden harçlandırılarak açıldığı anlaşılmaktadır.
3. Mahkemece; kamu düzenine ilişkin olan taleple bağlılık ilkesi uyarınca, kısmi itiraz dikkate alınarak hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 438 ... maddesinin yedinci fıkrası uyarınca temyiz olunan Mahkeme kararının kamu düzeni uyarınca düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacının temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Temyiz olunan Mahkeme kararının hüküm fıkrasının (1), (2), (4), (6) ve (7) numaralı bentlerinin çıkartılarak yerlerine sırasıyla;
''1-Davanın Kabulü ile,
2-Davalılar murisinin ... 4. İcra Müdürlüğünün 2011/8282 Esas sayılı dosyasına yaptığı kısmi itirazın iptali ile takibin devamına,
4-Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 855,78 TL karar ilam harcından Mahkemenin bozma öncesi 2012/618 E., 2015/193 K. ve 2015/260 harç tahsil müzekkeresi ile davalılardan tahsiline karar verilen 218,69 TL' nin mahsubu ile bakiye 637,09 TL' nin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından yapılan toplam 2.715,75 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalılar tarafından yapılan 270,00 TL yargılama giderinin davalılar üzerinde bırakılmasına, '' ibarelerinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
20.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.